Nguyễn Hữu Tứ, bạn đồng hương tỉnh Bình Thuận của tôi nay đã bước sang tuổi 86 san sẻ:
- Cái cột sống bị trận bom năm nào cứ trái gió trở trời lại âm ỉ đau nhức! Thời “oanh” đã qua, nay đã bước sang thời “liệt” rồi đây!
Nguyễn Hữu Tứ nhỏ hơn tôi 6 tuổi. Sau ngày ra quân về quê, ông được tín nhiệm bầu làm Chủ tịch Hội Cựu chiến binh, Chủ tịch Ủy ban MTTQ, rồi Chủ tịch UBND phường Đức Long, thành phố Phan Thiết. Nhìn ông già có vẻ xập xệ, bình dân, mấy ai biết ông đã từng chỉ huy một phân đội cao xạ pháo bảo vệ biển trời của Tổ quốc, làm nên những chiến công vang dội một thời.
Kỷ vật quý nhất của ông là cuốn nhật ký chiến đấu trên đảo Cồn Cỏ năm 1965, trong đó ông đã ghi lại những trận đánh trong những giờ phút lặng im hiếm có bên tiếng sóng vỗ rì rào. Ông không thích nói nhiều về mình và cũng chẳng mấy khi đưa cho bạn bè xem quyển “sổ tay lưu niệm” của mình.
Đảo Cồn Cỏ nằm vắt ngang Vĩ tuyến 17, cách đất liền Vĩnh Linh (Quảng Trị) gần 30km, là một trong những pháo đài bất khả xâm phạm của miền Bắc xã hội chủ nghĩa sau Hiệp định Geneva năm 1954. Trong 4 năm đánh Mỹ (1964-1968), với diện tích 4km2, đảo đã hứng chịu 1.850 lần máy bay địch oanh tạc, 172 lần tàu chiến oanh kích. Địch đã ném xuống đảo 12.970 quả bom, bình quân mỗi chiến sĩ hứng chịu 39 tấn bom, đạn các loại. Với ý chí kiên cường, ngày đêm trong bão lửa, các chiến sĩ đã đánh 841 trận, bắn rơi 48 máy bay, bắn chìm 17 tàu, xuồng của Mỹ-ngụy.
    |
 |
|
Cựu chiến binh Nguyễn Hữu Tứ (bên phải) và tác giả. Ảnh: SÔ HUY |
Nguyễn Hữu Tứ ra Cồn Cỏ ngày 31-3-1965, nhận nhiệm vụ chỉ huy trung đội súng 14,5mm. Bốn ngày sau, ngày 3 và 4-4-1965, đơn vị đã trực tiếp bắn hạ 3 máy bay F-100, 2 máy bay B-57 và 2 máy bay AD-6. Nhận được tin vui thắng trận, ngày 12-4-1965, Bác Hồ viết thư khen: “Vừa qua, các chú đã chiến đấu liên tục và rất dũng cảm, đã bắn nhiều máy bay và đánh đuổi tàu biệt kích Mỹ. Các chú đã xứng đáng với truyền thống anh hùng của quân và dân ta… Các chú luôn luôn nâng cao cảnh giác, đoàn kết chặt chẽ, khó không nản, thắng không kiêu, quyết tâm đánh giặc Mỹ xâm lược. Chúc các chú sức khỏe và lập nhiều chiến công lớn hơn nữa”.
Tính đến ngày 11-6-1965, Nguyễn Hữu Tứ đã trực tiếp chỉ huy đánh 38 trận, bắn rơi 14 máy bay… Anh Bạc Đầu, phóng viên một tờ báo đã viết:
“Anh Tứ ơi! Anh Tứ ơi!
Cồn Cỏ hiên ngang giữa biển khơi
Mồ chôn giặc Mỹ… tiếng vang trời…”.
Kim Anh, người bạn gái học sinh miền Nam tập kết cũng đã nắn nót viết lên những dòng tình cảm: “… Nghe anh bắn rơi nhiều máy bay Mỹ, em rất mừng. Ở nơi hòn tên mũi đạn gian khổ ác liệt, em lo cho anh quá!... Anh phải về với em anh nhé!...”.
Ngày 6-1-1966, Trung úy Nguyễn Hữu Tứ được điều về đất liền nhận nhiệm vụ mới. Tứ rời khỏi đảo trong niềm lưu luyến, nỗi nhớ của đồng đội đã từng sống chết bên nhau. Đồng đội anh đã viết trong sổ lưu niệm:
“… Trên đảo này, anh và đồng đội đã mang lại bao thắng lợi huy hoàng ghi vào trang sử đảo Cồn Cỏ anh hùng… Hãy còn văng vẳng bên tai em những khẩu lệnh dứt khoát mạch lạc trong chiến đấu…” (Phạm Anh Trắc).
“… Anh đứng trên đồi cao hô to: “Hai ngàn rưỡi, tốc độ 150, ngắm chiếc đi đầu!... Tiếng anh đã thấu tận trời xanh dội vào tim phi công Mỹ… nó cúp đuôi chạy…” (Lê Úy Kỳ).
“Anh về có nhớ em không?
Ở đây Cồn Cỏ… em trông, em chờ...” (Nguyễn Công Bích).
… Tôi đọc nhật ký Cồn Cỏ của Nguyễn Hữu Tứ tỉ mỉ từng trang, với nhiều dòng chữ đã mờ. Từ ngày 3-4-1965 đến 5-4-1966, trong 367 ngày đêm, đơn vị của Tứ đã bắn rơi tất cả 22 máy bay Mỹ. Ngày 8-8 vừa qua, đảo Cồn Cỏ kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống (8-8-1959 / 8-8-2019), tuổi cao, sức yếu, Nguyễn Hữu Tứ không thể về thăm lại chiến trường xưa nhưng người lính già vẫn nhớ về những đồng đội năm xưa người còn, người mất...
HUY SÔ