Những con đường hòa bình ở Abyei

Tuyến đường huyết mạch của Phân khu Bắc ở Abyei sau mùa mưa, có đoạn ngổn ngang các loại xe chở hàng, chở nhiên liệu ùn tắc thời gian dài, xe bị hỏng hóc, chết máy, có đoạn ngập sâu cả mét, đường sụt lún, hệ thống thoát nước bị hỏng... Đội Công binh số 1 được giao nhiệm vụ sửa chữa để sớm thông tuyến và nâng cấp làm cho con đường to đẹp, rộng rãi hơn, bảo đảm khả năng tốt nhất chống chọi với mùa mưa tiếp theo.

Nhớ lại những ngày ấy, Trung tá Nguyễn Quang Tuyển, Chính trị viên Đội Công binh số 1 cho biết, tuyến đường dài gần 50km nối từ trung tâm Phái bộ UNISFA đến Diffra của Sudan có vai trò quan trọng bảo đảm việc đi lại, vận chuyển hàng hóa, nhiên liệu của người dân địa phương cũng như hoạt động của Phái bộ được thông suốt. Công trình còn góp phần duy trì tình hình an ninh tại khu vực, giúp người dân vượt qua những khó khăn, trở ngại trong mùa mưa lụt, qua đó củng cố niềm tin của người dân địa phương đối với sự hiện diện của Phái bộ UNISFA. Chỉ sau gần một tháng thi công, tuyến đường đã được thông, góp phần mang lại sức sống cho khu vực sau một thời gian dài đường sá tê liệt, khiến nhiều vùng bị chia cắt vì lũ lụt.

leftcenterrightdel
 Làm đường và hệ thống kênh mương thoát nước ở Abyei. Ảnh: PHẠM XINH

Nhìn lại khối lượng công việc đã làm trong một tháng, Thiếu tá Lê Hồng Quân, Phân đội trưởng Phân đội Công binh Cầu đường (Đội Công binh số 1) cho biết, với tinh thần trách nhiệm cao nhất, phát huy hết khả năng, trình độ, năng lực, kinh nghiệm, đội ngũ cán bộ, nhân viên Đội Công binh số 1 đã chủ động khắc phục khó khăn về thời tiết, điều kiện ăn ở, sinh hoạt, tận dụng thời gian và thời tiết khô ráo để tổ chức thi công. Riêng với những đoạn đường ngập nước sâu, không chờ nước rút mới làm, anh em chủ động đổ đất dần dần tới khi nước rút cũng là lúc công trình hoàn thành và các phương tiện giao thông có thể đi lại được.

Đường đã thông, nhưng yêu cầu tiếp theo là phải nâng cấp để con đường có thể chống chọi được với mùa mưa sau. “Ở Abyei không có nguyên vật liệu chắc chắn để làm đường, chỉ lấy đất đắp vào đất nên việc giữ cho con đường không bị phá hủy trong mùa mưa tiếp theo là một thử thách lớn”, Phân đội trưởng Lê Hồng Quân chia sẻ. Cả quá trình, đội đã tiến hành vận chuyển và bổ sung hàng trăm nghìn khối đất đá để nâng cốt nền toàn tuyến đường, mở rộng mặt đường lên đến 15m. Những điểm đường hay ngập lụt, lầy lội được tập trung đổ thêm đất, đặt thêm 13 cống tròn để tăng cường thoát nước ở hai bên đường. Toàn tuyến cũng được làm hệ thống thoát nước để hạn chế nước tràn qua mặt đường gây sạt lở, lầy lội.

Những bữa cơm... “chan bụi”

Khí hậu ở Abyei chỉ có hai mùa. Sau mùa mưa là mùa khô, nhiệt độ ngoài trời ban ngày dao động trong khoảng 42 đến 48 độ C. Địa điểm thực hiện nhiệm vụ xa, đơn vị phải tổ chức ăn trưa ngay trên tuyến. Xe cộ vẫn hoạt động đi lại trong suốt quá trình sửa chữa, bụi bay mù mịt, những bữa cơm trưa ăn vội... “chan bụi” đã thành quen với anh em. Thiếu tá Lê Hồng Quân kể: “Anh em tận dụng địa hình địa vật chỉ có lùm cây ven đường để tổ chức bữa trưa dã chiến.

Thời gian làm việc của LHQ từ 8 giờ đến 16 giờ 30 phút, có 30 phút nghỉ trưa từ 12 giờ đến 12 giờ 30 phút nên cũng ảnh hưởng đến sức khỏe bộ đội. Đang ăn mà có đoàn xe container chạy qua sẽ cuốn lên rất nhiều bụi, không cách nào tránh được. Những lúc ấy, anh em động viên nhau ăn tạm cho xong bữa, quần áo, mặt mũi ai nấy đều phủ bụi mà miệng vẫn cười tươi”. 

Cùng với công tác sửa chữa, bảo dưỡng, nâng cấp bảo đảm giao thông trên tuyến đường huyết mạch của Phân khu Bắc, Đội Công binh số 1 Việt Nam còn được Phái bộ tin tưởng giao nhiệm vụ mở mới 15 tuyến đường tuần tra xuyên rừng dài tổng cộng 281km. Đây là một trong những nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, góp phần bảo đảm an ninh, an toàn, thông thương hàng hóa trong mùa khô. Quá trình triển khai tổ chức thi công những cung đường này cũng gặp rất nhiều khó khăn bởi đây là khu vực an ninh bất ổn, dễ va chạm với phiến quân và lực lượng chống đối.

Thời điểm bắt đầu thi công các tuyến đường này lại đúng vào đầu mùa khô, thời tiết nắng nóng, nhiệt độ trung bình từ 45 đến 50 độ C. Mùa khô cũng là thời gian các tay súng hoạt động nhiều hơn do đường sá có thể lưu thông dễ dàng hơn. Tất cả các tuyến đường này đều là đường mở mới xuyên qua rừng rậm, nếu không định vị tốt rất dễ bị lệch tuyến thi công, thậm chí lạc đường.

leftcenterrightdel

 Bữa cơm dã chiến của các thành viên Đội Công binh số 1. Ảnh: PHẠM XINH

Theo đồng chí Lê Hồng Quân, mở một con đường mới xuyên rừng ở Abyei khó nhất là việc bảo đảm cung ứng hậu cần và an ninh, an toàn, do những tuyến đường mới mở ở sâu trong rừng, không thể liên lạc bằng bộ đàm, có những tuyến dài 40-50km. Địa bàn thi công thường xa đơn vị nên để bảo đảm chất lượng thi công và đạt tiến độ theo kế hoạch, Đội Công binh số 1 đã liên hệ với các đơn vị bạn ở gần nhất để nhờ hỗ trợ nơi ăn ở và canh gác bảo đảm an ninh, an toàn trong quá trình thi công. Nhiệm vụ nâng cấp, sửa chữa và mở những tuyến đường mới ở Abyei của Đội Công binh số 1 được hoàn thành thắng lợi, góp phần làm thay đổi diện mạo khu vực nghèo khó, chiến tranh.

Chống lụt giúp dân

Một trong những hoạt động để lại dấu ấn sâu sắc của Bộ đội Công binh Việt Nam ở vùng đất Abyei là xây dựng, cải tạo công trình hệ thống thoát nước cho người dân khu vực này.

Giai đoạn đầu, các cán bộ Đội Công binh Việt Nam muốn giúp dân cũng không dễ, bởi đã rất lâu, người dân không thấy sự xuất hiện của lực lượng mũ nồi xanh đi tới tận địa bàn nên không tránh khỏi tâm lý nghi ngại. “Chúng tôi phải khéo léo tiếp cận và tìm đến trưởng bản, thị trưởng hay những người lớn tuổi được cộng đồng dân cư địa phương kính trọng để vận động, làm công tác tuyên truyền nhằm tạo thuận lợi trong công tác khảo sát thực địa trước khi triển khai thi công”, Đại tá Mạc Đức Trọng, Đội trưởng Đội Công binh số 1 cho biết.

Công tác dân vận thành công, đích thân ngài Thị trưởng khu vực Abyei đã đề nghị Đội Công binh Việt Nam xây dựng phương án chống ngập cho dân. Kế hoạch chống ngập lụt được chia thành nhiều công đoạn, theo các mức độ ưu tiên khác nhau, trong đó giải quyết vấn đề bảo đảm an ninh, đời sống cho người dân địa phương được ưu tiên hàng đầu. Công trình được hoàn tất sớm hơn dự kiến bởi toàn đội chạy đua với thời gian, quyết tâm giúp người dân đi lại thuận lợi, các em học sinh tới trường quần áo không bị lấm lem bùn đất vì lụt lội như trước. Hệ thống kênh mương thoát nước, đường sá khô ráo, phẳng lì chạy dọc theo tuyến đường trong khu dân cư ở Abyei đã làm thay đổi diện mạo nơi đây. Đội Công binh số 1 chống lụt giúp dân thành công đã mang lại sự tín nhiệm của cộng đồng địa phương đối với lực lượng gìn giữ hòa bình Lhq nói chung và Phái bộ UNISFA nói riêng, tạo tiếng vang lớn cho đơn vị Việt Nam ở Abyei.

Chưa hết, khi chứng kiến người dân địa phương bất lực nhìn nước lũ bao phủ hàng nghìn ngôi nhà tại khu vực trại tị nạn và toàn bộ khu vực dân cư ở Abyei, Đại tá Mạc Đức Trọng đã có ý tưởng đóng một chiếc thuyền sắt, vừa làm phương tiện đi lại cho Đội, vừa làm phương tiện giúp dân sơ tán trong mùa mưa lũ khi cần thiết. Chỉ sau hai tuần triển khai, chiếc thuyền đã được đóng xong bằng chính những nguyên vật liệu sẵn có tận dụng tại Phái bộ. Đại tá Mạc Đức Trọng nhớ lại, trong ngày hạ thủy chiếc thuyền sắt, hàng trăm người dân địa phương đã tập trung để xem “điều kỳ lạ” xảy ra trong sự ngỡ ngàng, bởi đây là lần đầu tiên họ được chứng kiến một chiếc thuyền hoạt động trên vùng đất Abyei cứ mưa là chìm trong biển nước.

Ghi nhận những đóng góp của Đội Công binh số 1 Việt Nam, Quyền Trưởng phái bộ kiêm Tư lệnh Phái bộ UNISFA Benjamin Olufemi Sawyerr trong lần tới thăm đơn vị ở căn cứ Highway nhấn mạnh: “Các bạn đã đóng góp rất nhiều với các nhiệm vụ, công việc đã làm. Dù khó khăn về cơ sở vật chất, các bạn đã nỗ lực khắc phục và vượt qua để hoàn thành các nhiệm vụ Phái bộ giao. Cùng với đó, việc sửa chữa trường học, tặng đồ dùng thiết yếu tới các em học sinh; ý tưởng sửa chữa thuyền, đóng thuyền cứu hộ giúp người dân di chuyển trong mùa mưa lũ của các bạn được biến thành hiện thực quả là những điều tuyệt vời!”.

MỸ HẠNH