Sở chỉ huy chiến dịch của ta khi đó đóng ở Phu Nhu-một hang động đá vôi rộng lớn mà từ bên trong có thể nghe rõ tiếng súng của địch dội về. Tại đây, các cán bộ chủ chốt của Bộ tư lệnh Mặt trận 959 gồm: Đại tá Vũ Lập, Tư lệnh; tôi-Đại tá Huỳnh Đắc Hương, Chính ủy; Đại tá Nguyễn Hữu An, Phó tư lệnh (được Bộ tăng cường sang), thường xuyên tổ chức các cuộc họp bàn phương án tác chiến. Khi Chiến dịch Z sắp mở màn, Thiếu tướng Lê Trọng Tấn, Phó tổng Tham mưu trưởng là đặc phái viên của Bộ Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam sang sát cánh cùng chỉ huy Quân Giải phóng nhân dân Lào tham gia chỉ đạo chiến dịch.
Một ngày tháng 2-1972, ở hang chỉ huy Phu Nhu, không khí cực kỳ căng thẳng. Bộ chỉ huy chiến dịch, cán bộ các cục, các trưởng phòng của Mặt trận 959 và phái viên của Bộ đều có mặt. Dự kiến ngày N, giờ G, ta sẽ nổ súng trên toàn tuyến đánh vào trận địa phòng ngự của địch. Thiếu tướng Lê Trọng Tấn mặt đỏ phừng phừng, đi quanh bàn, khi thì chăm chú nhìn vào tấm bản đồ treo trên vách đá, lúc lại quay qua ngó sa bàn, rồi nhìn xung quanh như chờ đợi ai đó nêu ý kiến.
Theo kế hoạch hiệp đồng, Trung đoàn 165, Sư đoàn 312 đã tiếp cận vị trí xung phong, chỉ đợi đơn vị xe tăng đến là nhất tề tiến công. Thế nhưng do địa hình rừng núi phức tạp, sắp đến giờ nổ súng mà xe tăng ta vẫn chưa vào được vị trí xuất phát tiến công. Trong sở chỉ huy mặt trận, không khí hết sức căng thẳng nếu không nói là có phần lo lắng. Giờ G sắp điểm, Bộ chỉ huy chiến dịch lại nhận được tin trinh sát báo về: Địch cho máy bay thả pháo sáng tập trung về phía Tây Nam cứ điểm phòng ngự của chúng.
    |
 |
Chuẩn bị kế hoạch tác chiến trong Chiến dịch Cánh Đồng Chum năm 1972. ảnh tư liệu.
|
Nhiều câu hỏi được đặt ra cùng lúc: Kế hoạch tiến công địch của ta lộ rồi chăng? Sao địch lại thả pháo sáng lúc này? Chúng định tăng cường phòng ngự hay sẽ đánh trước nhằm phá vỡ cuộc tiến công của ta?... Tất cả cán bộ trong Bộ chỉ huy đều căng đầu ra phán đoán. Đồng chí Lê Trọng Tấn đi đi lại lại trong “phòng lớn”, nét mặt căng thẳng. Thế rồi, đồng chí bỏ vào “phòng nhỏ”. Khoảng 3 phút sau trở lại “phòng lớn”, đồng chí dứt khoát khẳng định với các cán bộ đang quây quần bên sa bàn: “Địch đang rút chạy!”, rồi quay sang hỏi chỉ huy trưởng mặt trận: “Sao vẫn chưa thấy 165 nổ súng? Anh lệnh cho 165 nổ súng ngay đi!”.
Đồng chí Vũ Lập trả lời, sở dĩ Trung đoàn 165 chưa nổ súng là vì xe tăng của ta chưa có mặt ở vị trí xuất phát tiến công. Đồng chí Lê Trọng Tấn đỏ mặt giục: “Anh hãy cho 165 nổ súng ngay, không có xe tăng cũng tiến công. Địch mà chạy thoát là chúng ta có tội!”.
|
 |
| Thiếu tướng Huỳnh Đắc Hương. Ảnh: TUẤN TÚ |
Thực hiện mệnh lệnh của Bộ chỉ huy chiến dịch, quân ta lập tức nổ súng tiến công vào trận địa phòng ngự của địch trước thời gian đã định khoảng một giờ. Quả như phán đoán của đồng chí Lê Trọng Tấn, chỉ có một bộ phận nhỏ quân địch chống cự, còn đại bộ phận đang rút chạy. Lệnh phải lập tức truy kích địch được truyền xuống các đơn vị. Và cũng không may cho quân địch, trên đường rút chạy, chúng lại “đâm sầm” vào trận địa phòng không của ta. Các xạ thủ được dịp hạ nòng pháo diệt mục tiêu trên mặt đất. Toàn bộ quân địch rút chạy bị tiêu diệt gọn, số thoát thân không đáng kể.
Sau chiến thắng, chúng tôi hỏi Thiếu tướng Lê Trọng Tấn vì sao lại phán đoán đúng ý đồ của địch và ra lệnh kịp thời như vậy. Anh Tấn cười, giải thích: Địch thả pháo sáng dày đặc và ngay trước trận địa của chúng mới là để tăng cường phòng ngự. Đằng này, chúng thả pháo sáng với mức độ vừa phải và chếch về hướng Tây Nam, hướng có căn cứ Long Chẹng, tức là chúng muốn tìm đường rút chạy.
Kỷ niệm trên khiến tôi nhớ mãi và càng khâm phục tài năng quân sự của đồng chí Lê Trọng Tấn-một vị tướng dày dạn trận mạc. Chính từ sự quyết đoán và trực cảm của người chỉ huy trong những phút gay cấn ở chiến trường đã góp phần quyết định thắng bại của một chiến dịch.
Thiếu tướng HUỲNH ĐẮC HƯƠNG