Niềm vui sướng hân hoan được gặp Bác hơn 60 năm trước, khi đang là giáo viên tại Trường Phổ thông cấp 2-3 Hà Nội (tiền thân của Trường THPT Việt Đức ngày nay) dường như vẫn đâu đây trong khóe mắt, giọng nói của ông Nguyễn Văn Bào: “3 giờ chiều ngày 15-6-1956, Bác đến trong sự bất ngờ lẫn vui mừng của chúng tôi. Người bước thoăn thoắt vào khu vực nhà bếp, nhà ăn và nơi ở của các em học sinh miền Nam lưu trú trong trường rồi mới vào hội trường nói chuyện. Bác căn dặn: “Đảng và Chính phủ biết các cô giáo, thầy giáo vất vả, nhưng đó là cái khổ chung, không nên phàn nàn. Phải sắp xếp công việc cho có kế hoạch, cũng bằng ấy sức lao động nhưng phải được nhiều kết quả hơn”. Sau đó, Người nói về tình đoàn kết. Trong trường có cả người miền Nam, miền Bắc. Phải thương yêu nhau như ruột thịt. Bác về rồi, ít ngày sau, Bác gửi tặng trường một quả bí ngô to lắm. Sau đó, chúng tôi đã có một bữa cơm tổng kết niên học đầm ấm với quà tặng của Bác”.
    |
 |
|
Vợ chồng ông Nguyễn Văn Bào và bà Hoàng Thị Dong xem lại những kỷ vật về Bác Hồ. Ảnh: KHÁNH AN, |
Bà Dong vui vẻ tiếp lời chồng kể về lần gặp Bác của mình hồi tháng 9-1959. Năm ấy, bà 19 tuổi, là cô giáo trẻ nhất trong đoàn đại biểu các dân tộc Khu tự trị Thái-Mèo lần đầu về thăm Thủ đô. “Sau khi hỏi thăm các thành viên trong đoàn, Người căn dặn chúng tôi cố gắng vượt qua mọi khó khăn, xây dựng vùng Tây Bắc tiến kịp miền xuôi. Sau đó, Bác mời mọi người trong đoàn cùng chụp ảnh lưu niệm. Ai cũng muốn được đứng gần bên Bác. Một niềm vui sướng với tôi là được Bác chỉ định đứng bên cạnh Người. Tấm ảnh lưu niệm ấy đến giờ tôi vẫn trân trọng giữ gìn”.
17 tuổi, cô gái dân tộc Mường Hoàng Thị Dong là một trong hai người của xã Sơn A, huyện Văn Chấn (Yên Bái) được tuyển chọn đi học khóa đầu tiên đào tạo giáo viên. Sau một năm học tập, Hoàng Thị Dong được cấp trên điều về giảng dạy tại Trường Thanh thiếu niên Khu tự trị Thái-Mèo. Sau chuyến đi thăm Thủ đô và được gặp Bác, trở về trường, Hoàng Thị Dong càng tích cực hơn trong công tác. Cô kể với các học trò về những lời căn dặn cũng như mong muốn của Bác đối với thế hệ tương lai của Tây Bắc. Là cô giáo trẻ, học sinh có khi gần bằng tuổi cô nhưng cô Dong không nề hà trong việc truyền dạy kiến thức cho các em. Sáng dạy tiếng, chiều dạy chữ, rồi chỉ dạy đến cách ăn ở. Cô xác định, với các em phải kiên trì, nhẫn nại, nếu nóng lòng muốn các em phải học rõ, hiểu ngay là rất khó. Rồi những thời điểm vào mùa vụ là học sinh bỏ về quê, các thầy giáo, cô giáo trong trường lại thay nhau đến từng nhà vận động các em trở lại trường. “Nhiều năm sau, có những dịp đi công tác, gặp lãnh đạo xã, huyện của địa phương đến chào và nói là học trò của mình. Các em trưởng thành, đóng góp để các dân tộc Tây Bắc sớm “tiến kịp miền xuôi” như lời căn dặn của Bác là mình tự hào lắm!”-bà Dong xúc động kể.
|
|
 |
|
Chủ tịch Hồ Chí Minh chụp ảnh với đoàn đại biểu nhân dân các dân tộc Khu tự trị Thái - Mèo về thăm Thủ đô, tháng 9-1959. Trong ảnh: Cô giáo Hoàng Thị Dong đứng cạnh Bác. Ảnh tư liệu. |
Ông bà gặp nhau cũng là cơ duyên. Năm 1958, hưởng ứng phong trào thanh niên Hà Nội lên dạy học ở vùng cao Tây Bắc, ông Nguyễn Văn Bào tình nguyện lên đường. Ông bà gặp nhau và xây dựng gia đình trong những tháng ngày sôi nổi nhất của tuổi trẻ ở miền Tây Bắc. Năm 1977, ông bà cùng có quyết định về công tác tại Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam rồi về Trường Tiểu học Thực nghiệm công tác. Lĩnh hội phương pháp giáo dục mới của Giáo sư Hồ Ngọc Đại để phát triển khả năng tối ưu của trẻ, trên cương vị Hiệu trưởng nhà trường, ông Nguyễn Văn Bào lại dành tâm huyết xây dựng trường từ những bước đi bỡ ngỡ ban đầu, khi chưa có nhiều người ủng hộ phương pháp giáo dục mới, cho đến bây giờ, phương pháp này đã được ứng dụng rộng rãi ở hơn 40 tỉnh, thành phố trong cả nước. Ông bà tâm sự: “Cả đời gắn bó với sự nghiệp “trồng người”, lúc nào trong chúng tôi cũng đinh ninh lời Bác dạy: “Trẻ em như búp trên cành”, được uốn nắn và dạy dỗ đúng hướng thì sẽ là cái cây vươn bóng mát cho đời!”.
TÙNG PHONG