Chúng tôi gặp vợ chồng anh Trường đúng dịp gia đình vào Nghĩa trang Liệt sĩ quốc tế Việt-Lào thắp hương xin phép đưa hài cốt cha về quê nhà để tiện thăm viếng. Câu chuyện gần 30 năm tìm hài cốt cha của vợ chồng anh Trường khiến chúng tôi không khỏi xúc động.
Anh Trường chia sẻ: “Tháng 8-1964, cha tôi nhập ngũ rồi đi chiến đấu. Do điều kiện gia đình khó khăn, cuối năm 1966, mẹ đưa tôi đến thôn 3, phường Thanh Tuyền, TP Phủ Lý, tỉnh Hà Nam làm ăn sinh sống. Năm 1971, gia đình nhận được giấy báo tử sau khi cha tôi hy sinh được một năm. Lúc ấy, tôi mới 7 tuổi”.
Đất nước hòa bình, mẹ anh Trần Xuân Trường có nguyện vọng đi tìm mộ cha anh. Đến năm 1990, gia đình liên lạc được với đơn vị của liệt sĩ là Tiểu đoàn 14, Sư đoàn 316 và đồng đội cùng công tác, chiến đấu trong thập niên 1970 để tìm thông tin nhưng đều không có kết quả.
Không nản lòng, gia đình anh Trường âm thầm hỏi thăm, tìm kiếm. Vợ chồng anh đã đi nhiều nơi, tìm gặp nhiều người. Công sức của gia đình sau gần 30 năm cuối cùng cũng được đền đáp. Cuối năm 2018, vợ chồng anh Trường tình cờ gặp CCB Bùi Quang Bạch. Sau lời giới thiệu, hỏi thăm và được xem tấm ảnh của đồng đội, CCB Bùi Quang Bạch vui mừng nói: “Bác tìm người nhà của anh Trần Xuân Bát bao năm nay mà không được. Bác về làng hỏi thăm nhưng không ai biết vợ và con anh Bát giờ ở đâu. Năm 1970, bác cùng với anh Bát chiến đấu đánh địch tại khu vực Cánh Đồng Chum-Xiêng Khoảng (Bắc Lào). Trong quá trình truy kích địch, anh Bát bị thương nặng không qua khỏi và đã hy sinh tại Quân y viện 139 (khu vực Cánh Đồng Chum). Lúc đó, bệnh viện chôn cất chu đáo có sơ đồ đánh dấu cụ thể. Hiện nay, những phần mộ chôn cất tại đó đã được quy tập về Nghĩa trang Liệt sĩ quốc tế Việt-Lào”.
Nghe xong, vợ chồng anh Trường vui mừng không kìm được nước mắt, liền báo tin cho mẹ và cùng bác Bùi Quang Bạch vào Nghĩa trang Liệt sĩ quốc tế Việt-Lào tìm mộ cha. Sau hơn một ngày tra cứu danh sách hơn 11.000 mộ tại nghĩa trang, gia đình anh Trường đã tìm thấy một phần mộ tên Trần Xuân Bát hy sinh năm 1970 tại mặt trận phía tây. CCB Bùi Quang Bạch cho biết, Tiểu đoàn 14 lúc đó chỉ có một mình bố anh Trường tên là Bát. Trước phần mộ cha, anh Trường không nén nổi xúc động, bật khóc.
Đầu năm 2019, gia đình anh Trường nhận tin vui khi kết quả giám định ADN khẳng định đó đúng là phần mộ liệt sĩ Trần Xuân Bát. Đường sá xa xôi, vợ liệt sĩ nay tuổi đã cao nên có nguyện vọng đưa hài cốt liệt sĩ về quê nhà để gần người thân và tiện việc thăm viếng. Mong muốn của gia đình đã được cấp ủy, chính quyền các cấp đồng ý và tạo điều kiện giúp đỡ. Anh Trường cho biết, cuối năm nay gia đình sẽ đưa hài cốt cha anh-liệt sĩ Trần Xuân Bát-về quê nhà.
HOÀNG TRUNG