Tôi vốn là chiến sĩ thông tin vô tuyến điện thuộc Tiểu đoàn 8, Trung đoàn 64, Sư đoàn 320, Mặt trận B3 Tây Nguyên. Cuối tháng 11-1974, Trung đoàn 64 được lệnh bàn giao trận địa phòng ngự dọc tuyến đường 19 kéo dài từ thị xã Pleiku đi Đức Cơ cho Trung đoàn 9, Sư đoàn 968 rút vào căn cứ Nhà Lá (thuộc xã Ia Lang, huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai) nghỉ ngơi sau nhiều tháng vất vả nằm chốt. Tuy nhiên lúc này, trung đoàn 45, sư đoàn 23 của địch thường xuyên càn quét lấn chiếm ra khu vực làng Dịt. Trước tình hình trên, Trung đoàn 64 nhận lệnh phản kích, lấy lại vùng đất bị địch lấn chiếm.

leftcenterrightdel
Cựu chiến binh Cao Phương Giang (ngoài cùng, bên trái) cùng đồng đội từng chiến đấu tại mặt trận Tây Nguyên thăm lại chiến trường xưa. Ảnh do nhân vật cung cấp.

Sáng 2-12-1974, tiểu đội thông tin chúng tôi được cấp trên thông báo 12 giờ đêm sẽ hành quân vào chiếm lĩnh trận địa, 5 giờ sáng hôm sau nổ súng. Anh Thu, Tiểu đội trưởng, quê ở huyện Ba Vì, tỉnh Hà Tây (nay là TP Hà Nội) phân công cho từng người kiểm tra lại công tác chuẩn bị lần cuối. Công việc hoàn thành, tiểu đội hội ý và quyết định tối đó sẽ thịt gà để cải thiện. Ngày ấy, đơn vị tôi đi đến đâu là tổ chức tăng gia ở đó. Anh em mang quân trang không dùng đến đổi lấy gà, lợn của đồng bào mang về nuôi. Thường thì đơn vị chỉ thịt gà khi đón thương binh điều trị từ bệnh xá trở về hoặc nhân các sự kiện lớn.

Đám lính trẻ chúng tôi phân công nhau, người đi thịt gà, người lấy măng chua về nấu canh, người giã vừng làm nộm rau sắn, người lấy cơm nắm, lương khô để chuẩn bị cho trận đánh. Những “cựu binh” (lính nhập ngũ lâu năm) chuẩn bị súng, đạn, dây, máy, ắc quy, quân tư trang. Hôm ấy, ngoài tiêu chuẩn 200 gam gạo vắt thành nắm cơm to như quả trứng ngỗng, mỗi người còn được thêm một gói lương khô 701. Anh em nói vui với nhau: “Sướng thật, cứ đánh nhau lại được ăn cải thiện thế này thì ngày nào cũng đi đánh nhau được”.

Khoảng 5 giờ chiều, bữa cơm chuẩn bị xong, đặt giữa lán âm-lán được đào sâu nằm dưới mặt đất. Trong lán có hai cái sạp kê hai bên, ở giữa có cửa ra vào, bên trên lợp cỏ tranh, xung quanh kè gỗ, đổ đất làm thành tường rất chắc chắn. Khi tất cả đã tập trung đông đủ và chỉ chờ hiệu lệnh “chén” của tiểu đội trưởng thì bất ngờ có tiếng đề-pa (tiếng nổ đầu nòng pháo) từ căn cứ Hàm Rồng, Lệ Thanh (thuộc thị xã Pleiku). Tiếng nổ thành từng đợt, mỗi lúc một dồn dập. Anh Thu bảo: “Hãy cẩn thận, tớ nghe nó bắn khác mọi hôm đấy”. Thông thường hằng ngày, cứ sau bữa cơm chiều là địch lại bắn cầm canh vào vùng giải phóng nên anh em bảo nhau: “Kệ nó anh ạ, đây mới là hướng chính”, vừa nói, tất cả cùng chỉ tay vào mâm cơm. Được tiểu đội trưởng đồng ý, chúng tôi đồng loạt “vào trận”...

Bất ngờ, tôi nghe có tiếng sét ngay trên đỉnh đầu. Tôi chỉ kịp nhận thấy một luồng sáng chói đỏ rực rồi ngất đi không biết gì… Khi tỉnh dậy, tôi thấy ngực bị tức và khó thở, xung quanh tối đen như mực, mọi thứ im lặng đến lạ thường. Tôi cố cử động chân tay nhưng không được. Tôi cố kêu cứu nhưng cũng không sao mở miệng được. Bất lực, tôi nghĩ: “Vậy là mình chết thật rồi... Nhưng sao chết mà không có cảm giác đau đớn gì nhỉ. Hóa ra, chết... không đáng sợ”. Nghĩ vậy, tôi thiếp đi và chờ một cái chết đến nhẹ nhàng.

Đang mê man, chợt tôi nghe có tiếng người gọi nhau í ới mỗi lúc một gần. Sau đó, tôi cảm thấy có ai đó túm đầu, sờ khắp cơ thể và lôi tôi ra khỏi cái hố đen ngòm. Tỉnh dậy, tôi thấy mình đang nằm ở lán bên cạnh, lán của tôi lửa vẫn đang cháy. Nghe mấy đồng chí bên tiểu đội trinh sát kể lại, lán âm chúng tôi trúng đạn pháo 155mm. Đồng đội đưa tôi cùng 5 anh em trong tiểu đội ra từ đống đổ nát. Tôi bị bất tỉnh, mũi và tai rỉ máu, quần áo rách tươm, bê bết máu, mồm đầy đất, mọi người phải cậy mồm lấy đất ra tôi mới thở được. May mà mọi người đến kịp nếu không tôi không chết vì ngạt thì cũng chết vì bị lửa thiêu. Do địch bắn đạn chụp nên anh em trong tiểu đội chỉ bị thương, không ai hy sinh.

Đêm ấy, đơn vị vẫn hành quân chiếm lĩnh trận địa, tôi được chỉ huy tiểu đoàn cho ở lại nghỉ ngơi. Ở lại cũng buồn, tôi xin anh Thuyết, trung đội trưởng cho đi chiến đấu cùng anh em. Gần sáng, tôi khập khiễng theo tiểu đội vận tải đến được vị trí chỉ huy tiểu đoàn trước giờ nổ súng. Tôi được anh Kiên, đài trưởng giao nhiệm vụ mang máy vô tuyến điện 2W xuống mũi chiến đấu của Đại đội 7. Trận đánh diễn ra nhanh gọn, đơn vị chúng tôi đánh đuổi được trung đoàn 45, sư đoàn 23 của địch, giải phóng vùng đất bị lấn chiếm...

May mắn trở về sau chiến tranh, tôi ra miền Bắc học, thỉnh thoảng quân y vẫn nặn ở lớp da đầu, vai và hai cánh tay tôi những viên sỏi to bằng hạt gạo, chỉ có cái tai là bị mất khả năng nghe hơn 60%.

NGUYỄN TRƯỜNG (ghi)