Không thể phủ nhận vai trò của báo chí cách mạng

Vạch trần thông tin xuyên tạc, luận điệu phản động

Nền báo chí cách mạng Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên số với những vận hội và thách thức đan xen. Sự phát triển của công nghệ số và các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong môi trường thông tin, mạng xã hội và các nền tảng công nghệ truyền thông hiện đại đã, đang và sẽ tiếp tục chi phối mạnh mẽ đến xu hướng và phương thức hoạt động của báo chí. Thực trạng này đặt ra những yêu cầu mới, đầy khắt khe và thách thức đối với các cơ quan báo chí nói riêng, nền báo chí cách mạng nói chung.

Phương thức làm báo, cách thức sản xuất và tiêu thụ sản phẩm báo chí truyền thông trong đời sống xã hội đang thay đổi chóng mặt. Báo chí phải cạnh tranh khốc liệt với các các nền tảng truyền thông số mang tính toàn cầu, đặc biệt là mạng xã hội. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ về công nghệ, hệ thống chính trị, trong đó có mạng lưới báo chí nước ta đang được sắp xếp lại theo hướng tinh gọn, bảo đảm hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước.

Việc quy hoạch, sắp xếp báo chí là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước nhằm bảo đảm tính chuyên nghiệp, tập trung nguồn lực, hạn chế tình trạng manh mún, chồng chéo và lệch lạc về tôn chỉ, mục đích hoạt động. Việc một số cơ quan báo chí, truyền thông và nhiều cán bộ, phóng viên vi phạm pháp luật và đạo đức nghề báo trong lao động báo chí thời gian qua càng cho thấy tính cấp thiết và cần thiết phải sắp xếp, tinh gọn hệ thống báo chí; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về hoạt động báo chí.

Quá trình sắp xếp, tinh gọn hệ thống báo chí trên phạm vi toàn quốc gặp không ít khó khăn, thách thức, nhất là số cán bộ, phóng viên, nhân viên bị ảnh hưởng công việc, thu nhập, cuộc sống gia đình. Từ thực tế này, trên không gian mạng và một số phương tiện truyền thông phát tiếng Việt ở nước ngoài có tư tưởng thù địch với Việt Nam đã xuất hiện nhiều luận điệu sai trái, xuyên tạc. Họ cho rằng, sứ mệnh cách mạng và mô hình quản lý báo chí, truyền thông ở Việt Nam đã lỗi thời, lạc hậu.

Muốn phát triển, báo chí trong nước phải hòa mạng quốc tế, xây dựng, phát triển theo mô hình của các nước phương Tây, tách báo chí khỏi sự lãnh đạo của Đảng, cổ vũ việc tư nhân hóa hệ thống báo chí. Các thế lực thù địch, phản động sử dụng chiêu bài “dân chủ”, “tự do ngôn luận” để công kích vai trò lãnh đạo của Đảng, xuyên tạc, phủ nhận bản chất của báo chí cách mạng, cổ vũ mô hình “đa nguyên”, “đa đảng”, trong đó sử dụng báo chí như là công cụ đấu tranh chính trị, chống đối chính quyền để hiện thực hóa mưu đồ chiến lược “diễn biến hòa bình”. Đây là những luận điệu hết sức nguy hiểm. Nếu không tỉnh táo nhận diện và đấu tranh phản bác kịp thời, sẽ gây tổn hại nghiêm trọng đến tôn chỉ, mục đích hoạt động báo chí và nền tảng tư tưởng, lý luận của Đảng.

Một trong những chiêu bài nguy hiểm mà các thế lực thù địch thường xuyên khai thác là lấy mô hình báo chí phương Tây làm “hình mẫu lý tưởng”, từ đó công kích vai trò của báo chí cách mạng Việt Nam. Tuy nhiên, chúng ta cần phải nhận thức sâu sắc, báo chí ở các nước phương Tây tuy hoạt động độc lập về hình thức, nhưng lại chịu sự chi phối của các thế lực chính trị, các tập đoàn tài chính. Việc thương mại hóa báo chí khiến mục đích, nội dung hoạt động của cơ quan báo chí thiên về phục vụ lợi ích của các tập đoàn kinh tế, đảng phái chính trị; đánh mất vai trò là tiếng nói đại diện cho nhân dân. Điều này đi ngược với xu thế thời đại và nhu cầu của công chúng truyền thông.

Bên cạnh đó, trong môi trường truyền thông số, thông tin sai lệch, tin giả, nội dung độc hại đang là một thách thức lớn. “Báo cáo rủi ro toàn cầu 2024” của Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) đã xếp thông tin gây hiểu lầm và tin giả do AI tạo ra là mối đe dọa lớn thứ hai trong số 20 rủi ro toàn cầu lớn nhất năm 2024, xếp sau rủi ro về thời tiết cực đoan. Điều này cho thấy, tin giả, thông tin độc hại từ môi trường truyền thông số đang là thách thức mang tính toàn cầu. Đối với nước ta hiện nay, các thế lực thù địch đã triệt để lợi dụng không gian mạng để tuyên truyền xuyên tạc, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân, xuyên tạc lịch sử, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng, kích động chống phá chế độ...

Từ thực tiễn và xu thế phát triển của môi trường truyền thông số, đặt ra yêu cầu mang tính nguyên tắc, căn cốt, nền báo chí cách mạng Việt Nam phải tiếp tục giữ vững bản chất cách mạng, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng, sự quản lý của Nhà nước để xứng đáng là “binh chủng” tiên phong trên mặt trận tư tưởng-văn hóa, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh làm thất bại âm mưu, chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch.

Đồng hành với sự nghiệp vẻ vang của Đảng và dân tộc

Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Hội Nhà báo Việt Nam; Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; Báo Nhân Dân; Tạp chí Cộng sản; Thông tấn xã Việt Nam; Đài Truyền hình Việt Nam; Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, vừa tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia, chủ đề 100 năm báo chí cách mạng Việt Nam đồng hành với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc.

Hội thảo đã khẳng định những đóng góp to lớn của báo chí cách mạng Việt Nam đối với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc trong sự nghiệp đấu tranh, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Nền báo chí cách mạng Việt Nam ra đời gắn liền với quá trình chuẩn bị, ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Ngày 21-6-1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã sáng lập Báo Thanh Niên-Cơ quan ngôn luận của Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên, nhằm chuẩn bị cả về tư tưởng, chính trị và tổ chức cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đây là cột mốc đánh dấu sự mở đầu chặng đường vẻ vang của báo chí cách mạng, đóng vai trò là vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng-văn hóa, đồng hành với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.

Trong suốt 100 năm qua, báo chí cách mạng Việt Nam luôn thể hiện vai trò là một “binh chủng” tiên phong trên mặt trận tư tưởng-văn hóa. Tính cách mạng là bản chất cốt lõi của báo chí cách mạng Việt Nam và sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định làm nên bản chất ấy. Đây là yếu tố nền tảng, mang tính nguyên tắc, bảo đảm cho báo chí không bị chệch hướng, không thương mại hóa, tư nhân hóa hoặc trở thành công cụ của các nhóm lợi ích, đi ngược lại lợi ích của quốc gia, dân tộc.

Việc giữ vững sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí là yêu cầu tất yếu, khách quan và là cơ sở bảo đảm để nền báo chí nước ta phát triển đúng hướng, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Bản chất cách mạng là kim chỉ nam, là “lá chắn” vững chắc trước những biến động phức tạp trong môi trường truyền thông số phát triển như vũ bão.

Để góp phần bảo vệ, giữ vững bản chất cách mạng của báo chí, trách nhiệm đầu tiên và trên hết thuộc về mỗi cơ quan báo chí và đội ngũ người làm báo ở các cơ quan báo chí, truyền thông. Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy chính là đợt sát hạch, thanh lọc toàn diện, nhằm bảo đảm cho hệ thống báo chí và từng cơ quan báo chí, người làm báo có bản lĩnh chính trị, trách nhiệm giữ vững tôn chỉ, mục đích hoạt động, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết.

Báo chí không thể chạy theo lượng view, tương tác hay thị hiếu tầm thường mà cần khẳng định rõ vai trò là tiếng nói của Đảng, chính quyền và nhân dân, lan tỏa những giá trị tốt đẹp, góp phần định hướng dư luận xã hội đúng đắn. Mỗi người làm báo cần nhận thức rõ vị trí của mình là chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng-văn hóa. Không chỉ cần kỹ năng nghiệp vụ vững vàng trong môi trường số mà đòi hỏi phải có bản lĩnh, trình độ lý luận chính trị, đạo đức nghề nghiệp, tinh thần phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân; giữ vững “chất thép” của người làm báo cách mạng.

Với vai trò là “binh chủng” tiên phong, báo chí cách mạng cần chủ động và tích cực tham gia có hiệu quả cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc trên không gian mạng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; khẳng định tính đúng đắn, ưu việt của mô hình báo chí dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước.

Bảo vệ bản chất cách mạng của báo chí không chỉ là bảo vệ một ngành nghề mà là bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ sự ổn định chính trị và tương lai của dân tộc. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, dù có chuyển đổi phương thức hoạt động ra sao, báo chí cách mạng Việt Nam vẫn phải kiên định con đường đã chọn, giữ vững vai trò là công cụ sắc bén của Đảng, là diễn đàn của nhân dân, phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.

THANH GIANG