Một ngày trung tuần tháng 6-2025, lần đầu đặt chân đến khu di tích Nước Oa-một trong những địa danh lịch sử quan trọng của Khu 5, chúng tôi thật sự xúc động, tự hào về vùng đất, con người nơi đây. Đến đây, du khách được cảm nhận từng dấu tích, hiện vật “biết nói” như: Hầm trú ẩn, nhà làm việc, nhà bếp dã chiến... mang đậm hơi thở của quá khứ. Chúng tôi nhìn những con đường mòn xuyên rừng và tưởng nhớ các chiến sĩ năm xưa, với tinh thần thép, trí tuệ và lòng dũng cảm đã làm nên biết bao chiến công hiển hách.
Hiện nay, tại quần thể Khu di tích lịch sử Trung Trung Bộ-Nước Oa có 11 điểm di tích, khu lưu niệm, bia tưởng niệm. Các điểm di tích, khu lưu niệm, nhà bia, đài tưởng niệm được phục dựng, trùng tu, xây mới nhằm mục đích lưu giữ, giáo dục cho thế hệ trẻ về truyền thống đấu tranh chống ngoại xâm của quân và dân Khu 5, phát huy những giá trị lịch sử-văn hóa, đồng thời phục vụ hoạt động tham quan, du lịch.
    |
 |
Du khách nghe giới thiệu về khu di tích Nước Oa. Ảnh: AN NINH
|
Điểm đến đầu tiên của chúng tôi là Khu di tích An ninh Khu 5-nơi ghi dấu về lực lượng Công an Liên khu 5, Ban An ninh Khu 5, Tiểu đoàn 10... Đây là lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ bảo vệ các đồng chí lãnh đạo, cơ quan đầu não của Khu 5; đào hầm làm nhà, chịu trách nhiệm trong việc đưa đoàn chuyên gia khảo sát tại Trà My... bảo đảm công tác an ninh địa bàn, luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, xứng đáng là chỗ dựa tin cậy, là công cụ chính yếu bảo vệ thành quả cách mạng của Đảng bộ và nhân dân các tỉnh Nam Trung Bộ, góp phần cùng toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Đại úy Đỗ Thị Bích Liễu, thuyết minh viên tại Khu di tích An ninh Khu 5 vừa đi vừa giới thiệu về các kỷ vật, trong đó mỗi kỷ vật là một câu chuyện, một số phận gắn với hành trang người chiến sĩ công an quả cảm. Chúng tôi đã đứng lặng khi đọc bức thư gửi mẹ của đồng chí Nguyễn Đức Tuất, Trưởng tiểu ban An ninh vũ trang, Ban An ninh tỉnh Khánh Hòa, trước khi anh từ miền Bắc vào Nam chiến đấu ngày 25-2-1968. Trước khi rời khu di tích an ninh, chúng tôi thắp những nén hương tri ân các cán bộ, chiến sĩ an ninh đã ngã xuống để bảo vệ trái tim Khu 5 tại đền thờ liệt sĩ trong khu di tích.
Địa điểm tiếp theo chúng tôi đến tham quan là Khu di tích Bộ tư lệnh Quân khu 5. Chính tại khu căn cứ này, Khu ủy và Bộ tư lệnh Quân khu đã vạch ra đường lối chiến lược cụ thể chỉ đạo quân, dân Khu 5 chiến đấu chống đế quốc Mỹ. Nơi đây từng diễn ra các hội nghị, đại hội quan trọng, là địa điểm tập huấn cho các cán bộ trung đoàn, sư đoàn, cán bộ các tỉnh trong toàn Khu 5 về học tập nghị quyết của Đảng... góp phần cùng cách mạng miền Nam giành thắng lợi trên bàn đàm phán, ký kết Hiệp định Paris năm 1973, tiến tới giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước ngày 30-4-1975...
Với những ý nghĩa lịch sử, ngày 4-8-1992, Bộ Văn hóa-Thông tin và Thể thao (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã ra quyết định công nhận khu di tích Nước Oa là di tích lịch sử-văn hóa cấp quốc gia. Nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị lịch sử của khu di tích Nước Oa, ngày 29-4-2011, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt dự án quy hoạch tổng thể bảo tồn và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử Trung Trung Bộ-Nước Oa trên tổng diện tích 700ha...
Trong thời gian ngắn tới thăm khu di tích Nước Oa, chúng tôi ai nấy đều tự hào về quá khứ hào hùng của quân và dân Khu 5. Trong tâm khảm mỗi người đều mong muốn góp sức mình để truyền thụ, giáo dục thế hệ mai sau giữ gìn và viết tiếp trang sử truyền thống mà thế hệ cha anh đã gây dựng.
THÁI YÊN BÌNH