Đúng ngày Noel năm 1967, địch ngừng chiến, cấp trên yêu cầu Nguyễn Xuân Át và một số đồng chí của Điện ảnh Quân đội nhân dân đi ghi lại những hình ảnh của 3 thành phố Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định. Mang theo chiếc máy ảnh Exakta của Đức, trên chiếc máy bay vận tải An-2, ông và các đồng nghiệp đã có một chuyến bay dài một ngày trọn vẹn. Khi rưng rưng xúc động trước cảnh đẹp của quê hương, lúc đau xót bởi nhiều làng mạc bị tàn phá vì đạn bom, ông đã bấm không tiếc phim. Hồ Gươm, Hà Nội là điểm đầu tiên trên hành trình ấy.

leftcenterrightdel
Bức ảnh “Hồ Gươm-Hà Nội năm 1967”.  Ảnh: NGUYỄN XUÂN ÁT

“Từ trên cao nhìn xuống, Hồ Gươm hiện lên trong ống kính của tôi thật đẹp. Những nóc nhà, hàng cây, mặt hồ lay động trong làn gió nhẹ và những dòng người vẫn nối nhau đi lại, sinh hoạt bình thường. Không ai nghĩ chiến tranh đang ở ngay đây, giữa Thủ đô Hà Nội-trái tim của cả nước. Một cảm giác xúc động dâng trào, chờ đúng điểm đẹp nhất, tôi đã bấm máy” - NSNA Nguyễn Xuân Át nhớ lại.

Nói về kỹ thuật chụp ảnh trên máy bay, ông cho biết: “Những bức ảnh chụp từ trên cao xuống mang đến khung cảnh khác hoàn toàn so với những bức ảnh thông thường. Cho dù việc chụp ảnh từ trên máy bay không đòi hỏi quá nhiều kỹ năng cũng như kinh nghiệm chụp, nhưng để ảnh không bị rung, thiếu nét thì thời khắc chụp vô cùng quan trọng. Như trong bức ảnh “Hồ Gươm-Hà Nội năm 1967”, tôi đã bấm máy ở tốc độ nhanh, đặt ống kính thẳng, đợi lúc máy bay nghiêng chuẩn bị chuyển hướng để bấm máy. Đó chính là thời khắc vàng để có góc nhìn xuống mặt đất một cách trọn vẹn”.

Bức ảnh “Hồ Gươm-Hà Nội năm 1967” từng trưng bày ở nhiều triển lãm, được công chúng đón nhận nhiệt liệt bởi sự độc đáo của nó: Một bức ảnh toàn cảnh Hồ Gươm được “nhìn” từ trên cao xuống, vì ở thời điểm đó, cơ hội chụp từ trên không trung đối với giới nhiếp ảnh là vô cùng hiếm. Cách đây hơn 10 năm, bức ảnh đã được lựa chọn in trong cuốn sách giới thiệu tác giả - tác phẩm chọn lọc về những tấm ảnh giá trị của thế kỷ 20 do Bộ Văn hóa-Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) chủ biên.

KHÁNH AN