Tôi tự hỏi: Báo Nhân Dân in ở Cần Thơ, liệu Báo QĐND có in được không? Đại hội Đảng toàn quốc sẽ bắt đầu diễn ra ngày 24-6, thời gian chỉ còn một tuần nữa. Tôi vội trao đổi với anh Tám Khải và gặp luôn anh Ba Bé, Giám đốc Nhà in Hậu Giang. Hai anh quả quyết, nếu Báo QĐND có quyết tâm, các anh sẽ huy động tổng lực giúp đỡ. Tôi mời ngay Đại tá Vũ Linh, nguyên Trưởng ban đại diện và Trung tá Trần Thế Tuyển, Phó trưởng ban để bàn việc. Mới nghe, ai cũng hào hứng nhưng thời gian eo hẹp quả là vấn đề nan giải. Anh Linh có tới 12 năm làm trưởng ban nên băn khoăn, phải lo cho tốt đầu mối in chính ở TP Hồ Chí Minh đã. Mở thêm điểm in mới thời điểm này rất khó!

leftcenterrightdel
Công nhân làm việc tại Công ty Cổ phần In tổng hợp Cần Thơ. Ảnh: THÚY AN

Tôi đề xuất phương án: Anh Linh với anh Bùi Ngọc Nội làm trợ lý, giúp chỉ huy khâu thông tin, in ấn và phát hành khu vực phía Nam, trừ miền Tây Nam Bộ. Để bảo đảm an toàn tuyệt đối đầu TP Hồ Chí Minh, sẽ đưa Trung tá Triệu Hùng trở lại “ghế” thư ký tòa soạn (TKTS) và làm việc liên tục cho đến khi Đại hội Đảng bế mạc. Anh Trần Thế Tuyển điều hành phóng viên, lo tin, bài, ảnh chào mừng đại hội. Tôi cùng anh Nguyễn Thanh Hải, với sự vào cuộc hết mình của Ngô Văn Hiền, một “thổ công” vùng miệt vườn sông nước Cửu Long, sẽ lên đường sớm sau khi có sự đồng ý của cấp trên. Nếu dưới Cần Thơ không xong sẽ điện ngay, Nhà in Báo QĐND 2 sẽ chạy bù và phát hành như thường lệ.

Hội ý chỉ huy xong, tôi báo cáo ngay với Tổng biên tập Phan Khắc Hải và Bí thư Đảng ủy, Phó tổng biên tập Phạm Huy Khảo. Cả hai anh tỏ ra ngạc nhiên và hứng thú, vào báo cáo ngay với thủ trưởng Tổng cục Chính trị.

Sáng 13-6, Tổng biên tập Phan Khắc Hải gọi điện biểu dương ban đại diện đã xử lý thông tin tốt và nhấn mạnh, nếu dịp này in được báo ở Cần Thơ thì tuyệt, sẽ là dấu ấn đậm nét trong năm 1991. Anh cho biết: Tổng cục đã đồng ý với kế hoạch của tòa soạn.

Chi ủy, chỉ huy ban đại diện thống nhất: Họp toàn cơ quan thông báo tình hình, nhiệm vụ mới và phát động phong trào thi đua nước rút lập thành tích chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII. Anh em cán bộ, phóng viên, nhân viên, chiến sĩ nghe tin tỏ ra rất phấn khởi. Không khí khu nhà 63 Lý Tự Trọng bừng lên sức sống mới, khác hẳn ngày thường.

Sáng sớm 18-6, nhóm công tác miền Tây lên đường. Trên xe của công ty điện toán và truyền số liệu có anh Mạnh, cán bộ kỹ thuật và đoàn quân khá hùng hậu của Báo Nhân Dân. Ngày ấy, công nghệ truyền báo-in ấn còn lạc hậu lắm. Ngay tại TP Hồ Chí Minh, các báo Trung ương có tòa soạn tại Hà Nội truyền tin, ảnh vào còn chật vật. TKTS thức trắng đêm là “chuyện thường ngày ở huyện”. Nhiều khi đường truyền bị tắc, 9 giờ ngày hôm sau chưa thu xong số báo ngày hôm trước, huống chi bây giờ lại tận Cần Thơ, một điểm in mới hoàn toàn. Máy móc chỗ nhà in và Bưu điện Hậu Giang có khớp với số 7 Phan Đình Phùng, Hà Nội không?

Khoảng 14 giờ, xe đến Nhà in Hậu Giang. Anh Ba Bé và anh Tám Khải đang đứng chờ ở sân. Thấy chúng tôi, anh Ba Bé vỗ vai: “Lo chi cho mệt, anh Sáu. Đâu khắc có đó”. Anh Tám Khải động viên: “Ông Trọng, vui lên đi. Còn có anh em Quân khu 9 đây, sợ gì!”. Lòng tôi vơi được đôi phần.

Ngay buổi tối ngày 18 ấy, Thanh Hải nhanh chóng bắt tay vào công việc. Hải là trợ lý TKTS, ngoài nhiệm vụ “thả dấu”, rất ham học vi tính. Nhờ đó, Hải hòa nhập rất nhanh với bộ phận truyền báo, dàn trang, in ấn… của Nhà in Hậu Giang. Trong lúc Hải bám máy thì tôi cùng Hiền ra Bưu điện Hậu Giang gặp anh Sáu Thạch bàn công việc chắp nối guồng máy phát hành.

Chúng tôi rất vui khi anh Sáu tuyên bố: “Có Báo Nhân Dân và QĐND từ sáng sớm, ngày Đại hội Đảng toàn quốc tới sẽ thực sự là ngày hội của nhân dân và LLVT vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Nhất định phải hoành tráng và tưng bừng!”. Rời bưu điện, chúng tôi sang Tỉnh ủy, UBND tỉnh Cần Thơ (trước đây) và vào Bộ tư lệnh Quân khu 9 thông báo tin mới, mong các anh giúp tuyên truyền cổ động các đơn vị, địa phương đón Báo QĐND in ở Cần Thơ.

Gần một tuần, 3 anh em chỉ có thời gian tối thiểu cho ăn và ngủ. Nhà in có phòng ngủ nhưng không thể ngủ. Trời miền Tây mùa này nắng mưa, nóng lạnh thất thường. Tối nóng hầm hập, anh em mặc độc chiếc quần xà lỏn thiếp đi dưới gầm bàn, sáng dậy thấy máu trên nền gạch trắng mới biết bị muỗi “tập kích”. Báo Quân khu 9 coi nhiệm vụ giúp Báo QĐND thực hiện in ấn và phát hành trên địa bàn quân khu là nhiệm vụ chính trị hướng về Đại hội Đảng nên luôn kề vai sát cánh. Trách nhiệm cao còn lan tỏa khắp cán bộ, chiến sĩ, nhất là các cựu chiến binh và bộ đội thông tin. Anh Ba Chương, Trung tá, đã nghỉ hưu, hầu như đêm nào cũng xách phở hoặc hủ tiếu tới. Có đêm, anh thấy chúng tôi “bết” quá, kéo về bắt cháu Thủy xách đèn đi kiếm lẩu mắm. Các đồng chí cùng với cán bộ, nhân viên nhà máy in và Bưu điện Hậu Giang đã tiếp sức cho “tổ công tác đặc biệt” của Báo QĐND chúng tôi càng ngày càng mạnh mẽ, làm tới; dù cho những trục trặc kỹ thuật có lúc tưởng phải bó tay.

 Và sự miệt mài của mọi người đã được đền đáp: Tờ báo QĐND số 10802 ra ngày 21-6-1991 là số đầu tiên in ở Cần Thơ và phát hành ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Ngày 24-6-1991, cả nước tưng bừng chào đón Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII khai mạc. Cần Thơ rực rỡ cờ hoa. Trong không khí tưng bừng, náo nhiệt ấy có những chiếc xe vận tải nhỏ cắm cờ búa liềm và cờ đỏ sao vàng phía trước, hai bên hông là hai dải băng đỏ với hàng chữ vàng: “Phục vụ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII: Báo Nhân Dân và Báo QĐND in tại Cần Thơ”. Anh Ba Bé và anh Sáu Thạch cho in gấp đôi số lượng đăng ký, rải khắp các sạp bán báo lẻ. Tiếng các bé bán báo trên lộ, trên bến Ninh Kiều và phà Hậu Giang sao mà mới lạ, sao mà dễ thương: “Báo đây! Báo đây!… Nhựt báo Nhân Dân và QĐND lần đầu tiên in tại Cần Thơ đây. Tin mới nhất Trung ương họp ở Ba Đình đây…”. Mỗi khi các bé vẫy tay, chiếc xe nhỏ chở báo lại dừng, các cô gái bưu điện trong tà áo dài vui vẻ giao cho các em chồng Báo Nhân Dân và QĐND.

Chúng tôi thong dong đi trong Hoa viên Lưu Hữu Phước rợp bóng cờ hoa, lòng xốn xang một niềm vui khó tả. Trong tôi chợt lóe lên ý định xin cấp trên cho lập văn phòng thường trú, mở điểm in Báo QĐND ở Cần Thơ phục vụ cán bộ, chiến sĩ Quân khu 9 và bà con các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long.

(*) Nguyên Trưởng ban đại diện phía Nam, Báo Quân đội nhân dân

PHẠM ĐÌNH TRỌNG (*)