45 năm trung hiếu bên Người

Những năm Bác mới mất, đặc biệt là trong 6 năm (1969-1975), nhiệm vụ giữ gìn thi hài Bác được thực hiện trong hoàn cảnh rất khó khăn, chưa từng có tiền lệ ở Việt Nam. Điều kiện thời tiết, khí hậu nhiệt đới khắc nghiệt, nóng ẩm thất thường; kinh tế đất nước còn nghèo, lại đang tiến hành cuộc kháng chiến chống Mỹ xâm lược, nên khó khăn càng lớn hơn gấp bội. Trong những lần di chuyển thi hài Bác với biết bao vất vả, thiếu thốn nhưng với lòng tôn kính Người, sự quan tâm lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và sự ủng hộ, giúp đỡ to lớn của Chính phủ, nhân dân Liên Xô, nhiệm vụ giữ gìn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được Tổ y tế đặc biệt, sau đó là Đoàn 69-tiền thân của Bộ tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày nay-triển khai thực hiện tốt nhất ngay từ những giờ đầu, ngày đầu.

Sau khi đón Bác về Lăng, chúng ta thực hiện nhiệm vụ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Bác trong điều kiện mới. Kể từ ngày mở cửa Lăng đến nay, trải qua hai giai đoạn hết sức khó khăn. Lần thứ nhất vào năm 1979, khi diễn ra cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc, đơn vị phải tập trung triển khai công tác sẵn sàng chiến đấu bảo vệ thi hài Bác và Lăng của Người. Lần thứ hai, khi Liên bang Xô viết và các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu sụp đổ, không còn sự giúp đỡ trực tiếp của các chuyên gia, nguồn vật chất viện trợ không hoàn lại của Nhà nước Xô viết cũng bị cắt.

Bộ tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng các lực lượng tổ chức chu đáo nhiệm vụ đón đoàn 300 Bà mẹ Việt Nam anh hùng vào Lăng viếng Bác, tháng 7-2020.  Ảnh: VŨ HUY

Quán triệt đường lối độc lập, tự chủ của Đảng, từ năm 1992, sau khi Liên Xô tan rã, trong giai đoạn chuyển đổi cơ chế, một mặt ta tích cực làm việc với các chuyên gia, đàm phán với bạn bàn giao cho ta quản lý số dung dịch hiện có tại Lăng, đồng thời tăng cường giữ gìn mối quan hệ trực tiếp với các chuyên gia Trung tâm Nghiên cứu Y sinh Moscow từng bước nghiên cứu chuyển đổi cơ chế từ viện trợ không hoàn lại sang cơ chế thương mại song phương. Mặt khác, đơn vị chủ động phát huy nội lực và hợp tác với các nhà khoa học trong và ngoài quân đội nghiên cứu sâu các lĩnh vực y học, sinh hóa, vi sinh vật, môi trường, phục vụ trực tiếp cho nhiệm vụ chính trị. Từ tháng 4-1995, không còn các chuyên gia y tế Liên bang Nga làm thuốc thường xuyên, nhưng khó khăn này cũng chính là thời cơ để các y sĩ, bác sĩ trong đơn vị vươn lên làm chủ khoa học giữ gìn lâu dài thi hài Bác. Đặc biệt năm 2004, sau nhiều năm đàm phán, chuẩn bị mọi mặt, bạn đã đồng ý chuyển giao công nghệ và phối hợp pha chế dung dịch đặc biệt tại Việt Nam. Đây là những bước tiến quan trọng đánh dấu quá trình chuyển tiếp và khẳng định chúng ta có đủ khả năng làm chủ vững chắc, tiến tới làm chủ hoàn toàn nhiệm vụ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Sau gần 3 năm xây dựng, Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh khánh thành. Việc vận hành các thiết bị bảo đảm cho nhiệm vụ y tế giữ gìn lâu dài thi hài Bác, tổ chức thăm viếng và bảo quản công trình cũng được giao cho Đoàn 69. Cùng với sự hướng dẫn của các chuyên gia Liên Xô, đội ngũ cán bộ, công nhân của đơn vị đã tích cực nghiên cứu, học tập tiếp cận làm chủ công tác quản lý, vận hành các thiết bị kỹ thuật, đồng thời từng bước khắc phục, sửa chữa, cải tạo nâng cấp, nhất là những thiết bị quý hiếm, thiết bị đặc chủng để bảo đảm thông số, môi trường theo quy định, không để xảy ra sai sót. Đặc biệt từ sau năm 1991, khi Liên Xô tan rã, các cán bộ, chuyên gia vận hành kỹ thuật của bạn rút hết về nước, nhưng đội ngũ cán bộ, công nhân kỹ thuật của Việt Nam đã thay thế vững chắc; thực hiện giữ tốt, dùng bền, an toàn, tiết kiệm; tăng cường công tác kiểm tra, bảo dưỡng nâng cấp hệ thống thiết bị, đồng thời chủ động nghiên cứu, cải tiến kỹ thuật, tham mưu đề xuất từng bước thay thế hệ thống thiết bị cũ đã hết hạn sử dụng, xuống cấp sang hệ thống thiết bị mới có tính năng ưu việt hơn.

Thực hiện Đề án 2341 ngày 22-12-2010 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và Nghị quyết 122 ngày 8-3-2012 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về “Lãnh đạo nhiệm vụ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh và phát huy ý nghĩa chính trị, văn hóa của Công trình Lăng trong giai đoạn mới”, bên cạnh công tác nghiên cứu, hợp tác làm chủ về lĩnh vực y tế, đơn vị đã phối hợp với các nhà khoa học tiến hành thay thế hệ thống thiết bị kỹ thuật Công trình Lăng theo hướng đồng bộ, hiện đại, tiết kiệm năng lượng, bảo đảm thân thiện với môi trường, phục vụ tốt hơn cho nhiệm vụ chính trị đặc biệt và các sinh hoạt chính trị diễn ra tại Lăng Bác như: Hệ thống điều hòa trung tâm, hệ thống điều khiển tự động, hệ thống chiếu sáng. Từng bước hoàn thiện việc cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng để tổ chức tuyến phố đi bộ trong khu vực Lăng. Vì vậy, kiến trúc Công trình Lăng và các công trình có liên quan trên Quảng trường Ba Đình luôn bền vững, khang trang, sạch, đẹp, góp phần bảo đảm tốt nhất cho nhiệm vụ giữ gìn lâu dài, bảo vệ tuyệt đối an toàn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh và phát huy ý nghĩa chính trị, văn hóa của Công trình Lăng trong giai đoạn mới.

Công tác bảo đảm an ninh, nghi lễ tại Lăng và Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ Bắc Sơn cũng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Đảng, Nhà nước giao cho Bộ Quốc phòng và Bộ Công an đảm nhiệm, trong đó, Bộ tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bộ tư lệnh Cảnh vệ là hai đơn vị trực tiếp. Lăng Bác và Quảng trường Ba Đình là những địa danh đặc biệt quan trọng về chính trị, nơi thường xuyên diễn ra các hoạt động chính trị, văn hóa của cả nước. Nhận thức rõ ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác bảo đảm an ninh, được sự chỉ đạo sâu sát của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, đơn vị đã tiến hành xây dựng các văn kiện, phương án bảo vệ, tổ chức luyện tập, diễn tập và phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trên địa bàn bảo đảm tuyệt đối an toàn cho nhiệm vụ chính trị và phục vụ đồng bào, khách quốc tế, nhất là các đoàn lãnh đạo cao cấp của Đảng, Nhà nước, các nguyên thủ quốc gia vào Lăng viếng Bác, tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, các sinh hoạt chính trị, văn hóa diễn ra ở khu vực Lăng; phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm quy chế, quy định an ninh lễ viếng Bác và tham quan khu vực. Những năm qua, hình ảnh người chiến sĩ tiêu binh bên Lăng Bác đã in đậm vào trong tâm thức của các tầng lớp nhân dân và khách quốc tế mỗi khi vào Lăng viếng Bác, tham quan khu vực Quảng trường Ba Đình.

Những năm qua, số lượng người đến viếng Bác ngày càng đông, năm sau cao hơn năm trước và có ngày lên tới hơn 32.000 lượt người. Thực hiện phương châm “Tận tình, chu đáo, văn minh, lịch sự”, đơn vị đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trong Ban Quản lý Lăng, Cụm di tích lịch sử-văn hóa Ba Đình không ngừng đổi mới, hoàn thiện về mọi mặt nhằm phục vụ tốt hơn cho nhân dân trong nước và khách quốc tế đến viếng Bác. Trong những năm gần đây, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương cùng nhân dân cả nước, đơn vị đã tiến hành nâng cấp hệ thống hạ tầng cơ sở như: Thay mới hệ thống mái che di động, lắp đặt hệ thống kiểm soát an ninh, hệ thống ki-ốt điện tử, mạng wifi miễn phí và hệ thống âm thanh, màn hình LED; tổ chức tuyến phố đi bộ, chương trình nghệ thuật tại khu vực Lăng để phục vụ khách đến tham quan, viếng Bác. Đặc biệt, vào các ngày lễ 30-4, 19-5 và 2-9, đơn vị đã vận động cán bộ, nhân viên trong đơn vị, các nhà hảo tâm tham gia đóng góp kinh phí để tổ chức phát bánh mì và nước uống miễn phí cho tất cả khách đến viếng Bác.

45 năm trung hiếu bên Người, bằng nỗ lực không ngừng nghỉ, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Bộ tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được Đảng, Nhà nước tặng nhiều phần thưởng cao quý như: 2 Huân chương Hồ Chí Minh (năm 1985, 2010); Huân chương Độc lập hạng Nhất (năm 2000); Huân chương Quân công hạng Nhất (năm 1984); Giải thưởng Nhà nước về Cụm công trình KHCN giữ gìn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh (năm 2000) và danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân thời kỳ đổi mới (năm 2004)... Đây là sự ghi nhận của Đảng, Nhà nước, đồng thời là động lực để toàn đơn vị tiếp tục phấn đấu, thực hiện ngày càng tốt hơn nữa nhiệm vụ được giao trong thời gian tới.

Đại tá ĐINH QUỐC HÙNG (Bí thư Đảng ủy Đoàn 969, Chính ủy Bộ tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh)