Kể lại hành trình tìm về những năm tháng đầu tiên của Cục Chính trị, Tổng cục Cung cấp tại xóm Đồng Đau, xã Định Biên, Thiếu tướng Lê Tất Cường, Chủ nhiệm Chính trị Tổng cục Hậu cần xúc động bởi sự giúp đỡ của cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân địa phương. Đó là vào dịp kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Cục Chính trị, Tổng cục Hậu cần (1-9-1951 / 1-9-2021), Đảng ủy, Ban chủ nhiệm Cục Chính trị chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phối hợp với địa phương nghiên cứu, khảo sát, xác định đúng địa điểm nơi ra đời và hoạt động của Cục Chính trị những năm tháng đầu tiên ở An toàn khu Định Hóa (Thái Nguyên) để xây dựng công trình bia ghi dấu nơi làm việc của Cục Chính trị, Tổng cục Cung cấp thời kỳ đầu thành lập, giai đoạn 1951-1952.
“Ngày 24-4-2021, tôi dẫn đầu đoàn công tác về xã Định Biên, phối hợp với các cơ quan chức năng địa phương và nhân chứng khảo sát thực địa, xác định nơi làm việc của cơ quan Cục Chính trị, Tổng cục Cung cấp những năm tháng đầu sau khi thành lập. Sau khi nghiên cứu các tư liệu lịch sử, văn bản lưu trữ, chúng tôi xác định nơi làm việc của cơ quan Cục Chính trị ở xóm Đồng Đau, xã Định Biên”, Thiếu tướng Lê Tất Cường cho biết.
Bà Ma Thị Điều, sinh năm 1938, ở xóm Đồng Đau, kể: “Những năm 1951-1952, tôi thấy ở nhà cụ Ma Khánh Nguyên có bộ đội về ở và nhớ tên một số người, bởi các anh ấy thường nói chuyện, giúp đỡ người dân địa phương, cùng làm vệ sinh trong xóm. Tôi nhớ có các anh bộ đội tên là Chiêm, Tường, Tuân, Giang, Hòa... Vị trí nhà sàn nơi anh Chiêm ở và làm việc bị máy bay của Pháp ném bom và cháy rụi vào ngày 9-12-1952. Tôi nhớ rõ ngày này vì hôm đó họ nhà tôi có đám cưới...”.
Từ lời kể của bà Điều, Chủ nhiệm Chính trị chỉ đạo Phòng Tuyên huấn cử cán bộ đến liên hệ, gặp gỡ gia đình ông Vũ Chi, con trai Trung tướng Vũ Xuân Chiêm, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, nguyên Chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần, những năm 1951-1952, ông là Phó cục trưởng Cục Chính trị, Tổng cục Cung cấp. Tại nhà riêng, ông Vũ Chi cung cấp nhiều tư liệu về cha mình, trong đó có bức ảnh gốc về đồng chí Vũ Xuân Chiêm chụp tại xóm Đồng Đau, xã Định Biên. Mặt sau của bức ảnh có bút tích của đồng chí Vũ Xuân Chiêm, ghi tại xóm Đồng Đau, xã Định Biên thời kỳ đầu thành lập.
Từ những cứ liệu trên, đoàn công tác Cục Chính trị, Tổng cục Hậu cần xác định vị trí cơ quan Cục Chính trị làm việc thời kỳ 1951-1952 là nhà ông Ma Khánh Nguyên. Lúc này thửa đất thuộc sở hữu của bà Nông Thị Thanh, sinh năm 1953, là con dâu của ông Ma Khánh Nguyên. Được sự giúp đỡ của các cơ quan chức năng địa phương và đồng thuận của gia đình bà Nông Thị Thanh, ngày 4-6-2021, Cục Chính trị, Tổng cục Hậu cần phối hợp với huyện Định Hóa tổ chức khởi công xây dựng công trình Bia ghi dấu nơi thành lập Cục Chính trị, Tổng cục Cung cấp. Công trình gồm các hạng mục: Nhà bia, sân vườn, hàng rào, đường bê tông dẫn vào di tích. Toàn bộ khuôn viên di tích rộng hơn 600m2, với tổng mức đầu tư hơn 700 triệu đồng. Sau hơn hai tháng thi công, công trình được khánh thành đúng dịp kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Cục Chính trị, Tổng cục Hậu cần.
    |
 |
| Cán bộ, nhân viên, chiến sĩ Cục Chính trị, Tổng cục Hậu cần học tập truyền thống tại Bia ghi dấu nơi thành lập Cục Chính trị, Tổng cục Cung cấp. Ảnh: NGUYỄN BẢY |
Từ khi được khánh thành đến nay, Bia ghi dấu nơi thành lập Cục Chính trị, Tổng cục Cung cấp đã đón hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ, cựu chiến binh và nhân dân, trong đó phần lớn thuộc ngành hậu cần Quân đội đến tham quan, nghiên cứu lịch sử, giáo dục truyền thống. Tháng 5-2022, cùng với các di tích lịch sử của ngành hậu cần Quân đội, Cục Chính trị, Tổng cục Hậu cần đã tiến hành số hóa Bia ghi dấu nơi thành lập Cục Chính trị, Tổng cục Cung cấp, đưa lên internet và các nền tảng số để việc tham quan, tìm hiểu, nghiên cứu, học tập của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ hậu cần và quân, dân cả nước được thuận tiện, nâng cao hiệu quả giáo dục truyền thống. Ngày 30-12-2022, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên đã ký Quyết định số 5992, công nhận Địa điểm trụ sở cơ quan Cục Chính trị, Tổng cục Cung cấp (nay là Tổng cục Hậu cần) giai đoạn 1951-1952 là điểm di tích lịch sử cấp tỉnh.
DƯƠNG NAM HÒA