Chiều 15-6-1957, Bác Hồ đã đến thăm và nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ cơ quan Quân khu 4 và một số đơn vị đóng quân trên địa bàn. Tại buổi nói chuyện, Bác đã nêu lên “3 lời khen ngợi, 4 điều phê bình, 5 điều dặn dò” đối với cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu 4. Khắc ghi lời Bác, quân và dân Quân khu 4 đã nỗ lực phấn đấu, vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hy sinh, lập nhiều chiến công xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, làm tròn nhiệm vụ quốc tế.
Di tích Địa điểm lưu niệm Bác Hồ về thăm Quân khu 4 năm 1957 nằm trong khuôn viên Bảo tàng Quân khu 4 (số 189 đường Lê Duẩn, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An). Năm 1977, Bảo tàng chuyển từ xã Nam Anh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An về thành phố Vinh, được Bộ tư lệnh Quân khu 4 chọn vị trí đóng quân tại địa điểm Bác về thăm Quân khu ngày 15-6-1957. Thể hiện lòng tôn kính, biết ơn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, cuối năm 1978, Bộ tư lệnh Quân khu xây dựng công trình văn hóa Tượng đài Bác Hồ bằng bê tông cốt thép cao 7,9m (bệ cao 2,9m, tượng cao 5m) do họa sĩ Trần Thanh Tâm, nguyên Giám đốc Bảo tàng Quân khu 4 thiết kế, đặt tại khu vực di tích, phục vụ cán bộ, chiến sĩ, nhân dân tham quan, học tập, tổ chức các hoạt động văn hóa, giáo dục truyền thống.
Năm 1993, công trình Nhà trưng bày Bảo tàng Quân khu 4 được xây dựng ngay sau khu vực di tích, bảo đảm di tích được giữ nguyên vị trí, hiện trạng và hài hòa giữa không gian khuôn viên di tích với Bảo tàng. Đến năm 2004, thể theo nguyện vọng của chính quyền và nhân dân 6 tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, công trình cụm phù điêu 6 tỉnh biểu trưng cho truyền thống đấu tranh cách mạng của quân và dân 6 tỉnh được thực hiện, đặt tại không gian của di tích, phía trước hai bên Tượng đài Bác Hồ trên nền sân hình cánh sen, tạo thành quần thể không gian văn hóa, lịch sử quy mô hoành tráng. Ghi nhận giá trị, ý nghĩa và phát huy hiệu quả của di tích, năm 2013, UBND tỉnh Nghệ An đã xếp hạng Di tích cấp tỉnh nằm trong cụm di tích những địa điểm Bác Hồ về thăm thành phố Vinh, giao Bảo tàng Quân khu 4 quản lý theo quy định. Dưới sự lãnh đạo của Bộ tư lệnh Quân khu, trực tiếp là Cục Chính trị, Bảo tàng đã tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác bảo tồn và phát huy di tích, trong đó quan tâm sưu tầm, trưng bày, giới thiệu các tư liệu, hiện vật liên quan đến Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với LLVT Quân khu; liên kết các nội dung, hiện vật trưng bày với sự kiện Người về thăm Quân khu nhằm nâng cao giá trị, ý nghĩa của di tích cũng như chất lượng công tác tuyên truyền, giáo dục truyền thống, tạo nên sự hấp dẫn, thu hút khách tham quan.
Kỷ niệm 65 năm Ngày Bác Hồ về thăm LLVT Quân khu 4 (15-6-1957 / 15-6-2022), từ đầu năm 2021, Bộ tư lệnh Quân khu 4 đã quyết định nâng cấp, tôn tạo cảnh quan di tích, thay chất liệu Tượng đài Bác Hồ bằng đồng, đồng thời đề nghị Nhà nước xếp hạng Di tích quốc gia Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Quân khu 4 tại Nghệ An. Công tác bảo tồn, tôn tạo, nâng cấp di tích và xây dựng các công trình văn hóa được các cấp, ngành quan tâm triển khai, thực hiện. Với kinh phí đầu tư 10 tỷ đồng bằng nguồn lực xã hội hóa, sau hai năm triển khai tích cực, công trình văn hóa trong khuôn viên 2.500m2 đã hoàn thành, trọng tâm là: Tượng đài Bác Hồ bằng đồng cao 5m đặt trên bệ đá xanh nguyên khối cao 2,9m, cùng cụm phù điêu 6 bức được chỉnh trang, hoàn thiện. Ngày 3-12-2021, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xếp hạng Di tích “Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Quân khu 4 tại Nghệ An ngày 15-6-1957” là di tích lịch sử quốc gia. Di tích trở thành điểm đến giáo dục truyền thống, nơi sinh hoạt văn hóa tinh thần của bộ đội và nhân dân trên địa bàn cũng như du khách trong và ngoài nước.
GIẢN VIẾT XUÂN