Phạm Thị Minh Lý quê ở ấp Phụng An, xã An Mỹ, huyện Kế Sách, tỉnh Sóc Trăng. 14 tuổi, Phạm Thị Minh Lý tình nguyện nhập ngũ và trở thành nữ quân y trực tiếp tham gia điều trị, cứu chữa cho hàng nghìn thương binh, bệnh binh, nhân dân, rồi được cử đi đào tạo y tá. Sau Hiệp định Geneva năm 1954, Phạm Thị Minh Lý nhận quyết định ở lại miền Nam, không tập kết ra Bắc. Từ năm 1954 đến 1959, bà hoạt động bí mật, chăm sóc sức khỏe cho các đồng chí Tỉnh ủy và Khu ủy hoạt động ở địa bàn tỉnh Sóc Trăng...
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Phạm Thị Minh Lý lần lượt đảm nhiệm các chức vụ: Phó ban Quân Dân y tỉnh Sóc Trăng; Phó chủ nhiệm Hậu cần kiêm Chủ nhiệm Quân y Tỉnh đội Sóc Trăng... Vừa làm công tác quản lý, điều trị vừa trực tiếp chiến đấu, Phạm Thị Minh Lý đã cứu chữa cho nhiều thương binh nặng và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Sau khi đất nước thống nhất, Minh Lý được cử đi đào tạo đại học quân y ở Hà Nội. Tốt nghiệp đại học, bác sĩ Phạm Thị Minh Lý được bổ nhiệm Phó chủ nhiệm Hậu cần kiêm Chủ nhiệm Quân y Bộ CHQS tỉnh Hậu Giang (nay là thành phố Cần Thơ và tỉnh Sóc Trăng). Năm 1990, bà được thăng quân hàm Đại tá.
Tháng 10-1992, khi tỉnh Sóc Trăng đã tái lập, bác sĩ Phạm Thị Minh Lý nghỉ hưu và chuyển sang làm Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ tỉnh Sóc Trăng. Trên cương vị mới, bà cùng tập thể Hội Chữ thập đỏ tỉnh Sóc Trăng lãnh đạo tỉnh hội phát triển lớn mạnh không ngừng, nhiều năm liền Hội Chữ thập đỏ tỉnh Sóc Trăng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Bà còn tham gia Ban Chấp hành Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, nỗ lực cùng mọi người xây dựng phong trào hiến máu nhân đạo, vận động được hàng tỷ đồng để xây dựng nhà ở, cấp xe lăn, hỗ trợ viện phí, vốn sản xuất cho người nghèo, đồng đội gặp khó khăn...
Nhắc đến bác sĩ Mười Hoa-Phạm Thị Minh Lý, nhiều người từng công tác chung với bà và những người được bà điều trị, chăm sóc đều ca ngợi bà là người có đôi bàn tay làm nên những điều kỳ diệu. Trước đây, trong điều kiện chiến tranh, khó khăn, thiếu thốn, người thầy thuốc phải cơ động, có khi ca phẫu thuật được thực hiện ở ngay trên bờ kênh, không có thuốc mê, thuốc tê và máy móc kỹ thuật cao. Chính những khó khăn này đòi hỏi người thầy thuốc phải có bản lĩnh và tay nghề vững vàng để cứu được thương binh, bệnh binh. Hồi ấy, y sĩ Phạm Thị Minh Lý đã có sáng kiến khâu mạch máu cho thương binh bằng sợi tóc vì không có chỉ khâu. Bà còn có sáng kiến sử dụng những trái dừa ngon, lấy nước dừa làm dịch truyền cho bệnh nhân...
Công tác ở Hội Chữ thập đỏ tỉnh Sóc Trăng, bác sĩ Mười Hoa-Phạm Thị Minh Lý luôn tận tụy với công việc, giúp đỡ thế hệ trẻ. Bác sĩ Đỗ Văn Tuấn, Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ tỉnh Sóc Trăng cho biết: “Cô Mười Hoa đã cống hiến hết cuộc đời cho cách mạng. Trong công việc, cô rất nghiêm túc, có tính kỷ luật cao, còn trong cuộc sống đời thường, cô rất vui vẻ, hòa đồng, yêu thương mọi người”.
Với những đóng góp cho cách mạng, Đại tá, bác sĩ Phạm Thị Minh Lý đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều huân chương, huy chương cao quý. Năm 2012, Đại tá, bác sĩ Phạm Thị Minh Lý vinh dự được phong tặng danh hiệu Thầy thuốc Nhân dân; năm 2013, bà được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.
CAO XUÂN LƯƠNG