QĐND - Chiều tối 4-10-2013, các báo lớn xuất bản ở Nga đồng loạt đưa tin nguyên Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam, Đại tướng Võ Nguyên Giáp từ trần.

Đưa tin sớm nhất là tờ Lenta.ru thuộc hàng phổ cập nhất nước Nga. Với tiêu đề: “Thống soái nổi tiếng nhất của Việt Nam từ trần”, tờ báo điện tử này viết, “Trong ngôi đền tưởng niệm (pantheon) những người cách mạng Việt Nam, ông Giáp đứng vị trí hàng đầu…”. Bài báo dùng chữ “thống soái” là danh hiệu chỉ được dùng cho các anh hùng dân tộc của Nga, tầm cỡ các nguyên soái Xu-vô-rốp và Ku-tu-dốp.

“Võ Nguyên Giáp sinh ngày 25 -8-1911, trong một gia đình nông dân, nhưng đã học lên được bậc trung học, sau đó tốt nghiệp đại học. Khi còn tuổi thiếu niên, ông đã tham gia vào phong trào cách mạng. Là một thống soái tự đào tạo, ông lãnh đạo lực lượng vũ trang Việt Minh, một tổ chức chống thực dân do Hồ Chí Minh lập ra năm 1941. Việt Nam giành được độc lập sau chiến tranh thế giới thứ hai, Võ Nguyên Giáp giữ chức vụ Bộ trưởng Nội vụ, rồi Bộ trưởng Quốc phòng.

Hai vị Tổng tư lệnh: Võ Nguyên Giáp và Phi-đen Ca-xtơ-rô (trái). Nguồn ảnh: báo Nga.

…Tướng Giáp đánh bại quân Pháp ở Điện Biên Phủ năm 1954. Trận đánh này không chỉ có ý nghĩa quyết định đối với chiến thắng của cuộc chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất, mà còn thúc đẩy sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân ở Đông Nam Á, cũng như trên các địa bàn khác”.

Hãng Thông tấn Nhà nước RIA cho biết, tướng Giáp là cộng sự gần gũi nhất của Chủ tịch Hồ Chí Minh. “Trong lịch sử cận đại, RIA viết, tướng Giáp là thống soái châu Á đầu tiên chiến thắng quân đội phương Tây”.

Từ 1957-1975, dưới sự lãnh đạo của tướng Giáp “đã soạn thảo và tiến hành các chiến dịch then chốt” chống quân đội Mỹ”. Dù tướng Giáp không trực tiếp chỉ huy cuộc tổng công kích Sài Gòn chấm dứt cuộc chiến tranh, “Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã nêu danh, tướng Giáp là kiến trúc sư của chiến thắng này”. Tướng Giáp “là tác giả của nhiều công trình lý luận về điều hành hoạt động quân sự”.

Một trong những lời bình bài viết trên của RIA: “Tướng Giáp là một nhà quân sự lớn, ông biết cách làm kiệt sức, rồi đánh đòn tiêu diệt các quân đội kiểu phương Tây, trang bị mạnh gấp bội” so với quân đội Việt Nam.

Báo Sự thật thanh niên (KP) đưa tin: “Vị thống soái nổi tiếng nhất của Việt Nam vừa từ trần”, nêu danh tướng Giáp là người thành lập ra đội quân chính quy của Việt Nam và còn là chính khách nổi tiếng. Dù theo các nguồn, phụ thân của tướng Giáp làm nghề nông, nhưng báo KP được biết về ông như một sĩ phu, từng tham gia phong trào đấu tranh chống Pháp cuối thế kỷ XIX…

Báo Nước Nga (Rossiskaya gazeta) chọn những tấm ảnh đẹp nhất của tướng Võ Nguyên Giáp cho bài viết trong mục Thông cáo của mình. Báo viết: “Hầu hết các chiến dịch đem lại chiến thắng cho quân đội Việt Nam do ông Giáp, một nhà quân sự không được đào tạo bài bản, một thầy giáo, soạn thảo”.

Báo Thương gia (Komersant) nhấn mạnh, tướng Giáp chỉ huy các chiến dịch có tác dụng tiên quyết kết cục của hai cuộc chiến tranh Đông Dương. Cụm từ “Điện Biên Phủ” gắn liền với tên tuổi Võ Nguyên Giáp.

Tạp chí chuyên đề chính trị Polit.ru nhấn mạnh, Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954 là xung lực gây sụp đổ chế độ thuộc địa trên toàn thế giới.

Tờ Baltinfo mở một diễn đàn thảo luận về thân thế và sự nghiệp của tướng Võ Nguyên Giáp, kêu gọi “cộng đồng dân mạng” tham gia.

Về quãng đời sau hai cuộc chiến tranh Đông Dương, các báo Nga cho hay chiến lược gia tối cao, Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp đã dần dần rời bỏ quyền lực cấp tối cao, đi sâu vào tổng kết, đánh giá các giai đoạn lịch sử của cuộc cách mạng, không mấy xuất hiện trong các sự kiện lớn. Và từ sau năm 1990, ông đã về lại đời thường, với một cuộc sống thanh bạch.

Bản tin Đài phát thanh “Tự do” Nga (Sovboda) có nhan đề: “Tổng tư lệnh Việt Nam trong chiến tranh chống Mỹ từ trần” so sánh Đại tướng Giáp với các danh tướng của chiến tranh thế giới thứ hai.

Tờ báo lớn của Nga Vesti, đề tít lớn: “Vị tướng huyền thoại qua đời, thọ 102 tuổi” cho hay, sau chiến tranh, tướng Giáp tiếp tục giữ trọng trách Phó chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng và sau khi nghỉ hưu, dành thời gian và sự quan tâm lớn đến các vấn đề của thế hệ trẻ.

Tuần báo nổi tiếng Luận chứng và sự kiện (AiF) cho biết, Võ Nguyên Giáp đã tham gia hoạt động đấu tranh chính trị trước khi thành lập lực lượng vũ trang đầu tiên của “Việt Minh”. Trên cương vị chỉ huy cao nhất của Quân đội, Võ Nguyên Giáp đã đánh bại các tướng nhà nghề phương Tây đối đầu với ông, theo các tư liệu lịch sử. Võ Nguyên Giáp là cộng sự thân cận nhất của lãnh tụ nổi tiếng Hồ Chí Minh và là tác giả của các công trình về chiến lược quân sự và hoạch định hoạt động quân sự, AiF viết.


LÊ ĐỖ HUY (dịch và tổng hợp)