Vào bộ đội, Xuân được cử tham gia lớp bồi dưỡng sử dụng tên lửa A72-vũ khí mới do Liên Xô viện trợ. Đầu năm 1972, đơn vị tên lửa A72 bắt đầu chi viện cho chiến trường nhằm tiêu diệt máy bay địch, yểm trợ, bảo vệ các lực lượng của ta trước không quân của địch. Ngày đầu tiên ra trận, xạ thủ A72 Trần Văn Xuân đã nhận thấy lý thuyết giảng dạy trên thao trường khác xa với điều kiện chiến đấu trên chiến trường: Quan trọng nhất là việc bố trí lực lượng tên lửa A72 cần phải nằm cách tuyến 1 (tuyến đối đầu trực diện với địch) khoảng 1km, để có tham số bắn và sử dụng hiệu quả tính năng của tên lửa. Thế nhưng chỉ huy các đơn vị bộ binh thường đưa lực lượng A72 lên tuyến 1. Lực lượng A72 phải đào 3 hố (rộng 2,2m và sâu 1,1m) để làm trận địa, đào xong trời đã sáng nên không thể đào hầm trú ẩn, khi trận đánh diễn ra, lực lượng gần như phơi lộ thân trên nên rất nguy hiểm. Mặt khác, khi bắn máy bay, khói từ tên lửa dễ làm lộ trận địa... Ngay trận đầu ra quân, hai xạ thủ là Cấy và Thống ở tiểu đội A72 của Trần Văn Xuân bắn 2 quả nhưng không tiêu diệt được mục tiêu, trận địa bị lộ, máy bay địch dựa theo làn khói phản kích. Năm đồng chí của tiểu đội hy sinh.
Đại tá, Anh hùng LLVT nhân dân Trần Văn Xuân (đội mũ kê-pi) cùng các bạn chiến đấu A72 bên xác máy bay địch do ông bắn hạ. Ảnh tư liệu.
Để khắc phục hạn chế trên, Trần Văn Xuân đã có sáng kiến: Thay đổi tham số từ 2.000 xuống tham số 0 (điều chỉnh lại thời gian bắt và bắn mục tiêu cho phù hợp); không đào trận địa mà tập trung đào hầm trú ẩn, lợi dụng cây cỏ để nắm bắt hướng gió, sau khi hỏa lực của địch dứt, lực lượng A72 sẽ cơ động xuôi theo chiều gió, lợi dụng các hố bom, đạn pháo làm trận địa. Bắn tiêu diệt máy bay xong thì cơ động về hầm trú ẩn.
Tháng 9-1972, đơn vị phối thuộc với Tiểu đoàn 24 cao xạ. Lúc đó, Tiểu đoàn trưởng Chung gợi ý nghiên cứu máy ngắm của súng phòng không 12,7mm để làm khung điểm đón nâng lên cho tên lửa A72. Đây là phương pháp rất khả thi với tầm quan sát rộng, đón bắt chính xác đường đi và độ cao, độ xa của máy bay. Sau thời gian nghiên cứu, Trần Văn Xuân sử dụng phương pháp lượng giác tìm ra khung điểm đón cho tên lửa A72 trên máy ngắm súng phòng không 12,7mm. Ngay trận đầu áp dụng, đồng chí Doanh, chiến sĩ của Tiểu đoàn 24, được lực lượng A72 huấn luyện đã bắn rơi 1 máy bay C47. Khung điểm đón ra đời đã nâng cao hiệu quả tiêu diệt mục tiêu của tên lửa A72. CCB Trần Văn Xuân khẳng định: Hiệu suất chiến đấu của tên lửa A72 đối với Liên Xô đưa ra là 0,3. Tổng kết chiến trường, đạt hiệu suất 0,375. Nhưng trên thực tế, tên lửa do Liên Xô viện trợ sau khi vận chuyển từ miền Bắc vào chiến trường miền Nam đều có tỷ lệ hư hỏng. Do vậy hiệu suất thực tế còn cao hơn nữa.
Nhớ lại những kỷ niệm chiến trường, đôi mắt người CCB vẫn đau đáu nỗi niềm: “Lực lượng A72 hoạt động rất phân tán, thường thì một tổ 3 người hoặc 1 tiểu đội đi phối thuộc với các lực lượng khác trong chiến đấu nên thành tích, chiến công ít được nhắc đến. Nhiều đồng chí bị chất độc da cam ảnh hưởng đến cuộc sống. Các CCB đã thành lập Ban liên lạc bạn chiến đấu A72 với mục đích vừa ôn lại quá khứ, động viên hỗ trợ nhau trong cuộc sống, vừa tập hợp lại thành tích của đồng đội để mong các cấp có thẩm quyền xem xét vinh danh và thực hiện chế độ”.
VIỆT HÀ