Thượng tá Vũ Văn Huyên, Chính trị viên Kho K602 giới thiệu với tôi về cựu chiến binh, Thượng úy QNCN Đinh Văn Lộc, nguyên Đảng ủy viên Kho T602, nguyên Trưởng phân kho Kim khí, Kho T602 trong những năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Hơn 85 tuổi, tóc đã bạc trắng nhưng ông vẫn minh mẫn khi nhớ lại những ngày tháng gian khổ, chiến đấu ác liệt và hào hùng năm xưa. Ông kể, trước khi về công tác tại kho từ năm 1970, ông là chiến sĩ chiến đấu ở chiến trường Quảng Trị. Làm việc ở kho, ông cảm thấy gian khổ hơn ở chiến trường vì công việc khẩn trương, nặng nhọc, luôn bị máy bay địch rình rập, trút bom đánh phá khốc liệt. Những chiến dịch ông tham gia, có đợt kéo dài hàng chục ngày, vận chuyển hàng chục nghìn tấn vật tư, trang bị, phương tiện các loại. Nhiều mặt hàng vừa chuyển đi hôm trước, mấy ngày sau đã có mặt ở chiến trường, kịp thời phục vụ cho bộ đội chiến đấu.
Kho T602 vào những ngày đầu thành lập (26-3-1965) chỉ có 25 cán bộ, chiến sĩ, nhân viên, được điều động từ các Kho T826, T604 về. Nơi đóng quân của đơn vị phân tán, với phương châm "sơ tán rộng, tập trung nhỏ, cơ động nhanh" để hạn chế thấp nhất thiệt hại do máy bay Mỹ đánh phá. Cán bộ, chiến sĩ, nhân viên kho vừa chủ động, tích cực dựng lán trại, đào hầm để cất chứa hàng; đồng thời tổ chức tiếp nhận, cấp phát hàng, vật tư, trang bị cho các đơn vị khi có lệnh. Tinh thần, trách nhiệm làm việc của cán bộ, chiến sĩ, nhân viên bấy giờ rất cao, "ngày không giờ, tuần không thứ", thi đua "Tất cả để phục vụ tiền tuyến, giải phóng miền Nam", "Vì đồng bào miền Nam ruột thịt"! Những đợt giải phóng hàng từ ga về nơi sơ tán, bị máy bay Mỹ đánh phá, cán bộ, nhân viên, chiến sĩ của kho dũng cảm, xung phong được ra ga, bến bãi để cứu hàng, giải phóng hàng. Có những đợt giải phóng hàng kéo dài hàng tháng, toàn kho phải làm việc cả ngày lẫn đêm. Những kiện hàng nặng tới hàng trăm cân được bốc xếp khẩn trương, vận chuyển đến nơi an toàn chỉ bằng đôi bàn tay của cán bộ, nhân viên, chiến sĩ. Những đêm đông giá lạnh hoặc khi mưa lũ trắng nước, đường đi trơn trượt, những bàn chân trần của bộ đội Kho T602 bấm chặt xuống mặt đất, bảo đảm vận chuyển, đưa hàng, vật tư, trang bị đúng vị trí quy định, không hề hao tổn, hư hỏng.
Trong lịch sử của Kho T602 còn ghi đậm chiến công 20 đêm thức trắng của cán bộ, nhân viên, chiến sĩ giải cứu hàng, phục vụ chiến đấu. Đấy là vào tháng 8-1967, máy bay Mỹ ném bom ác liệt vào vị trí sơ tán của kho ở thị xã Vĩnh Yên (nay là TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc). Các nhà kho cùng vật tư, sắt thép, trang bị bị vùi lấp dưới lớp đất sâu. Hố bom lởm chởm, sâu hoắm. Nguy hiểm hơn là không quân Mỹ ngoài sử dụng bom phá còn sử dụng bom bi, bom nổ chậm, có thể nổ bất cứ lúc nào. Nhiệm vụ trên giao là bằng bất cứ giá nào cũng phải cứu hàng, khẩn trương đưa đến các nhà máy để kịp thời sản xuất, chi viện cho tiền tuyến. Mệnh lệnh vì miền Nam đã thôi thúc cán bộ, nhân viên, chiến sĩ kho không quản hy sinh, gian khổ để cứu hàng. Đơn vị khẩn trương tổ chức lực lượng cùng công binh thu gom bom bi chưa nổ, đào bới đất tìm hàng, san lấp hố bom để vận chuyển hàng đến nơi tập kết. Ròng rã 20 đêm thức trắng, ai nấy mắt trũng sâu, đôi bàn tay phồng rộp, nhưng tất cả đều hăng hái, thi đua "mỗi ngày làm việc bằng hai, bằng ba". Kết quả, toàn kho đã cứu được hơn 500 tấn hàng, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Một chiến dịch vận chuyển khác, theo ông Lộc kể, đó là cuối năm 1972, không quân Mỹ đánh phá dữ dội miền Bắc bằng máy bay ném bom chiến lược B-52. Khi đó kho được giao nhiệm vụ tiếp nhận, cấp phát khối lượng lớn vật tư, trang bị; có lúc lượng dự trữ trong kho lên tới 23.500 tấn. Có ngày kho tiếp nhận, cấp phát hàng trăm tấn hàng hóa cho Đoàn 559, các quân khu, quân chủng, trong đó có nhiều loại hàng trọng lượng lớn như: Động cơ xe tăng, phụ tùng ô tô, súng pháo, đạn dược, sắt thép... mà chỉ bằng bốc xếp thủ công. Sau hàng chục ngày thực hiện chiến dịch tiếp nhận, vận chuyển, Tổng kho T602 (tên gọi từ tháng 9-1972) đã hoàn thành xuất sắc toàn diện nhiệm vụ... Với thành tích đặc biệt xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, năm 2020, Kho T602 (nay là Kho K602) được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.
XUÂN GIANG