Sự kiện nhân chứng - QĐND

Nếu ai đã từng ngàn bước chân không mỏi giữa sương mù, rừng rậm để đến với cột mốc Ngã ba biên giới Việt Nam-Trung Quốc-Lào, thuộc địa bàn bản A Pa Chải, xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, sẽ phần nào thấm thía những gian truân không ngôn từ nào tả xiết trong công tác tôn tạo, tăng dày cột mốc trên tuyến biên giới Việt-Lào.

Những năm qua, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Quân khu 3 đã lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội và hoạt động đền ơn đáp nghĩa, chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công... Nhân kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ (27-7-1947 / 27-7-2022), phóng viên Nguyệt san Sự kiện và Nhân chứng đã trao đổi với Đại tá Nguyễn Nam Tiến, Phó chủ nhiệm Chính trị Quân khu 3 về vấn đề này.

"Thủy chung tuẫn quốc tâm vô khiểm/ Tiết nghĩa oanh oanh tụy nhất môn" (tạm dịch: Trước sau vì nước lòng không thẹn/ Tiết nghĩa cha con tiếng ngàn đời). Đó là những vần thơ mà người đời dành tặng cha con Đặng Tất và Đặng Dung-những vị quốc công tiêu biểu cho tinh thần yêu nước, ý chí quyết tâm chống giặc Minh xâm lược của quân và dân Đại Việt đầu thế kỷ 15.

Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư sinh năm 1922, ngụ tại quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh. Đã tròn tuổi bách niên song ông vẫn còn minh mẫn, say mê nghiên cứu lịch sử, văn hóa dân tộc, tiếp tục cho ra đời các tác phẩm có giá trị.

10 năm qua, vào dịp tháng 7 hằng năm, Thiếu tướng Trần Đình Dũng, nguyên Phó tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng Bộ đội Biên phòng (BĐBP) lại lên biên giới để tặng quà tri ân bà con các dân tộc của hai nước Việt Nam-Lào sinh sống hai bên dòng Sê Pôn. Nơi ấy đã gắn bó với ông từ những năm tháng tuổi trẻ.

Nhiều năm đã trôi qua, mỗi lần nhớ về người đồng đội, chàng trai hồn hậu quê Thái Bình Nguyễn Đình Bình, trong tôi lại trào dâng nỗi xúc động khôn nguôi...

Từ bức thư đầu tiên của cậu bé 7 tuổi ở miền Nam khói lửa gửi cho cha đi tập kết, Tiến sĩ Trần Văn Sơn, nguyên Phó trưởng ban Cơ yếu Chính phủ không ngờ rằng, sau này, những lá thư chính là sợi dây kết nối cha con. Hiện ông đang giữ hàng nghìn trang thư của cha trong suốt 30 năm đằng đẵng (1968-1998).

Mối tình của nữ trinh sát và người cảnh sát nảy nở từ những ngày gian khổ ở chiến khu, trải qua bước đường công tác mà chín muồi. Và họ đã có một đám cưới đẹp như mơ tại Chiến khu Việt Bắc... Đó là chuyện tình của Nghệ sĩ Ưu tú Lê Thu và Thiếu tướng Cao Phòng, nguyên Phó tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát nhân dân, Bộ Công an.

Đó là chiếc đèn rùa đang trưng bày tại Bảo tàng Hậu cần Quân đội, được Chính trị viên phó Đại đội lái xe Lê Quang Biện sử dụng khi cùng chiếc xe vận tải do anh phụ trách vượt các cung đường Trường Sơn cho đến khi hy sinh.

Đại tá Phùng Bá Đam, nguyên Chủ nhiệm Khối Đào tạo cán bộ chính trị cấp chiến thuật, chiến dịch, Học viện Chính trị-Quân sự (nay là Học viện Chính trị), Chủ tịch Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin quận Tây Hồ, TP Hà Nội là một trong những tấm gương tiêu biểu về công tác hội và chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho hội viên.

Ấn tượng với chúng tôi khi đến tham quan đình Vọng Đông, xã Yên Trung, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh là sự uy nghi, khang trang, xanh, sạch, đẹp, khuôn viên cảnh quan “sơn thủy hữu tình”. Ngôi đình cổ kính và đẹp như hiện nay có sự đóng góp công sức lớn của ông Phùng Văn Dần, sinh năm 1949, cựu chiến binh, trú ở thôn Vọng Đông, xã Yên Trung.

Tôi đọc tập bút ký-hồi ức “Qua sông Thạch Hãn” của tác giả Nguyễn Đức Sơn do Nhà xuất bản Hà Nội ấn hành từ khi cuốn sách mới ở dạng bản thảo. Ngay từ cái tên “Qua sông Thạch Hãn” đã gợi cho tôi hình dung ra một vùng đất lửa Quảng Trị đau thương và hào hùng.

Năm 1994, Trường Chỉ huy và Tham mưu lục quân Mỹ công bố bài nghiên cứu của Thiếu tá Gregory Heritage, học viên nhà trường, chỉ ra 3 thất bại mang tính tử huyệt của quân ngụy Sài Gòn từ khi diễn ra trận đánh Buôn Ma Thuột, mở đầu Chiến dịch Tây Nguyên.

Nhà báo, nghệ sĩ nhiếp ảnh Đinh Quang Thành sinh ra và lớn lên ở xã Kiêu Kỵ, huyện Gia Lâm, TP Hà Nội. Năm 23 tuổi, ông được tuyển vào học khóa đào tạo phóng viên của Thông tấn xã Việt Nam. Hai năm sau đó, ông làm phóng viên chuyên trách mảng thời sự-chính trị. Với chiếc máy ảnh cá nhân, nhà báo Đinh Quang Thành đã đi dọc chiều dài đất nước để ghi lại chiến thắng hào hùng của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Đúng 12 giờ ngày 15-8-1945, trong bài diễn văn phát trên đài NHK, Nhật hoàng Hirohito tuyên bố Nhật Bản đầu hàng vô điều kiện các nước Đồng minh. Sự kiện này đã chính thức kết thúc Chiến tranh thế giới thứ hai, khép lại cuộc chiến tranh khủng khiếp nhất, gây tổn thất nhiều nhất trong lịch sử nhân loại.