Đầu tháng 3-1969, Tiểu đoàn 13, Đoàn Phước Long (miền Đông Nam Bộ) của ông được chị Ba Định (Thiếu tướng Nguyễn Thị Định, Phó tư lệnh Quân Giải phóng miền Nam) đến thăm và nói chuyện tại một khu rừng ở căn cứ Kà Tum, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh. Chị Ba nói về tình hình thời sự trong nước, thế giới và nhiệm vụ của Quân Giải phóng, phân tích ý nghĩa thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. Sau khi nói chuyện xong, chị Ba hỏi: “Các chú có vấn đề gì chưa rõ cần hỏi không?”. Đồng chí Quán, Đại đội phó (quê Nghệ An) là người chỉ huy đánh giặc rất dũng cảm, đánh thắng nhiều trận nhưng do trình độ còn hạn chế đã giơ tay phát biểu:

- Thưa chị Ba! Nghe chị nói, thế của ta mạnh hơn địch, vùng giải phóng của ta ngày càng được mở rộng, tôi rất vui. Có điều tôi hơi băn khoăn vì tôi chưa thấy vùng giải phóng của ta ở đâu cả mà chỉ biết rằng ta chiếm được rừng, địch không lên lấy củi được, còn vùng đồng bằng ở đâu cũng thấy địch cả, nên ngày giải phóng chắc còn xa.

Nghe vậy, chị Ba Định không phê bình mà ôn tồn giải thích:

- Các chú là đơn vị chủ lực, pháo cối 120mm, được phân công hoạt động ở vùng rừng núi, nên các chú chưa biết hết, thực tế ở vùng đồng bằng, trung du ta giải phóng được nhiều rồi. Nhiều nơi, Quân Giải phóng của ta đánh chiếm đồn địch, nhân dân nổi dậy phá ấp chiến lược tự giải phóng cho mình. Ở đồng bằng, các chú cứ nghe địch bắn phá ở đâu nhiều thì chính nơi đó là vùng giải phóng của ta. Mặt khác, chúng ta là người trong cuộc, luôn đương đầu với gian khổ hy sinh, ai cũng muốn mau chóng thắng lợi để hưởng hòa bình, nhưng không thể mong muốn theo chủ quan và duy ý chí được. Bác Hồ nói: “Trường kỳ kháng chiến, nhất định thắng lợi”. Tuy nhiên, trường kỳ không phải cứ kéo dài mãi mà không có đích đến. Tôi ví dụ, có một cây to, cả tiểu đoàn các chú xô làm sao chúc được, mà các chú phải chặt từng rễ xung quanh, khi nào hết các rễ xung quanh, còn lại một rễ cái, tiểu đoàn các chú mới xô chúc được. Đánh giặc cũng vậy, ta phải tiêu diệt, tiêu hao từng bộ phận sinh lực địch, đánh bại ý chí xâm lược của chúng, làm cho chúng thất bại từ chiến lược này đến chiến lược khác, đến khi chúng không còn khả năng, cán cân lực lượng giữa ta và địch có nhiều thay đổi, nghiêng về ta nhiều hơn nên chắc chắn ngày hòa bình không xa nữa.

Ngừng một chút, chị Ba nói tiếp:

- Nói vậy, nhưng các chú không nên chủ quan, nóng vội mà phải kiên trì chiến đấu, chiến đấu dũng cảm, tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng. Chị Ba biết nhiều chú còn trẻ, chưa có gia đình, đến ngày thắng lợi chú nào chưa có vợ chị Ba lo cho…

HỒ DUY THIỆN