5 giá trị cốt lõi của vùng đất văn hiến
Theo lịch sử ghi lại, tỉnh Hưng Yên chính thức được thành lập vào năm Minh Mạng thứ 12 (1831). Đây là sự kiện quan trọng ghi dấu mốc lịch sử phát triển, đưa Hưng Yên trở thành đơn vị hành chính trực thuộc chính quyền Trung ương sau này. Tên gọi Hưng Yên với ý nghĩa của sự hưng thịnh và yên bình, vùng đất này đã phát triển với những thành tựu rực rỡ trên nhiều lĩnh vực, nhờ sự ưu đãi của tự nhiên và sức người vun tạo.
Theo lời kể của đồng chí Trần Quốc Toản, Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hưng Yên, vào thế kỷ 16-17, Hưng Yên là trung tâm của trấn Sơn Nam, có thương cảng Phố Hiến nổi tiếng. Bởi thế, dân gian có câu: “Thứ nhất Kinh kỳ, thứ nhì Phố Hiến”. Nếu ở Thăng Long có 36 phố phường thì Phố Hiến có 23 phố phường. Văn Miếu Xích Đằng là một trong 6 văn miếu hàng tỉnh, lâu đời nhất cả nước... Hưng Yên hiện có 5 bảo vật quốc gia, 3 di tích xếp hạng cấp quốc gia đặc biệt, 172 di tích xếp hạng cấp quốc gia, 250 di tích xếp hạng cấp tỉnh trong tổng số hơn 1.800 di tích kiểm kê trên địa bàn toàn tỉnh, trong đó có quần thể khu du lịch Phố Hiến được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt năm 2014...
Năm 1954, ngay khi hòa bình lập lại, Đảng và Chính phủ, trực tiếp là Bộ Thủy lợi và Kiến trúc (nay là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đã quan tâm chỉ đạo, nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải. Từ năm 1946 đến 1966, tỉnh Hưng Yên vinh dự 10 lần đón Bác Hồ về thăm. Đặc biệt, chỉ trong hai năm 1958-1959, Người đã 6 lần về thăm tỉnh, căn dặn cán bộ và nhân dân địa phương tập trung làm thủy lợi. Đây là niềm vinh dự lớn lao, góp phần nhân lên sức mạnh, quyết tâm hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Hưng Yên. Liên tục 4 năm (1961-1964), tỉnh Hưng Yên được Bác Hồ gửi thư khen và tặng Cờ thưởng luân lưu “Làm thủy lợi khá nhất”.
Tự hào khi nói về truyền thống quê hương, đồng chí Lê Xuân Tiến, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Hưng Yên khẳng định, Hưng Yên hội tụ 5 giá trị cốt lõi. Đó là: Có truyền thống yêu nước nồng nàn và ý chí kiên cường, bất khuất trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm; có tinh thần đoàn kết, hòa nhập với thiên nhiên, chế ngự thiên tai, dịch họa, xây dựng quê hương, đất nước; có tinh thần hiếu học, tôn sư trọng đạo, trọng nhân tài; lao động cần cù, sáng tạo, vượt khó vươn lên; nhân nghĩa, tương thân tương ái, sống có nghĩa tình, thủy chung.
Nơi đầu tiên thí điểm Quy chế dân chủ ở cơ sở
Ngày 6-11-1996, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa IX đã thông qua nghị quyết về việc chia tỉnh Hải Hưng thành hai tỉnh Hải Dương và Hưng Yên. Ngày 1-1-1997, tỉnh Hưng Yên được tái lập. “Những ngày đầu tái lập tỉnh vô cùng khó khăn, thiếu thốn, từ cán bộ đến cơ sở vật chất, vốn... Thế nhưng, Đảng bộ, quân và dân tỉnh Hưng Yên đã đoàn kết, chung sức, đồng lòng quyết tâm xây dựng và phát triển quê hương”, ông Đặng Văn Cảo, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Hưng Yên đầu tiên sau khi tái lập tỉnh (nhiệm kỳ 1997-2000) bồi hồi nhớ lại.
Đồng quan điểm trên, Đại tá Đỗ Văn Khoa, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, nguyên Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Hưng Yên cho rằng, khó khăn lớn nhất khi tái lập tỉnh là thiếu đội ngũ cán bộ các cấp cả về số lượng, chất lượng, kinh nghiệm quản lý cũng như huấn luyện công tác quân sự địa phương. Với sự vào cuộc quyết liệt của lãnh đạo tỉnh, sự đồng thuận, quyết tâm của lãnh đạo, chỉ huy LLVT tỉnh và các cơ quan, đơn vị trực thuộc, các cơ quan, đơn vị LLVT tỉnh Hưng Yên đã sớm kiện toàn về tổ chức, con người, cơ sở vật chất và ngày càng đồng bộ, chính quy...
25 năm trôi qua, nhưng nguyên Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên Đặng Văn Cảo vẫn không quên thời điểm tỉnh Hưng Yên được Trung ương chỉ đạo làm thí điểm thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Ông kể, ngay sau khi có Chỉ thị số 30-CT/TW ngày 18-2-1998 của Bộ Chính trị về xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, Tỉnh ủy Hưng Yên đã nhanh chóng tiến hành làm điểm để rút kinh nghiệm diện rộng trong cả nước. Theo đó, làm điểm ở xã An Vĩ thuộc huyện Châu Giang (nay là huyện Khoái Châu) và xã Hồng Nam thuộc huyện Tiên Lữ; sau đó mở rộng triển khai ở 29 xã, phường và 2 cơ quan (Sở Giáo dục và Đào tạo, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh).
“Sau 6 tháng làm điểm, ngày 28-9-1998, Tỉnh ủy Hưng Yên đã triển khai Hội nghị sơ kết, rút kinh nghiệm thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Hội nghị vinh dự được đón các đồng chí lãnh đạo của Ban Văn hóa-Tư tưởng Trung ương (nay là Ban Tuyên giáo Trung ương), Ban Dân vận Trung ương, Ban Nội chính Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng, Ban Tổ chức-Cán bộ Chính phủ (nay là Bộ Nội vụ). Đặc biệt, đồng chí Đỗ Mười, Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng về dự và phát biểu chỉ đạo hội nghị. Tại đây, đồng chí Đỗ Mười đã biểu dương, khen ngợi Đảng bộ, chính quyền, quân-dân tỉnh đã sớm triển khai thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Là tỉnh mới tái lập, song Đảng bộ và quân-dân tỉnh đã chung sức, đồng lòng vượt qua khó khăn, thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, góp phần cải thiện đời sống nhân dân”, ông Cảo nhớ lại.
Hơn 20 năm kể từ khi thực hiện Chỉ thị số 30-CT/TW của Bộ Chính trị, nhận thức về vị trí, vai trò, nhiệm vụ, giải pháp và phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong cán bộ và người dân ở Hưng Yên được nâng lên rõ rệt. Việc xây dựng và thực hiện dân chủ đã tập trung vào các nội dung, lĩnh vực liên quan trực tiếp đến đời sống của nhân dân; phát huy quyền làm chủ của nhân dân, từ đó nhân dân tích cực tham gia đóng góp vào kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, xây dựng nông thôn mới, xây dựng đô thị văn minh; góp phần củng cố, tăng cường mối quan hệ giữa nhân dân với Đảng, chính quyền, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ở địa phương, cơ sở ngày càng trong sạch, vững mạnh.
Phát huy thế mạnh, khai thác tiềm năng để phát triển
Khai thác lợi thế nằm ở trung tâm Đồng bằng sông Hồng, sát Thủ đô Hà Nội, nguồn lực dồi dào, giao thông thuận lợi, trong kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, Hưng Yên đặc biệt chú trọng thu hút đầu tư trong và ngoài nước vào phát triển công nghiệp và dịch vụ. Sau 25 năm tái lập tỉnh, Hưng Yên đã xây dựng được nền tảng kinh tế-xã hội tương đối đồng bộ; kinh tế hằng năm tăng trưởng cao hơn bình quân chung của cả nước. Cụ thể, giá trị sản xuất công nghiệp tăng 90 lần so với ngày đầu tái lập tỉnh, thu ngân sách tăng gần 200 lần. Từ một trong 3 tỉnh có thu ngân sách thấp nhất cả nước, đến năm 2017, lần đầu tiên tỉnh Hưng Yên đã vượt ngưỡng thu ngân sách hơn 11.000 tỷ đồng, lọt vào danh sách 16 tỉnh, thành phố của cả nước thực hiện tự cân đối ngân sách, điều tiết một phần về Trung ương.
Bên cạnh đó, Hưng Yên còn đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật, nhất là giao thông, cải cách hành chính trên nhiều phương diện, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh... Trong những năm qua, tỉnh Hưng Yên tập trung đầu tư xây dựng phát triển hệ thống giao thông đồng bộ, đưa vào hoạt động các tuyến đường quan trọng của tỉnh để kết nối với các tuyến đường cao tốc, quốc lộ, các đường vành đai của Thủ đô, các đô thị lớn, cảng biển, sân bay ở khu vực miền Bắc...
Để tiếp tục phát huy tiềm năng, khai thác thế mạnh của mình, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Hưng Yên lần thứ XIX (nhiệm kỳ 2020-2025) nhấn mạnh vào 3 khâu đột phá, bao gồm: Tập trung thực hiện tốt việc quy hoạch, cải cách hành chính nhà nước; huy động các nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội, thương mại, dịch vụ và đô thị; chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ kế cận, cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ có uy tín, năng lực nổi trội. “Thời gian tới, toàn tỉnh cần tận dụng cơ hội để thu hút mọi nguồn lực, phát triển toàn diện nông nghiệp, công nghiệp, hạ tầng giao thông, vận tải, thương mại, dịch vụ... bảo đảm nhanh, bền vững, thân thiện môi trường và văn minh. Các doanh nghiệp, ngành nghề sản xuất, kinh doanh vừa định hướng thị trường, vừa định hướng khách hàng sử dụng sản phẩm của mình sản xuất. Cùng với đó, tiếp tục phát huy thế mạnh, khai thác hiệu quả tiềm năng, đưa tỉnh Hưng Yên trở thành điểm đến hấp dẫn của các doanh nghiệp, du khách trong nước và quốc tế”, đồng chí Trần Quốc Toản nhấn mạnh.
NGUYỄN KIÊN THÁI