Bà Thoa sinh ra và lớn lên tại xã Gia Tường, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình, hiện sống tại phường An Hòa, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ. Trong ký ức của người cựu nữ TNXP, những ngày hành với bà là đáng nhớ nhất.

“Ngày ấy, tôi thuộc Đội 34 (Đoàn TNXP Trung ương), tham gia cùng các đội mở đường, bắc cầu, phá bom nổ chậm, bảo đảm giao thông phục vụ Chiến dịch Điện Biên Phủ. Đội 34 làm nhiệm vụ thường trực tại Ngã ba Cò Nòi (nay thuộc huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La), một trong những trọng điểm ném bom bắn phá của không quân Pháp, có đợt, chúng đánh phá 2-3 tuần liên tục. Có ngày, địch ném xuống khoảng 300 quả bom phá, bom nổ chậm, bom bươm bướm nhằm sát thương người và làm tê liệt giao thông của ta. Đội 34 của chúng tôi có nhiều anh chị em đã hy sinh anh dũng khi đang làm nhiệm vụ”, bà Thoa kể.

leftcenterrightdel

 Bà Đinh Thị Thoa ôn lại ký ức những năm tháng tham gia phục vụ Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Với khẩu hiệu “TNXP có thể hy sinh, nhưng quyết không để huyết mạch giao thông bị tắc”, “Không để tắc đường quá 4 tiếng/ngày”... cứ sau mỗi trận địch đánh phá, thả bom xuống phá đường, anh em trong đội TNXP lập tức có mặt. Các tổ quan sát ngồi trên cây đếm bom chưa nổ, đánh dấu vào bản đồ tự vẽ, rồi xuống cắm tiêu vào những chỗ có bom chưa nổ để các đội phá bom đến phá. Lúc đầu chưa có kinh nghiệm nên một số đồng chí đã hy sinh. Về sau, được Bộ đội Công binh hướng dẫn, anh em phá bom thành thạo, thương vong ít hơn. Trong suốt những ngày đó, anh em trong các đội TNXP ngày đêm chiến đấu, giành giật với quân địch từng giờ, từng phút, vừa phá bom nổ chậm vừa san lấp hố bom, khôi phục đường. Những hôm trời mưa, đất trơn nhão, anh em chặt cây mang đến chống lầy, chống lún, làm lại cầu, mở đường tránh, bằng mọi biện pháp để thông xe, đưa vũ khí, lương thực ra mặt trận. Có những đêm mưa rét, TNXP nhịn đói, dùng sức người đẩy ô tô chết máy qua đèo... “Ngày đó, phần lớn anh em chúng tôi còn trẻ, không biết mệt là gì, có lúc đối mặt với cái chết trong gang tấc vẫn không ai nản chí. Giờ nghĩ lại mới thấy hết sức mạnh của tuổi trẻ và khát vọng chiến thắng kẻ thù thật lớn lao”, bà Thoa bộc bạch.

Kết thúc Chiến dịch Điện Biên Phủ, bà Thoa tiếp tục công tác cho đến năm 1978 thì theo chồng vào miền Nam và làm việc tại Hợp tác xã mua bán tỉnh Hậu Giang, đến năm 1986, bà nghỉ hưu. 70 năm trôi qua song bà vẫn không quên quãng đời đẹp nhất thời TNXP, dù nhiều gian khổ, hiểm nguy nhưng rất đỗi hào hùng, góp phần làm nên Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.

Bài và ảnh: THÚY AN