Dù giờ đây sắp bước sang tuổi 70 nhưng trông người nữ thương binh hạng 3/4, nguyên Chủ tịch Hội Phụ nữ thị trấn này vẫn còn nhanh nhẹn mỗi khi ngồi trước chiếc máy may-công việc mà dì đã gắn bó suốt nửa thế kỷ qua. Đó cũng là lúc dì “thả” tình yêu quê hương theo từng đường kim mũi chỉ và ký ức một thời!
Năm 1964, dì Hai Lan nhập ngũ, sau đó được tổ chức đưa về địa phương hoạt động hợp pháp. Bấy giờ, nhiệm vụ chính của dì là vận chuyển hàng hóa, thuốc men, đạn dược… phục vụ khu căn cứ cách mạng, đồng thời may cờ Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam theo yêu cầu của tổ chức. Nhưng trước đó, dì đã có 4 năm tham gia du kích và công tác đoàn tại xã Thạnh Hưng. Dì bồi hồi nhớ lại: “Tôi bắt đầu may cờ từ năm 1966. Hồi đó may cờ khó lắm vì tránh tai mắt địch nên mượn người này đi chợ Giồng Riềng mua vải đỏ, mượn người khác đi Vị Thanh mua vải xanh, rồi người nữa đi Ô Môn mua vải vàng. Nhà tôi chỉ cách đồn địch hơn cây số nên phải đào hầm, chôn cái khạp xuống rồi giấu vải trong đó. Mỗi lần cắt vải hay ngồi may cờ phải bố trí người canh gác, hễ có lính hoặc người lạ thì làm ám hiệu. Trước khi tấn công vào đồn giặc thì tổ chức cho người về lấy cờ để quân ta tiến tới đâu cắm cờ tới đó, cổ vũ tinh thần cán bộ, chiến sĩ và nhân dân. Lúc đó may cờ Mặt trận Dân tộc Giải phóng nửa xanh nửa đỏ có ngôi sao vàng, khi đất nước thống nhất mới may cờ đỏ sao vàng đến bây giờ”.
Năm 1971, trong lần dẫn hai cán bộ huyện di chuyển từ vùng địch tạm chiếm về cứ, dì Hai Lan bị địch phục kích bắt. Bọn giặc tra tấn rất dã man nhưng chẳng khai thác được gì. Không chứng cứ khép tội, địch đành trả tự do cho dì. Về nhà, dì vẫn hoạt động công khai và do yêu cầu của tổ chức, dì tiếp tục may cờ mặt trận. “Mỗi lần may vài chục lá cờ nhưng hễ mình cắm lên thì địch lại nhổ, dì phải tích cực may. Tuy nhiên, khi cờ cắm lên bay phần phật, khí thế cách mạng của đồng bào ta vẫn hừng hực, mình thấy lòng phấn khởi nên cố gắng may càng nhiều càng tốt”-dì Hai Lan nói.
Dì Cao Thanh Lan gắn bó với công việc may cờ Đảng, cờ Tổ quốc suốt nửa thế kỷ qua.
Theo dì Hai Lan, may vải liền với nhau không khó nhưng cắt ngôi sao vàng may thành cờ thì khó. Trước tiên phải lấy mẫu cắt ngôi sao vàng, rồi dùng kim may tay lược sơ mới đặt vào nền cờ, chia đều các cánh sao cho phù hợp và cân đối. Tiếp đó cắt bỏ phần thừa hình ngôi sao trên nền cờ, lược lần nữa mới may. Dì khẳng định: “Cờ treo trong nhà phải khác cờ treo ngoài trời. May cờ Đảng hình búa liềm còn khó hơn, nếu không tỉ mỉ, cờ sẽ không phẳng, nhăn dúm lại do vải co giãn. Công việc này đòi hỏi phải thận trọng, không thể gấp gáp được”. Dì lấy một quyển sách rồi mở cho tôi xem: “May cờ cũng không phải theo cảm hứng đâu mà có quy định hẳn hoi. Theo Điều 141 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam quy định Quốc kỳ hình chữ nhật, chiều rộng bằng 2/3 chiều dài, nền đỏ, ở giữa có ngôi sao vàng năm cánh. Mình may không khéo nhìn kỳ lắm!”.
Kinh nghiệm may cờ nhiều năm, dì Hai Lan cho biết: “Bình quân mỗi năm tôi may hơn trăm lá cờ phục vụ các cơ quan, ban, ngành, xã, thị trấn, các trường học và nhân dân trong huyện. Vào những dịp đại hội Đảng, khai trường… thì nhu cầu cờ Đảng, cờ Tổ quốc nhiều hơn. Giờ vải siu màu vàng, màu đỏ đặt mua là có ngay và tay nghề có sẵn nên những lúc rảnh rỗi tôi lại may cờ”. Với dì, may cờ chưa bao giờ vì lợi nhuận mà là niềm hạnh phúc khi thấy trên làng quê rợp trời cờ đỏ sao vàng trong những ngày lễ, Tết.
Anh Trần Văn Thanh, Ủy viên Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Huyện ủy Giồng Riềng, cho biết: “Dì Hai Lan trước đây công tác ở Hội Liên hiệp Phụ nữ thị trấn Giồng Riềng. Trong quá trình công tác, dì luôn thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, sâu sát, gần gũi với quần chúng nhân dân; là một cán bộ đảng viên gương mẫu, luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Ngoài thời gian làm việc, dì còn tranh thủ may cờ Đảng, cờ Tổ quốc phục vụ các cơ quan, ban, ngành của huyện, xã. Tuy dì đã nghỉ hưu nhưng vẫn thể hiện phẩm chất của người cán bộ đảng viên, vẫn may cờ cho cơ quan và quần chúng nhân dân khi có nhu cầu”.
Nhìn chiếc máy may ngả màu thời gian, đôi chỗ sờn tróc đã gắn bó với dì suốt hơn 50 năm qua mới thấu rõ niềm đam mê trở thành máu thịt của người nữ chiến sĩ cách mạng suốt đời gắn bó với việc may cờ Đảng, cờ Tổ quốc này. Dì tâm sự: “Mỗi khi ra đường, nhất là trong những dịp lễ, Tết, thấy đường phố rực rỡ cờ đỏ sao vàng, lòng mình phấn khởi lắm. Mặc dù không phải mình may toàn bộ nhưng trong số đó chắc hẳn có những lá cờ mình may. Vậy thì mình đã góp phần vào ngày vui chung của nhân dân, không hân hoan sao được!”.
Dứt lời, dì Hai Lan cười giòn đầy tự hào lẫn trong tiếng máy may rè rè vang lên đều đều…
Bài và ảnh: KIÊN GIANG