Cuối tháng 1-1976, sau một tháng đi phép, tôi trở về đơn vị-Sư đoàn Công binh 565 (Bộ tư lệnh Trường Sơn) đang đóng quân ở tỉnh Salavan (Lào). Tôi đến Trạm giao liên Hồ Xá-Vĩnh Linh để chờ xe đón về đơn vị. Tại đây, tôi gặp anh Vi Văn Chúm cùng ở Ban Công binh (Phòng Tham mưu, Sư đoàn 565), quê ở Hòa An (Cao Bằng) cũng trả phép. Mấy ngày sau, chúng tôi được Trạm giao liên Hồ Xá-Vĩnh Linh thông báo, giao liên Trường Sơn đã kết thúc nhiệm vụ nên muốn sang Salavan phải đợi đến sau Tết, khi có đoàn tập trung của Sư đoàn sang công tác.

Từ Trạm giao liên Hồ Xá-Vĩnh Linh đến Sở chỉ huy Sư đoàn 565 ước tính tới 250km. Tôi và anh Chúm quyết tâm hành quân về đơn vị trước mà không ở lại trạm chờ đoàn sang. Thế là chúng tôi vượt Trường Sơn bằng đủ cách: Đi bộ, đi nhờ xe ô tô của đơn vị bạn, vừa đi vừa ăn nghỉ nhờ ở dọc đường. Sau hơn 3 ngày đi đường, chúng tôi về đến Sở chỉ huy Sư đoàn 565 vào chiều 30-1-1976 (tức ngày Ba mươi Tết Bính Thìn). Cán bộ, chiến sĩ Ban Công binh rất bất ngờ vì cứ nghĩ chúng tôi sẽ ở lại quê nhà đón Tết, do đó, chúng tôi không có tiêu chuẩn hàng quân nhu Tết của Sư đoàn. Không sao, vì chúng tôi mang từ trong nước sang những đặc sản như thuốc lá Tam Thanh, chè Thái Nguyên, kẹo Hải Châu... để cùng anh em đón Tết.

Chúng tôi đón Giao thừa Tết Nguyên đán Bính Thìn 1976-Tết đầu tiên trong hòa bình, thống nhất đất nước. Đây cũng là lần thứ sáu tôi đón Tết bên Tây Trường Sơn, trên đất bạn. Ban Công binh chúng tôi có gần hai chục người, do Đại úy Đào Xuân Liễn làm Trưởng ban. Gần đến thời khắc Giao thừa, mọi người tập trung vào một phòng để nghe Chủ tịch nước chúc Tết; nâng ly rượu chúc mừng năm mới, chúc sức khỏe, niềm vui đón Tết nơi miền Tây Trường Sơn.

leftcenterrightdel
Vợ chồng tác giả (giữa) cùng đồng đội thăm lại nơi trước đây là ngôi nhà Ban Công binh, Phòng Tham mưu, Sư đoàn 565 (ngày 28-5-2022). Ảnh do tác giả cung cấp 

Sáng mồng Một Tết, chúng tôi đi chúc Tết các ban, cơ quan Sư đoàn bộ. Không khí Tết hòa bình đầu tiên trên đất nước triệu voi thật vui tươi, hồ hởi. Cơ quan nào cũng lập bàn thờ Tổ quốc, có ảnh Bác Hồ. Tôi mang vào Sư đoàn bộ câu đối Tết, treo lên, ai cũng khen. Hoa mai vàng, hoa chăm pa màu trắng, màu đỏ xen lẫn nhau thật đẹp tươi, gợi cảnh sắc xuân đầm ấm.

Đúng 10 giờ, tiếng kẻng vang lên. Toàn thể cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn bộ tập trung lên hội trường. Bộ tư lệnh Sư đoàn có mặt đông đủ. Đoàn cán bộ lãnh đạo tỉnh Salavan vào thăm, chúc Tết đơn vị khá đông. Thượng tá Nguyễn Ngọc Sơn, Chính ủy Sư đoàn 565 phát biểu chúc Tết cán bộ, chiến sĩ nhân dịp đầu xuân mới. Đại biểu tỉnh Salavan phát biểu chúc mừng. Sau đó, cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn và các đại biểu bạn Lào cùng múa lăm vông ngay tại hội trường trong tiếng nhạc, lời ca của những bài hát tiếng Lào, tiếng Việt...

Đầu tháng 4-1976, Sư đoàn 565 được lệnh rút quân về nước, kết thúc nhiệm vụ trên đất nước Lào, xứ sở của hoa chăm pa tươi đẹp. Toàn bộ doanh trại của cơ quan Sư đoàn 565 mới xây dựng cuối năm 1975 bằng gỗ xẻ, lợp mái tôn to đẹp, khang trang được đơn vị bàn giao nguyên trạng cho tỉnh Salavan...

Thiếu tướng HOÀNG KIỀN