Trung tuần tháng 7, tôi có dịp đến thăm Trung tướng Khuất Duy Tiến tại nhà riêng. Cuộc trò chuyện giúp tôi hiểu hơn về một vị tướng, Anh hùng LLVT nhân dân trọn đời noi theo gương sáng Bác Hồ. Mái tóc bạc trắng như cước, giọng ông trầm hơn khi hồi tưởng về những tháng ngày là học viên khóa 10, Trường Sĩ quan Lục quân Việt Nam (nay là Trường Sĩ quan Lục quân 1): “Tôi nhập ngũ tháng 9-1950, đến năm 1956 được cử về học tại Trường Sĩ quan Lục quân Việt Nam, là học viên khóa 10 của trường. Đây là khóa đầu tiên đào tạo cơ bản dài hạn. Nhiệm vụ của nhà trường bấy giờ chuyển từ huấn luyện bổ túc cán bộ bộ binh sang huấn luyện cán bộ cho nhiều binh chủng, lưu lượng học viên, cán bộ, nhân viên khoảng 5.000 người. Nội dung, chương trình và yêu cầu của khóa học có nhiều đổi mới.

leftcenterrightdel
Trung tướng Khuất Duy Tiến phát biểu tại buổi gặp mặt nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam (20-11) tại Trường Sĩ quan Lục quân 1, năm 2017. Ảnh: CHU NGỌC

Mặc dù trải qua thực tiễn chiến đấu ở cương vị đại đội trưởng, nhưng về trường học kiến thức lý thuyết, tôi cảm nhận được nhiều điều mới mẻ. Bắn súng thì đã bắn rồi, nhưng khi học lý thuyết thì tôi mới hiểu bản chất về đường ngắm cơ bản, đường ngắm đúng, muốn một phát bắn trúng thì cần có những yếu tố nào. Lúc đó, kiến thức phổ thông còn hạn chế, để đáp ứng được yêu cầu học tập, tôi đã dành toàn bộ số tiền giám định thương tật chiến đấu (17 vạn 6 nghìn đồng) để mua sách học. Quá trình học tập, tôi vỡ ra nhiều vấn đề, học đến đâu tôi hiểu đến đó. Giống như đất khô gặp mưa, tôi hiểu hơn và vận dụng liên hệ với thực tiễn để hiểu về chiến thuật, nghệ thuật quân sự là như thế nào; tiểu đội, trung đội, đại đội, tiểu đoàn chiến đấu cần phải làm những công việc gì. 

Lúc đó, chúng tôi đã được cán bộ trung đội, đại đội thường xuyên nhắc đến lời căn dặn của Bác Hồ khi Người về thăm trường vào ngày 1-10-1945. Đó là: “Làm người cán bộ phải siêng năng. Trời sinh ra con người, ai cũng có ngũ quan. Nhưng người cán bộ có chỗ khác là biết tận dụng ngũ quan để làm việc cho cách mạng”. Vì thế, quá trình học tập, tôi luôn ý thức việc học rèn, tích lũy kiến thức quân sự, chính trị, rèn luyện phương pháp, tác phong của người sĩ quan tương lai, đồng thời luôn tư duy để nhìn nhận, suy xét vấn đề theo các góc cạnh”.

Sau khóa học, ông Khuất Duy Tiến được điều động về Sư đoàn 320 làm Đại đội trưởng, sau đó trải qua các cương vị đến Tư lệnh quân đoàn, trực tiếp chỉ huy các trận đánh. Qua thực tiễn mỗi trận đánh, ông đều rút ra cho mình những bài học sâu sắc về công tác chuẩn bị và thực hành chiến đấu.

Tháng 3-1994, từ cương vị Cục trưởng Cục Quân lực, ông Khuất Duy Tiến được điều động về làm Hiệu trưởng Trường Sĩ quan Lục quân 1.

Thời điểm này là giai đoạn nhà trường chuyển đổi bậc đào tạo, từ đào tạo sĩ quan 3 năm sang đào tạo hệ cao đẳng quân sự 4 năm và chuẩn bị mọi mặt để chuyển sang đào tạo đại học. Ngay khi nhận nhiệm vụ mới, ông đã sắp xếp thời gian làm việc với các phòng chức năng, các tiểu đoàn quản lý học viên, tiểu đoàn phục vụ huấn luyện để tìm hiểu chức năng nhiệm vụ, nội dung công tác, đội ngũ cán bộ, nhân viên được biên chế... Cùng Đảng ủy, Ban giám hiệu nhà trường, ông đã tổ chức nghiên cứu đổi mới nội dung, chương trình và phương pháp đào tạo, kiện toàn nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giảng viên, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tạo nguồn, mở rộng liên kết với các trường quân đội, đầu tư kinh phí, cơ sở vật chất đào tạo...

Ông cho rằng: Để nhà trường đảm đương được nhiệm vụ đào tạo bậc đại học, việc nâng cao trình độ học vấn cho đội ngũ cán bộ, giảng viên là vấn đề có ý nghĩa then chốt. Vì thế, nhà trường đã liên kết với Viện Đại học Mở, Đại học Quốc gia Hà Nội mở lớp đào tạo chứng chỉ đại học đại cương, cử cán bộ đi hoàn thiện đại học, mở các lớp bồi dưỡng kiến thức môn Triết học, phương pháp luận nghiên cứu khoa học, phương pháp giảng dạy đại học, các lớp học ngoại ngữ để cấp chứng chỉ cho đội ngũ giáo viên... Nhờ đó, từng bước nhà trường đáp ứng được nhiệm vụ đào tạo bậc đại học.

Tháng 10-1997, Trung tướng Khuất Duy Tiến được Đảng, Nhà nước, quân đội cho nghỉ hưu. Những dịp gặp mặt nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam (20-11), ngày thành lập trường hằng năm, Ban giám hiệu nhà trường lại mời ông về dự lễ kỷ niệm. Mỗi lần trở về, ông rất vui mừng vì nhà trường luôn trưởng thành lớn mạnh. Trung tướng Khuất Duy Tiến trải lòng: “Suốt cuộc đời tôi từ khi là chiến sĩ cho đến các cương vị cán bộ chỉ huy và đến bây giờ, tôi luôn sống, làm việc và phấn đấu theo lời dạy và Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đặc biệt là giai đoạn làm Hiệu trưởng Trường Sĩ quan Lục quân 1, tôi đã làm say sưa, hết sức mình để giáo dục, rèn luyện thế hệ sĩ quan tương lai, bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau, đóng góp một phần công sức để xây dựng nhà trường, quân đội phát triển vững mạnh. Giờ đây, khi nghỉ hưu, tôi vẫn tham gia hội cựu chiến binh, hội người cao tuổi... đóng góp chính kiến, đấu tranh với những quan điểm, luận điệu sai trái, xuyên tạc để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh.

CHU THỊ NGỌC HUYỀN