Từ nôi “ba nhất”
Đến Trung đoàn 68 trong những ngày đầu thu, chúng tôi được hòa trong không khí thi đua sôi nổi “Phất cao cờ hồng Tháng Tám” lập thành tích chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2-9 (1945-2025). Càng ý nghĩa hơn khi toàn đơn vị thi đua huấn luyện giỏi, kỷ luật nghiêm, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, hướng về kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống của Trung đoàn (20-10-1955 / 20-10-2025).
Thượng tá Nguyễn Văn Hội, Chính ủy Trung đoàn 68 giới thiệu: Trung đoàn 68 thuộc Đại đoàn 304 (nay trực thuộc Sư đoàn 312, Quân đoàn 12), ra đời ngày 20-10-1955. Các đơn vị tiền thân để xây dựng nên Trung đoàn đều đã chiến đấu, lập nên những chiến công vang dội, tham gia nhiều chiến dịch lớn góp phần vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Điển hình là Tiểu đoàn 10 sơn pháo 75mm, chiến đấu từ những ngày đầu toàn quốc kháng chiến, góp phần xây dựng nên truyền thống “đặt gần, bắn thẳng, đánh giỏi, bắn trúng”, nhiều đại đội được tặng Huân chương Quân công và Chiến công trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, năm 1954. Tiểu đoàn 14 đã lập nhiều chiến công trong Chiến dịch Điện Biên Phủ và tham gia tiếp quản Thủ đô Hà Nội. Tiểu đoàn 11 đã chiến đấu anh dũng trên chiến trường Liên khu 5 (Quân khu 5 ngày nay), sau khi tập kết ra miền Bắc, được điều động trực thuộc Trung đoàn...
    |
 |
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết gặp gỡ các thế hệ cán bộ, cựu chiến binh Trung đoàn 68 tại Phủ Chủ tịch, tháng 11-2010. Ảnh: ĐỨC DŨNG
|
Ngay từ những năm tháng đầu tiên, Trung đoàn tập trung ổn định tổ chức, huấn luyện kỹ thuật, chiến thuật, làm chủ các loại vũ khí, khí tài pháo binh có trong biên chế và xây dựng chính quy Quân đội. Đầu năm 1960, Trung đoàn thực hành diễn tập thực binh, có bắn đạn thật để cán bộ pháo binh toàn quân tham quan học tập, nghiên cứu. Cũng trong năm này, đoàn tuyển thủ của Sư đoàn 304 tham gia Hội thi bắn pháo binh toàn quân. Kết quả của đoàn đạt được rất cao. Đại đội 2 thuộc Tiểu đoàn 10 (Trung đoàn 68) giành giải nhất toàn năng, được Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam biểu dương, khái quát thành tích là đơn vị “Ba nhất” đầu tiên toàn quân. Đó là: Đơn vị bắn giỏi nhất; có nhiều người, nhiều đơn vị tham gia nhất; có thành tích đều nhất. Từ thực tiễn Trung đoàn 68, Phong trào thi đua “Ba nhất” được phát động trong toàn quân; dấy lên cao trào thi đua đuổi kịp, đạt và vượt Đại đội 2 “Ba nhất”. Phong trào thi đua “Ba nhất” nở rộ, cho ra đời các mô hình mới, như: “Pháo thủ toàn năng”, “ba cùng” (cùng ăn, cùng ở, cùng làm với bộ đội); “ba không” (không để thời gian chết; không để cán bộ nhắc; không để pháo, khí tài hư hỏng) và các mô hình: “Tiểu đoàn tiên tiến”, “Đại đội tiên tiến”, “Khẩu đội tiên tiến”... Phong trào thi đua và những mô hình của Bộ đội Pháo binh trở thành động lực, được nhân rộng không chỉ trong lực lượng pháo binh mà còn trong toàn quân...
Nhớ về những ngày chỉ huy đơn vị phát huy truyền thống “Ba nhất”, đồng chí Nguyễn Văn Côn, nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn 68 (sau này là Thiếu tướng, Tư lệnh Binh chủng Pháo binh), hiện trú tại khu phố Quả Cảm, phường Kinh Bắc, tỉnh Bắc Ninh, kể: “Năm 1988, sau khi tốt nghiệp Học viện Lục quân, tôi được bổ nhiệm làm Phó trung đoàn trưởng, Tham mưu trưởng Trung đoàn 68 (Sư đoàn 304, Quân đoàn 2). Thời gian này, Trung đoàn 68 luôn là một trong những đơn vị dẫn đầu của Sư đoàn 304 trong huấn luyện, diễn tập, sẵn sàng chiến đấu và xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện. Trung đoàn được giao tổ chức nhiều cuộc diễn tập thực nghiệm do Bộ Quốc phòng, Binh chủng Pháo binh chỉ đạo. Kết quả diễn tập, Trung đoàn đạt thành tích cao, cơ động vũ khí, khí tài đến vị trí tập kết đúng thời gian quy định, bắn trúng, xử trí tốt các tình huống, bảo đảm an toàn tuyệt đối mọi mặt. Năm 1991, tôi được giao chức vụ Trung đoàn trưởng Trung đoàn 68. Trung đoàn nằm trong đội hình Sư đoàn được Bộ Quốc phòng xây dựng theo mô hình bộ binh cơ giới, được trang bị nhiều loại vũ khí, khí tài mới như pháo tự hành SU-152, SU-122; pháo phản lực bắn loạt BM-21... Tôi cùng tập thể Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn lãnh đạo, chỉ đạo đơn vị, phát huy truyền thống, tinh thần thi đua “Ba nhất”, tập trung huấn luyện bộ đội khai thác làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện đại; làm tốt công tác bảo quản, bảo dưỡng, nâng cao hệ số kỹ thuật vũ khí, khí tài; hạn chế xuống cấp, hư hỏng. Các chế độ, nền nếp, kỷ luật Quân đội được Trung đoàn duy trì nghiêm. Nhờ đó, Trung đoàn luôn là một trong những đơn vị dẫn đầu Sư đoàn 304 và Quân đoàn 2, đơn vị an toàn tuyệt đối; được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba; cá nhân tôi được chọn đi dự Đại hội Thi đua Quyết thắng toàn quân...”.
Luôn luôn là đơn vị dẫn đầu
Trước yêu cầu nhiệm vụ mới của Quân đội, trong đội hình Sư đoàn 304 (Quân đoàn 2), năm 2008, Trung đoàn 68 được tổ chức lại thành đơn vị pháo binh, khung thường trực, có nhiệm vụ quản lý, bảo đảm kỹ thuật vũ khí, khí tài pháo binh, huấn luyện lực lượng dự bị động viên và huấn luyện chiến sĩ mới bổ sung cho các đơn vị. “Triển khai nhiệm vụ theo biểu biên chế mới, Trung đoàn khẩn trương ổn định tổ chức, làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, bộ đội nhận thức tốt nhiệm vụ được giao. Trung đoàn tiếp tục huấn luyện theo phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, chú trọng đồng bộ, chuyên sâu, vận dụng tốt các nguyên tắc, mối kết hợp trong huấn luyện. Trong quản lý, huấn luyện lực lượng dự bị động viên, Trung đoàn phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương làm tốt công tác phúc tra, nắm nguồn, quản lý nguồn và sắp xếp cán bộ, chiến sĩ dự bị động viên vào các khung thường trực, bảo đảm tỷ lệ đúng và gần đúng chuyên nghiệp quân sự đạt hơn 90%. Hằng năm, công tác tổ chức huấn luyện, diễn tập lực lượng dự bị động viên, bắn đạn thật đều đạt kết quả cao, an toàn mọi mặt. Huấn luyện chiến sĩ mới và hội thao, hội thi các ngành chính trị, tham mưu, hậu cần-kỹ thuật, Trung đoàn đều đạt kết quả cao, luôn ở nhóm dẫn đầu Sư đoàn 304 và Quân đoàn 2”, Thượng tá Vũ Hoàng Phương, Trung đoàn trưởng Trung đoàn 68 chia sẻ.
Gắn bó với Sư đoàn 304 hơn 20 năm, trưởng thành từ cán bộ cấp trung đội, giữ nhiều cương vị ở các đơn vị khác nhau, Thượng tá Vũ Hoàng Phương hiểu rõ những bước phát triển nhiệm vụ của Trung đoàn. Trên các cương vị được giao, Vũ Hoàng Phương luôn nỗ lực, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Anh đã tham gia nhiều cuộc hội thao, hội thi từ cấp Trung đoàn đến Quân đoàn tổ chức, đều đạt kết quả tốt, góp phần vào thành tích dẫn đầu và giành thứ hạng cao tại hội thi của các đội tuyển Trung đoàn, Sư đoàn...
    |
 |
Lãnh đạo, chỉ huy Trung đoàn 68 kiểm tra công tác huấn luyện vũ khí mới ở Đại đội 1, Tiểu đoàn 1. Ảnh: ĐỨC DŨNG |
Kỷ niệm sâu sắc nhất đối với Thượng tá Vũ Hoàng Phương là các cuộc gặp mặt cán bộ, chiến sĩ, cựu chiến binh của Trung đoàn nhân dịp kỷ niệm Ngày truyền thống và dịp lễ mừng công, đón nhận phần thưởng cao quý. “Gặp mặt các thế hệ cán bộ đi trước, tôi được học hỏi nhiều kinh nghiệm trong chiến đấu, huấn luyện, quản lý bộ đội và tổ chức đơn vị thực hiện nhiệm vụ. Trung đoàn 68 là cái nôi của Phong trào thi đua “Ba nhất” và có truyền thống vừa xây dựng, vừa huấn luyện, cơ động nhanh, chiến đấu giỏi. Những chiến lệ rút ra qua các trận chiến đấu, các chiến dịch sử dụng pháo binh ở Điện Biên Phủ (năm 1954), Đường 9-Khe Sanh (năm 1968), Đường 9-Nam Lào (năm 1971); trong cuộc tiến công chiến lược năm 1972 ở Quảng Trị với các trận đánh vào Động Toàn, Ba Hồ, Đông Hà, La Vang, Ái Tử... rồi Chiến dịch Nông Sơn-Thượng Đức (năm 1974). Hành quân thần tốc, chi viện hỏa lực cho các đơn vị trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975, đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, mà Trung đoàn tham gia, được các cựu chiến binh kể lại, chúng tôi nghiên cứu và vận dụng vào huấn luyện bộ đội hiện nay, đồng thời huấn luyện kết hợp làm công tác dân vận trong tình hình mới”, Thượng tá Vũ Hoàng Phương nhấn mạnh.
Tháng 7-2023, Bộ Quốc phòng điều chuyển nguyên trạng Trung đoàn 68 về trực thuộc Sư đoàn 312, Quân đoàn 1 (nay là Quân đoàn 12). Trung đoàn được tổ chức lại từ khung thường trực thành đơn vị biên chế đủ quân, trang bị đồng bộ vũ khí, khí tài hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” theo phương châm “tinh, gọn, mạnh”. Sau hai năm triển khai nhiệm vụ trong đội hình Sư đoàn 312, Trung đoàn 68 tiếp tục phát huy truyền thống “Ba nhất” và truyền thống của Sư đoàn Chiến Thắng, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Kết quả huấn luyện chiến sĩ mới năm 2024-2025 và huấn luyện chuyên ngành pháo binh, cùng các khoa mục đều đạt khá, giỏi; giành giải cao trong các hội thi, hội thao. Trung đoàn tổ chức nhiều đợt hành quân huấn luyện dã ngoại kết hợp làm công tác dân vận; tham gia ứng cứu, chữa cháy rừng; khắc phục hậu quả thiên tai; làm tốt công tác chính sách, hậu phương Quân đội và Phong trào “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”. Năm 2024, Trung đoàn 68 được Bộ Quốc phòng tặng cờ “Đơn vị dẫn đầu Phong trào Thi đua Quyết thắng”...
HƯƠNG HỒNG THU