Gặp ông tại nhà riêng ở bản Hốc, xã Châu Đình (Quỳ Hợp, Nghệ An), ông kể: “Tôi là người dân tộc Thái, nhập ngũ tháng 2-1968. Sau hai tháng huấn luyện ở Đoàn 22, Quân khu 4, tôi được biên chế về Đại đội 2, Tiểu đoàn 16, trực thuộc Sư đoàn 320, tham gia chiến đấu tại chiến trường Quảng Trị. Trong trận chiến đấu ngày 2-9-1968, đơn vị có nhiệm vụ tập kích địch đổ bộ đường không xuống điểm cao 425, phía tây tỉnh Quảng Trị.
Là xạ thủ số 1 súng máy 12,7mm, chọn thời điểm máy bay địch sà xuống, xả đạn vào khu vực trận địa của ta, tôi nổ súng. Trận này, tôi cùng khẩu đội bắn rơi tại chỗ 6 máy bay trực thăng của địch. Tôi được Đảng, Nhà nước tặng danh hiệu Dũng sĩ bắn máy bay, Dũng sĩ diệt Mỹ và Huân chương Chiến công hạng Ba. Các phần thưởng này được gửi về để địa phương tổ chức trao. Sau này tôi được biết, nhân dịp này, cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức phát động học tập gương chiến đấu dũng cảm của tôi tại Trường cấp II Châu Đình, huyện Quỳ Hợp”.
Từ năm 1971, ông Duyên tiếp tục tham gia chiến đấu tại Đường 9-Nam Lào; hành quân vào Tây Nguyên, tham gia Chiến dịch Xuân Hè tại tỉnh Kon Tum. Cuối năm 1972, ông tham gia chiến đấu tại căn cứ Đức Cơ, Phượng Hoàng. Đến tháng 8-1973, ông được điều động về Phòng Chính trị Sư đoàn 320 đóng quân trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Tháng 11-1974, đơn vị tiếp tục hành quân đến Đắc Lắc chuẩn bị cho Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử...
CCB Nguyễn Đình Duyên nhớ lại: “Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh, tôi tham gia chiến đấu từ ngày 26-4-1975, trực tiếp đánh vào căn cứ Đồng Dù, căn cứ của Trung đoàn dù 25 ngụy, rộng khoảng 9km2. Tối 28-4, sư đoàn vào chiếm lĩnh trận địa, theo kế hoạch đến 4 giờ ngày 29-4 thì nổ súng và 8 giờ phải làm chủ toàn bộ căn cứ Đồng Dù. Lúc này, lực lượng của địch đông, mạnh và kháng cự rất quyết liệt, nhưng chúng tôi vẫn quyết tâm chiến đấu đến cùng. Khi mở cửa đến lần thứ ba, cả Trung đoàn 48 và 52 mới thông được cửa mở, chúng tôi đánh vào lô cốt đầu cầu và phát triển chiến đấu. Lúc này, quân địch đã rất hoang mang, một số ra hàng còn một số bỏ chạy. Thế nên Trung đoàn 48 và 52 nhanh chóng làm chủ căn cứ Đồng Dù. Đến 9 giờ, đơn vị tiếp tục hành tiến về Sài Gòn. Sư đoàn 320 chúng tôi tổ chức truy kích địch trên Đường 14 và khu vực Hóc Môn-Bà Điểm. Một bộ phận khác đi theo Đường 1 cùng với Sư đoàn 316 tấn công vào Sài Gòn, trực tiếp đánh chiếm sân bay Tân Sơn Nhất và Bộ Tổng Tham mưu ngụy. Đến khoảng 13 giờ ngày 30-4-1975, chúng tôi mới vào được Dinh Độc Lập. Sau đó, đội hình của Sư đoàn 320 tiếp tục quay về bảo vệ căn cứ Đồng Dù”.
Sau ngày đất nước thống nhất, ông cùng đơn vị tiếp tục hành quân truy quét FULRO ở Tây Nguyên. Tiếp đó, đơn vị ông thực hiện nhiệm vụ quốc tế giải phóng Campuchia vào năm 1979... Tháng 8-1982, ông Nguyễn Đình Duyên được cử đi học chuyên gia quân sự 481 của Bộ Quốc phòng tại TP Hồ Chí Minh. Tháng 12-1983, ông được điều động sang làm chuyên gia giúp đỡ nước bạn Campuchia...
Năm 1990, ông Duyên nghỉ hưu trở về quê nhà. Phát huy phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, ông tích cực tham gia các hoạt động xã hội ở địa phương, được nhân dân tín nhiệm bầu giữ các chức vụ như: Bí thư chi bộ thôn, trưởng thôn, Chủ tịch Hội CCB xã Châu Đình, Phó chủ tịch Hội CCB huyện Quỳ Hợp và Chủ tịch Hội Nạn nhân chất độc da cam huyện cho đến bây giờ.
Ông Đặng Thế Quế, Phó chủ tịch Hội CCB huyện Quỳ Hợp cho biết: “Trong kháng chiến, đồng chí Nguyễn Đình Duyên có tinh thần chiến đấu dũng cảm, lập được nhiều chiến công, được tặng thưởng 13 huân chương, huy chương các loại, cùng nhiều phần thưởng cao quý khác. Khi trở về đời thường, đồng chí đã phát huy phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, luôn tiên phong trong các hoạt động tại địa phương, gần gũi, giúp đỡ mọi người, nhất là đồng chí đã tích cực hiến đất, tài sản để xây dựng nông thôn mới ở địa phương. Đồng chí Duyên xứng đáng là tấm gương tiêu biểu cho thế hệ trẻ học tập và noi theo”.
HOÀNG TRUNG