Năm 2024, tôi có dịp gặp Đại tá Ngô Thanh Hải, nguyên cán bộ Công an thành phố Đà Nẵng tại cuộc gặp mặt cán bộ, chiến sĩ lực lượng an ninh Quảng Đà tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước và được nghe ông kể câu chuyện về người mẹ Trà Kiệu (xã Duy Sơn, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) đã đùm bọc, cứu sống ông giữa lúc ngặt nghèo.

Nhờ những sự tình cờ may mắn cùng sự giúp đỡ của nhiều người mà đồng đội của tôi-các liệt sĩ-đã được trở về gia đình, quê hương với biết bao điều kỳ diệu.

Trong thành tích đặc biệt xuất sắc của Tiểu đoàn Đặc công nước 471, Mặt trận 44-Quảng Đà (được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước) có sự đóng góp của Thượng sĩ Trần Tuấn Huân, nguyên Phân đội trưởng Phân đội 1, Đội 1 trực thuộc Tiểu đoàn.

Câu chuyện tham gia bắn rơi 5 máy bay Mỹ trên chiến trường miền Đông Nam Bộ trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vẫn in đậm trong ký ức của Anh hùng LLVT nhân dân Nguyễn Quang Lộc, nguyên chiến sĩ Đại đội 3, Tiểu đoàn 172 (nay thuộc Trung đoàn 64, Sư đoàn 361, Quân chủng Phòng không-Không quân).

Nhớ về khoảng thời gian từ tháng 10-1968 đến tháng 10-1971, cựu chiến binh, thương binh Trần Đức Lạng lại hồi tưởng về sự kiện ông cùng đồng đội cứu đoàn xe vận tải của Tiểu đoàn 101, Binh trạm 41 (Bộ tư lệnh Trường Sơn) trên đường chuyển hàng chi viện cho chiến trường miền Nam.

Đại tá Phạm Văn Việt hiện trú tại xã Đông Ninh (huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên), nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Chiến lược quốc phòng, Khoa Chiến lược, Học viện Quốc phòng. Trong câu chuyện với chúng tôi, ông vẫn không nén nổi xúc động khi kể về chuyện bắc cầu ở Trường Sơn gần 60 năm trước.

Khoảng đầu tháng 4-1969, tôi bị thương trong trận đánh vào cơ quan hội đồng Phước Hưng, nay thuộc địa phận xã Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng. Tôi được cơ sở và du kích địa phương đưa đến Trạm phẫu thuật tiền phương, tạm băng bó vết thương rồi chuyển về Bệnh xá 79 thuộc Mặt trận 44-Quảng Đà điều trị.

Tôi bị thương nhiều lần, lần cuối nặng nhất khi cùng cả mặt trận tấn công địch tại Thành cổ Quảng Trị năm 1972. Sau 4 năm liên tục điều trị, tôi được Khu Điều dưỡng thương binh 4 Nghệ An (nay là Trung tâm Điều dưỡng thương binh tỉnh Nghệ An) đón về an dưỡng, phục vụ.

Tháng 7-1954, sau khi Hiệp định Geneva được ký kết, nhiều con em của cán bộ miền Nam, trong đó có huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam được đưa ra Bắc nuôi dưỡng, học tập, trưởng thành và họ không bao giờ quên những năm tháng ấy cùng tình cảm đồng bào miền Bắc dành cho mình.

Trong số các trận đánh tiêu biểu của Tiểu đoàn Đặc công 470, cựu chiến binh Quách Hồng Cư nhớ mãi trận tập kích địch ở hai xã Ninh Thọ và Ninh An (nay thuộc thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa) vào tháng 7-1972.