Tiểu đoàn 1 Long An-đứa con được Đảng bộ và nhân dân Long An sinh ra-đã trưởng thành nhanh chóng, là “mũi nhọn chủ công” trên chiến trường, là nòng cốt trong phong trào toàn dân đánh giặc. Quá trình chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, tiểu đoàn luôn đảm nhận sứ mệnh lịch sử lớn lao, đối đầu với các đơn vị chủ lực của địch, ở những vị trí, những thời điểm khốc liệt của cuộc chiến.

Đơn vị tiền thân của Tiểu đoàn 1 Long An là Đại đội 1 cơ động, thành lập ngày 17-6-1960 với Chiến thắng Hiệp Hòa nổi tiếng vào đêm 23-11-1963, lần đầu tiên ở miền Nam, ta đã bắt sống cố vấn Mỹ.

leftcenterrightdel
Trung tướng Đỗ Căn, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị tiếp và chụp ảnh lưu niệm cùng các CCB Tiểu đoàn 1 Long An ra thăm Thủ đô Hà Nội ngày 16-1-2018.

Từ khi cách mạng miền Nam chuyển thế đấu tranh sang bước phát triển mới, Tiểu đoàn 1 Long An luôn là lực lượng nòng cốt, gánh vác nhiệm vụ nặng nề nhất trên các mũi nhọn: Đồng khởi, phá ấp chiến lược, đánh địch chiếm đóng… Với nhiều cách đánh sáng tạo như: Công đồn, tập kích, vận động… dưới hai hình thức “cường tập” và “kỳ tập” hết sức táo bạo và linh hoạt, tiểu đoàn đã tổ chức hàng loạt trận đánh tiêu biểu, như: Trận Mương Trám, Gò Đen (2 lần), Láng Ven, trận chặn lộ 9 Lương Hòa, đánh đồn Đức Lập (3 lần)… Từ đây xuất hiện lối đánh xuất sắc, hiệu suất cao của đồng chí Nguyễn Văn Thể, sau được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân, cùng chiến thuật “đánh bồi, đánh nhồi” trên toàn tỉnh Long An, góp phần để ta mở rộng được vùng giải phóng.

Những năm 1964-1965, Tiểu đoàn 1 là lực lượng chính của LLVT tỉnh đánh quỵ sư đoàn 25 ngụy, làm thay đổi cục diện chiến trường Long An. Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968, Tiểu đoàn 1 Long An là mũi nhọn tiến công vào sâu trong thành phố Sài Gòn, thực hiện những trận đánh lớn vang dội, điển hình là trận 7 ngày đêm tại cầu chữ Y, đối đầu với một lữ đoàn Mỹ, diệt hàng trăm tên Mỹ-ngụy, bắn cháy 12 xe tăng, 4 máy bay địch, giữ vững trận địa cho đến khi có lệnh rút ra. Tại mặt trận này, máu đào của cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 1 Long An đã kết lại thành mốc son lịch sử, thắm đỏ sắc cờ truyền thống của đơn vị anh hùng.

Từ sau đợt 1, đợt 2 Tết Mậu Thân 1968, Tiểu đoàn 1 phải vượt qua thời gian khó khăn, gian khổ và tổn thất lớn. Đơn vị đã kiên trì bám trụ, giữ vững được địa bàn trọng yếu vùng ven, tạo điều kiện cho ta phục hồi thế và lực của chiến tranh nhân dân, chuẩn bị bước sang giai đoạn mới. Mùa xuân năm 1975, Tiểu đoàn 1 Long An vinh dự được trực tiếp tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, tiến công hướng tây nam Sài Gòn, đánh chiếm các mục tiêu chiến lược trong thành phố: Vào quận 8, vượt cầu chữ Y, tiến xuống quận 4, chiếm giữ tổng nha cảnh sát và quân cảng Nhà Bè, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc ở biên giới Tây Nam, Tiểu đoàn 1 Long An là đơn vị có mặt đầu tiên trên tuyến biên giới, phối hợp với các lực lượng cấp trên, tiêu diệt nhiều tiểu đoàn chủ lực Khmer Đỏ, góp phần giải phóng đất nước Campuchia khỏi họa diệt chủng. Chặng đường mới của Tiểu đoàn 1 Long An là 10 năm (1979-1989) hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ quốc tế giúp bạn Campuchia, xây dựng và bảo vệ chính quyền cách mạng cho bạn. Đây là giai đoạn tiểu đoàn được phong Anh hùng lần thứ ba, ngày 25-1-1983.

Với những thành tích đặc biệt xuất sắc, Tiểu đoàn 1 Long An đã 3 lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân (vào năm 1970, 1979 và 1983).

Bài và ảnh: NGUYỄN ĐĂNG VĂN (Nguyên Trợ lý chính trị Tiểu đoàn 1 Long An)