Phải trừng trị bọn Mỹ xâm lược. Pháo binh Quân Giải phóng hoạt động mạnh, thường xuyên bắn phá căn cứ, gây cho giặc Mỹ nhiều thiệt hại. Để ngăn chặn hoạt động của ta, Mỹ chốt giữ những điểm cao quanh căn cứ, đổ quân lùng sục ngăn chặn ta đặt trận địa. Để bắn phá Chu Lai, ta chỉ có thiết bị đạn từ phía tây bắc căn cứ-khu vực Kỳ Sanh (Quảng Nam) và từ hướng tây nam-căn cứ khu vực Bình Chánh (Quảng Ngãi). Những điểm cao thuộc hai khu vực này bọn Mỹ và chư hầu Nam Triều Tiên đều chốt giữ. Chúng lập các cứ điểm, bố phòng chặt chẽ, đưa hỏa lực bắn thẳng và cối 106,7mm, 81mm khống chế khu vực. Ở khu vực Kỳ Sanh này, tầm bắn hỏa tiễn 122mm-loại đạn chúng tôi thường sử dụng, tới tất cả các mục tiêu quan trọng trong căn cứ Chu Lai. Vì vậy mà các khu vực có thể thiết bị được đạn bắn vào căn cứ chúng tôi đều đo đạc xác định chính xác tọa độ.
Phía bắc Kỳ Sanh có những dãy núi thoải dần ra tới Quốc lộ 1. Có điểm cao 284m dân địa phương gọi là Dương bản Lầu. Mỹ dùng máy ủi biến Dương bản Lầu thành một cứ điểm có hỏa lực mạnh khống chế toàn bộ khu vực Kỳ Sanh. Về phía nam giáp thôn 8 Kỳ Sanh có mỏm đồi cao 76m cũng được bọn Mỹ biến thành một điểm chốt giữ cố định, sẵn sàng đưa quân lùng sục lấn chiếm. Hai điểm chốt ở cao điểm 284 và 76 hằng ngày chúng dùng hỏa lực bắn thẳng và đạn cối bắn phá các điểm chúng nghi ngờ. Du kích Kỳ Sanh không để chúng yên. Chiến sĩ pháo binh chúng tôi vẫn thiết bị được đạn bắn vào căn cứ Chu Lai gây cho bọn Mỹ nhiều thiệt hại.
Mỹ tăng cường biện pháp ngăn chặn. Chúng hy vọng vào những đại đội bộ binh trú quân cơ động ở những vùng này mà ta quen gọi là Mỹ Lết. Cũng không rõ ai đặt cho bọn này tên Mỹ Lết. Gọi miết thành quen. Theo chân du kích Kỳ Sanh chúng tôi bám sát hoạt động của bọn Mỹ Lết. Xã đội trưởng Thanh đưa nhận xét: “Bọn này không đáng ngại. Lúc mới xuất hiện, bọn chúng nghênh ngang lắm. Sau mấy lần ăn “trái” của ta, nhiều thằng bỏ mạng, bọn chúng ít lùng sục hơn, thường tới đâu nằm đó. Song cũng cần cảnh giác, bọn Mỹ nhiều chiêu trò lắm đấy”. Một hôm, chúng tôi ngồi trên chòi quan sát của du kích Kỳ Sanh. Đang theo dõi bọn Mỹ Lết khuân hàng từ trực thăng ở phía trước thì Phước- dũng sĩ diệt Mỹ, ngồi kế bên ra hiệu bảo phía trái cách vị trí ngồi không xa bọn Mỹ đang đi qua hàng ngũ lộn xộn. Chứng tỏ bọn Mỹ này đi càn ở nơi nào đó về ngang qua đây. Anh lẩm bẩm: “Nó ở đâu càn về. Không biết để gài trái”.
Tôi nhìn Phước tỏ vẻ tiếc rẻ, mắt không rời bọn Mỹ. Anh đã đặt hàng chục trái mìn diệt nhiều tên địch. Ở đâu có đạn pháo, cối lép, anh đến thu về đặt kíp nổ, giăng bẫy. Bọn Mỹ lùng sục vướng mìn tan xác. Nhìn bọn Mỹ đi càn về qua đây, chúng tôi hiểu ra rằng: Ngoài bọn Mỹ Lết còn có những toán lùng sục những nơi chúng nghi ngờ. Cần cảnh giác với hoạt động này của chúng.
Chúng tôi vẫn bám sát bọn Mỹ Lết. Ngày nào cũng vậy, rất đúng giờ, hai lần trực thăng mang đồ ăn tới. Cứ nhìn trực thăng lên xuống là biết chúng lết tới đâu. Ăn sáng xong chúng tản ra tìm vị trí tránh nắng, tìm nguồn nước. Để nhận biết chúng đi tới đâu cần tinh mắt, tinh mũi, thính tai là biết liền. Bọn Mỹ di chuyển hay mật phục không ồn ào như bọn ngụy. Nhưng ở chúng phát ra mùi khác thường. Có khi là mùi thuốc lá Ruby, có khi là mùi khen khét của các loại hóa chất diệt côn trùng hay mùi quần áo giặt tay của bọn chúng… Ăn chiều xong, bọn chúng châm xăng khô đốt các thứ, khói bốc lên và cũng là lúc chúng bắt đầu di chuyển sang vị trí mới. Chúng hàng một rời vị trí và hàng loạt AR15 vang lên. Không hiểu chúng bắn để làm gì. Còn chúng tôi biết rõ chúng đang đi về hướng nào.
Bọn Mỹ đã rời vị trí thì không bao giờ quay lại. Chúng tôi tiếp cận vị trí bọn Mỹ Lết vừa rời đi thu lượm những thứ chúng bỏ lại, nhiều nhất là đồ ăn thức uống. Đồ hộp chưa khui đủ các loại từ thịt ba lát, bánh quy, bơ, sữa, đồ uống… chúng tôi dập lửa, thu lượm lại để phục vụ cho mình rồi lên điểm cao xem đêm chúng chốt lại ở đâu. Cũng không khó tìm vị trí của bọn chúng. Đến vị trí mới, chúng bố trí xong đội hình thường bắn thử những loạt đại liên, cối cá nhân M79 ra các hướng. Có thể chúng bắn để kiểm tra và cũng có thể để cho các điểm chốt nhận biết vị trí của chúng để khỏi bắn nhầm khi có chiến sự.
Đội hình bố trí qua đêm của bọn Mỹ Lết lấy phòng ngự yểm trợ cho nhau là chính. Công sự của chúng rất sơ sài. Nhưng lớp mìn chiếu sáng, mìn định hướng thì dày đặc quanh vị trí đóng quân của chúng. Ban đêm hầu như chúng không di chuyển và các trận địa pháo của bọn chúng quanh vùng cũng không bắn gần vị trí chúng chốt giữ. Nắm chắc được điều này nên hoạt động của chúng tôi không bị trở ngại. Đánh pháo hỏa tiễn bằng phương pháp ứng dụng giá đạn bằng nạng gỗ rất phức tạp và phải chuẩn bị chu đáo. Việc xác định phần tử bắn cũng đòi hỏi phải có trinh sát khí tượng bằng các máy đo tốc độ gió, phương vị gió, áp suất không khí, nhiệt độ không khí… Có bọn Mỹ Lết ở gần, ban đêm và giữa trưa trời nắng, ngụy trang kín đáo chúng tôi dễ dàng tác nghiệp…
Để chuẩn bị cho những trận đánh lớn sau này, chúng tôi phải tìm hiểu phản ứng của bọn Mỹ Lết ra sao khi trận địa bắn của chúng tôi chỉ cách chúng vài trăm mét. Ở bìa rừng, chúng tôi vẫn bám sát bọn Mỹ Lết ở thôn 8 Kỳ Sanh và canh chừng đồi Yên Ngựa-nơi đặt trận địa thiết bị bắn đêm nay. 2 giờ chiều, trực thăng đáp xuống và bọn Mỹ Lết tới khuân đồ về vị trí. Gần hai tiếng sau khói bốc lên, bọn Mỹ đang đốt những thứ chúng bỏ lại. Qua ống nhòm, chúng tôi thấy rõ bọn Mỹ khoác ba lô căng phồng, bắt đầu di chuyển. Chúng đi về hướng bắc và chốt lại bãi trống gần làng cũ. Rồi những loạt đại liên và tiếng “toọc, oành” của M79 vang lên, chúng tôi hiểu rằng bọn Mỹ đã bố trí xong đội hình qua đêm.
Trời nhá nhem tối, chúng tôi tiếp cận đồi Yên Ngựa. Phân công cảnh giới và cử người đi ra đón anh em vào thiết bị bắn. Đêm vùng địch cảm giác đầy âm khí. Mỗi bước đi trong đêm đầy cảnh giác. Chúng tôi tổ chức cảnh giới từ xa để bảo vệ cho anh em thiết bị đạn bắn. Lần này số đạn bắn vào căn cứ không nhiều. Chỉ 18 trái chia đều cho ba mục tiêu. Nhưng lại rất quan trọng trong việc kiểm tra kết quả đo đạc, xác định phần tử bắn. Nên thiết bị đạn phải thật bảo đảm, chính xác, chắc chắn. Ánh sáng đèn dù ở các điểm chốt quanh vùng, ánh điện ở Chu Lai… đủ sáng để các pháo thủ thao tác.
Nửa đêm, công việc hoàn tất. Kiểm tra tất cả công việc từ thiết bị đạn, đầu nối điện, nguồn điện và phương án cơ động xử lý các tình huống đều được thực hiện chu đáo. Để lại tổ trực thực hiện bắn, mọi người rút về phía sau đợi lệnh. Chúng tôi rút về điểm cao phía đông dãy núi Răng Cưa mắc máy quan sát điểm nổ trong căn cứ và theo dõi bọn Mỹ phản ứng sau khi ta bắn.
Trời sáng, mục tiêu bắn phá đã hiện rõ trong ống kính. Máy 2W truyền tin: “Bắt đầu bắn”. Hướng tất cả về phía mục tiêu: Kho xăng tám bồn, nhà để máy bay, bãi đỗ trực thăng. Tất cả đều thấy rõ: Đạn bao trùm mục tiêu. Hướng máy về khu đặt trận địa bắn đã có đạn pháo nổ. Khoảng 5 phút sau, đạn pháo bao trùm khu đặt trận địa bắn, đạn nổ dồn dập. Chừng 15 phút sau, những chiếc trực thăng vũ trang bay tới trút đạn vào trận địa yểm trợ cho những chiếc UH-1A đổ quân trên mỏm đồi Yên Ngựa. Bọn Mỹ tiếp đất được trực thăng vũ trang bắn dọn đường tiến vào khu vực đặt trận địa bắn. Ba mươi phút sau khu vực đặt trận địa im tiếng súng. Bọn Mỹ Lết gần đó vẫn lặng yên trong công sự. Chúng tôi rút về hậu cứ an toàn, rất vui vì công việc kết quả tốt đẹp và quan trọng nhất là đã hiểu cặn kẽ về bọn Mỹ Lết.
NGUYỄN KIM CHÚC