“Lời thề thứ ba”
Nguyễn Trần Đoàn sinh năm 1952 tại Thủy Nguyên, Hải Phòng. Nhớ lại khát khao một thời tuổi trẻ, anh tâm sự: Năm 1970, tôi cùng bạn học đăng ký nhập ngũ để đi đánh giặc. Ngày ấy, tôi chỉ được gần 37kg nên phải “gian lận”-buộc thêm hơn 2kg chì vào chân để đủ cân đi bộ đội.
Được biên chế vào bộ đội xe tăng, với thành tích trong học tập và huấn luyện, chiến sĩ trẻ Nguyễn Trần Đoàn được cất nhắc lên vị trí trưởng xe tăng K63 mang số hiệu 151. Không phụ lòng tin của cấp trên, chiếc xe tăng 151 luôn dũng mãnh trên trận địa diệt thù. Sáng 30-4-1975, trong trận đánh cuối cùng vào trung tâm Sài Gòn, tại ngã tư Bảy Hiền, địch ngoan cố chống trả. Thấy pháo thủ số 2 không thể đứng lên sử dụng súng 12,7mm đánh trả địch nên trưởng xe Nguyễn Trần Đoàn đã lên thay thế. Đột nhiên, anh thấy tay trái nhói đau và bị đứt rời do trúng mảnh pháo của địch. Máu tuôn ướt áo. Nén nỗi đau, Đoàn kiên quyết không rời xe, tiếp tục sử dụng súng AK bằng tay phải quét từng loạt đạn về phía địch để chi viện cho bộ binh tiếp tục tiến đánh vào trung tâm Sài Gòn.
Thương binh Nguyễn Trần Đoàn tặng quà các thương binh, bệnh binh, gia đình chính sách nghèo nhân Ngày Thương binh-Liệt sĩ 27-7.
Rời quân ngũ về quê hương, Nguyễn Trần Đoàn mới biết bố đã mất, còn mẹ già và đàn em nheo nhóc sống trong một căn nhà mái lợp lá mía cũ nát, nắng soi cháy mặt, mưa ướt hết đầu. “Dù gian lao khổ hạnh cũng không sờn lòng”-lời thề thiêng liêng trong quân ngũ vang lên trong trái tim người lính. “Mình không còn sức lao động, nhưng mình còn đầu óc. Tri thức tuy vô hình nhưng lại làm nên vật chất là thứ hữu hình”-với quyết tâm trên, thương binh Nguyễn Trần Đoàn quyết chí học để vượt lên số phận. Vừa bán hàng rong, vừa ôn lại kiến thức, năm 1977, anh thi đỗ Trường Đại học Tài chính-Ngân hàng (Hà Nội). Thế nhưng việc học hành bị lỡ dở do vết thương ở cánh tay trái tái phát và anh phải nhập viện điều trị. Không nản chí, tháng 8-1979, Nguyễn Trần Đoàn chuyển sang học nghiệp vụ tại Trường Lao động Tiền Lương 1 rồi học tiếp văn bằng hai tại Trường Đại học Hàng hải. Năm 1981 ra trường, anh được chính quyền địa phương nhận, bố trí làm cán bộ tại Công ty Công viên cây xanh thuộc Sở Nhà đất TP Hải Phòng (trước đây). Trách nhiệm, mẫn cán và chăm chỉ trong công việc, năm 1984, anh được cất nhắc lên chức Chủ nhiệm vườn ươm. Tuy nhiên, với mong muốn gắn kết, tạo công ăn việc làm ổn định cho các CCB, anh Đoàn đã viết đơn xin nghỉ làm Chủ nhiệm vườn ươm và phối hợp với một số CCB thành lập hợp tác xã vận tải. Theo tôn chỉ lấy chữ tín và trách nhiệm làm thước đo chất lượng công việc, hợp tác xã vận tải của các thương binh, CCB đã dần vượt qua khó khăn và đến năm 1995, Xí nghiệp Vận tải 273 ra đời.
Ấm tình đồng đội
Ngồi trong ngôi nhà cấp bốn khang trang, hạnh phúc ngỡ như mơ, CCB Nguyễn Thị Doan, phường Trần Nguyên Hãn, quận Lê Chân, TP Hải Phòng, xúc động kể: “Vợ chồng tôi đều là bộ đội phục viên. Ông nhà tôi là cán bộ miền Nam tập kết ra Bắc nên không có nhà cửa gì. Hai cô con gái lớn đi lấy chồng xa, còn hai cô út thì bị bệnh nên ở nhà với chúng tôi. Cả nhà bốn người mấy chục năm nay ở trong căn chòi hơn 20m2, dột nát...
Gia đình cô Doan là một trong rất nhiều trường hợp được anh Nguyễn Trần Đoàn hỗ trợ xây nhà tình nghĩa (mỗi căn nhà tình nghĩa được hỗ trợ 60 triệu đồng). Mỗi năm, Xí nghiệp Vận tải 273 của CCB Nguyễn Trần Đoàn trích ra hàng trăm triệu đồng cho công tác xã hội như xây nhà tình nghĩa, chăm sóc Bà mẹ Việt Nam anh hùng, tặng quà người nghèo, gia đình chính sách. Đặc biệt, với mong muốn giúp đỡ được nhiều gia đình chính sách khó khăn hơn, năm 1999, anh Đoàn đã tổ chức gặp gỡ với các CCB là chủ 32 doanh nghiệp trong thành phố. Cũng từ đó, Câu lạc bộ Doanh nhân CCB nay là Hiệp hội Doanh nhân CCB Hải Phòng được thành lập với mục đích chung tay, góp sức giúp CCB, gia đình chính sách khó khăn. CCB Trần Đức Hòa, Ủy viên thường vụ Hiệp hội Doanh nhân CCB Hải Phòng, Giám đốc Công ty Nuôi trồng thủy sản Thuận Thiện Phát, cho chúng tôi biết: Ngay từ khi làm Chủ nhiệm vườn ươm rồi làm chủ xí nghiệp vận tải, anh Nguyễn Trần Đoàn luôn là một trong những người đi đầu trong công tác giúp đỡ các anh em CCB khó khăn. Anh chính là vị “thuyền trưởng” được chúng tôi tín nhiệm trong các công tác xã hội, đền ơn đáp nghĩa của Hiệp hội Doanh nhân CCB Hải Phòng.
Bài và ảnh: THÙY DƯƠNG