Chiến thắng Chư Bồ - Đức Cơ

Sau Chiến dịch Xuân-Hè 1972, Bộ tư lệnh Mặt trận Tây Nguyên mở Chiến dịch Đường 19. Bộ tư lệnh mặt trận giao cho Sư đoàn 320A cùng các lực lượng phối thuộc và dân quân địa phương được giao nhiệm vụ tiến công chính cụm cứ điểm Chư Bồ-Đức Cơ (thuộc huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai ngày nay). Đây là một cụm cứ điểm phòng ngự liên hoàn, đồng thời là một căn cứ tiền tiêu quan trọng do tiểu đoàn 81 biệt động quân biên phòng địch chốt giữ, án ngữ trục đường 19 kéo dài, ngăn chặn, khống chế hoạt động của ta trên tuyến biên giới Việt Nam-Campuchia.

Ngày 10-1-1973, Trung đoàn 64 do đồng chí Khuất Duy Tiến (sau này là Trung tướng, Anh hùng LLVT nhân dân, Tư lệnh Quân đoàn 3) làm Trung đoàn trưởng, được chỉ huy Sư đoàn 320A giao nhiệm vụ cùng với quân dân địa phương đánh địch tại cứ điểm Chư Bồ. Đơn vị gồm 3 tiểu đoàn, được phối thuộc Tiểu đoàn 3 (Trung đoàn 48) và một số phân đội hỏa lực, bảo đảm. 16 giờ ngày 18-1-1973, lợi dụng kết quả pháo bắn suốt 3 giờ trước đó, lực lượng bộ binh áp sát hàng rào, nổ bộc phá mở cửa và tiêu diệt các mục tiêu trên các hướng tiến công. Đến 18 giờ cùng ngày, ta hoàn toàn làm chủ cứ điểm Chư Bồ.  

leftcenterrightdel
 Các cựu chiến binh chụp ảnh cùng người dân địa phương trước bia di tích lịch sử Chư Bồ-Đức Cơ, tháng 4-2021. 

Mất Chư Bồ, địch rút về căn cứ Đức Cơ, đồng thời tăng cường thêm lực lượng trinh sát của quân khu, sở chỉ huy tiểu đoàn 23 biệt động quân, cùng đại đội 2, tiểu đoàn 81 ra sức củng cố công sự trận địa. Tuy nhiên, với sức tiến công mạnh mẽ, chỉ trong hai ngày 20 và 21-1-1973, ta đã tiêu diệt cứ điểm Đức Cơ, buộc số quân địch còn lại phải rút chạy, lực lượng lên ứng cứu bị chặn đứng. Chiến thắng Chư Bồ-Đức Cơ góp phần mở thông tuyến hành lang vận chuyển dọc biên giới, mở rộng vùng giải phóng của ta ở phía tây Gia Lai, thu hẹp vùng kiểm soát của địch ngay thời khắc lịch sử trước khi ký Hiệp định Paris ngày 27-1-1973.

Xúc động ngày gặp lại

Trung tướng, Anh hùng LLVT nhân dân Khuất Duy Tiến năm nay đã hơn 90 tuổi nhưng vẫn rất minh mẫn. Ông nhận lời mời của UBND huyện Đức Cơ về dự Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh "Chiến thắng Chư Bồ-Đức Cơ". Ông rất vui vì UBND tỉnh Gia Lai đã tiếp thu ý kiến của các cựu chiến binh (CCB) trực tiếp tham gia chiến đấu. Ngày 16-1-2021, Chủ tịch UBND tỉnh đã ký Quyết định xếp hạng di tích cấp tỉnh “Chiến thắng Chư Bồ-Đức Cơ”, thay thế quyết định cũ với tên gọi Địa điểm Chiến thắng Chư Bồ. Gọi là di tích lịch sử "Chiến thắng Chư Bồ-Đức Cơ” mới đúng và chính xác sự kiện lịch sử.

Chứng kiến cuộc gặp gỡ của nhiều thế hệ về dự Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh "Chiến thắng Chư Bồ-Đức Cơ" cuối tháng 4-2021, nhiều người không khỏi xúc động. Những cái ôm ấm áp, cái bắt tay thật chặt, những giọt nước mắt rưng rưng khi nhớ về đồng đội đã ngã xuống. Hơn 20 năm nay, các CCB Đào Xuân Sy, Lê Mạnh Hải-những thành viên thường trực của Ban liên lạc truyền thống Đại đoàn Đồng Bằng-Sư đoàn 320 vẫn thường xuyên gặp nhau để bàn bạc, trao đổi công việc. Nhưng khi gặp lại nhau giữa mảnh đất năm xưa, chứng kiến sự đổi thay từng ngày của vùng đất đỏ bazan, cảm xúc thật nghẹn ngào. CCB Đào Xuân Sy tâm sự: “Năm đó, tôi là Chính trị viên phó Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 48, được sư đoàn phối thuộc tham gia cùng Trung đoàn 64 đánh chiếm cụm cứ điểm. Trận chiến đấu rất ác liệt, anh em bị thương, hy sinh nhiều nhưng vẫn quyết tâm giành được thắng lợi. Mỗi lần trở lại mảnh đất này, gặp lại đồng đội, nhân dân là trở về một vùng ký ức. Với mong muốn được tri ân những người đã khuất, cũng như để giáo dục truyền thống lịch sử cho thế hệ sau, được sự đồng ý của địa phương, chúng tôi đã quyết định làm bia chiến tích và đặt đúng vị trí dốc Chư Bồ”.

Sau 4 tháng tiến hành xây dựng, công trình bia chiến tích đã hoàn thành đúng tiến độ trên diện tích 594m2 với các hạng mục bia đá, nhà bia và khuôn viên xung quanh. Số tiền xây dựng hơn 1 tỷ đồng được đóng góp từ nguồn vốn xã hội hóa của các CCB Mặt trận Tây Nguyên và những người từng tham gia trận đánh cụm cứ điểm Chư Bồ-Đức Cơ. CCB Lê Mạnh Hải, nguyên là chiến sĩ Đại đội 1, Tiểu đoàn 25 vận tải bộ, Sư đoàn 320A bảo đảm cho trận đánh, chia sẻ: “Tôi vào Chư Bồ-Đức Cơ rất nhiều lần, điều kiện kinh tế-xã hội đã có sự thay đổi nhưng tình cảm người dân vẫn nguyên vẹn như ngày nào”...

Bài và ảnh: MINH DUY