Cựu chiến binh Nguyễn Văn Thợi (pháp danh Thích Thiện Thành), sinh năm 1937, quê ở xã Kỳ Tân, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh. Tháng 1-1960, ông nhập ngũ và công tác tại Tiểu đoàn Thông tin 17, Sư đoàn 325, chiến đấu trên đất bạn Lào. Tháng 10-1969, do sức khỏe suy giảm, ông được đơn vị cho về phục viên. Thời ấy, cả nước chiến tranh, quê hương ông cũng bị không quân và hải quân Mỹ ném bom, bắn phá khốc liệt. Ông vào dân quân xã, công tác gần 15 năm (từ 1969 đến 1983), làm Xã đội trưởng xã Kỳ Tân, chỉ huy trung đội súng máy phòng không 12,7mm của xã. Ông cùng dân quân, du kích xã Kỳ Tân lập nhiều chiến công trong cuộc chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ.
Nhớ lại những năm tháng hào hùng ấy, ông kể: Năm 1972, giặc Mỹ đánh phá ác liệt miền Trung, đặc biệt là khu vực Đèo Ngang. Cuộc chiến đấu thường diễn ra không cân sức. Ngày 2-9-1972, Mỹ đưa hai khu trục hạm và nhiều tuần dương hạm bắn phá từ biển vào. Trên trời, các loại máy bay quần thảo ném bom, bắn rốc két đánh phá các trận địa pháo của ta. Bên ta, ngoài 3 tiểu đoàn pháo 85mm của tỉnh đội bắn trả tàu chiến Mỹ, các loại pháo phòng không của tỉnh đội, quân khu cũng phối hợp đánh trả khiến máy bay Mỹ phải tháo chạy, dạt ra xa. Trung đội 12,7mm của xã đã làm trận địa giả trên đồi 27, đồng thời tổ chức phục đón lõng. Quả nhiên, khi trận địa giả phát hỏa, máy bay Mỹ sà xuống bắn phá liền bị các khẩu đội 12,7mm đồng loạt nhả đạn. Cuộc hiệp đồng thật tuyệt, hai trực thăng Mỹ trúng đạn bốc cháy, một chiếc rơi tại chỗ, một chiếc rơi xuống biển, cách bờ gần 3km.
    |
 |
| Cựu chiến binh Nguyễn Văn Thợi (pháp danh Thích Thiện Thành). |
Sau trận đánh ấy, LLVT xã được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba. Ông cùng dân quân xã chiến đấu nhiều trận với máy bay Mỹ đến ngày chúng chấm dứt việc ném bom trên miền Bắc. Ngày 3-9-1973, Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng ký quyết định tặng thưởng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân cho LLVT xã Kỳ Tân. Xã Kỳ Tân còn được tặng thưởng Huân chương Kháng chiến chống Mỹ, cứu nước hạng Nhất và Huân chương Lao động hạng Ba về thành tích "Vững tay cày, chắc tay súng". Cá nhân ông được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ, cứu nước hạng Ba, 5 năm đạt danh hiệu Chiến sĩ quyết thắng, Chiến sĩ thi đua.
Về với đời thường, vợ mất sớm, một mình ông bươn chải nuôi dạy 6 người con ăn học, trưởng thành. Tháng 4-2007, thấy sức khỏe yếu với nhiều căn bệnh, ông tịnh tu tại nhà. Năm 2018, ông theo thầy Thích Thông Lạc vào chữa bệnh và tu tập tại chùa Am (xã Gia Lộc, huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh). Mỗi ngày ông ăn một bữa chay, sức khỏe ổn định, ông cùng nhà chùa ngày ngày chữa bệnh cho nhân dân trong vùng. Ông bộc bạch: "Đất nước hòa bình, tôi nương cửa Phật, nhưng quá khứ hào hùng của người lính Cụ Hồ thì luôn còn mãi trong tôi".
Bài và ảnh: LÊ QUÝ HOÀNG