Năm 1972, tôi là Tiểu đội trưởng Thông tin thuộc Đại đội 18, Trung đoàn 101, Sư đoàn 325. Ngày 4-9-1972, tôi cùng với chiến sĩ Lương Văn Hoàn (quê ở Hải Dương) sang bờ bắc sông Thạch Hãn để đi lên hậu cứ của sư đoàn nhận công văn cho đơn vị.

Chúng tôi bắt đầu đi từ thôn Đầu Kênh (xã Triệu Long, huyện Triệu Phong). Trời mưa nặng hạt nhưng mặt sông vẫn phẳng lặng nên hai anh em bơi qua một cách dễ dàng. Buổi chiều, xong việc, trời vẫn mưa tầm tã. Khi chúng tôi về đến thôn Ái Tử (xã Triệu Ái) thì nước sông đã dâng cao gần 2m. Lúc đó khoảng 5 giờ chiều, nước đang lên mạnh, nhưng không còn cách nào khác, chúng tôi phải vượt sông trở về đơn vị trước khi trời tối. Để sang bờ nam đúng bến, chúng tôi phải đi ngược lên phía thượng nguồn hơn 500m. Sau đó, hai anh em cởi áo quần, tài liệu và bao đựng đạn cho vào túi nilon đựng gạo, vật bất ly thân, rồi buộc chặt lại làm phao. Khẩu súng AK buộc trên phao để sẵn sàng chiến đấu nếu gặp địch. Để chắc chắn, tôi lấy thêm sợi dây dù 5m buộc chặt hai chiếc phao lại với nhau, giữ khoảng cách giữa hai phao khoảng 3m.

leftcenterrightdel
Tác giả (ngoài cùng, bên phải) và đồng đội chuẩn bị thả hoa ở bến vượt bờ nam sông Thạch Hãn, ngày 22-4-2022. Ảnh: ĐỒNG DUY.

Chuẩn bị xong, hai anh em bắt đầu ôm phao lao xuống dòng nước. Tôi bơi trước, còn Hoàn bám theo sau. Thử thách đầu tiên khi bơi ra được khoảng 30m là dòng nước chảy xiết, thỉnh thoảng gặp một vài con rắn ngóc đầu ngo ngoe trôi theo dòng nước. Trên trời, máy bay OV-10 liên tục quần thảo, săm soi xuống mặt đất và dòng sông. Chỉ cần phát hiện dấu hiệu khả nghi là chúng gọi điện cho pháo bắn tới tấp.

Vừa bơi, tôi vừa động viên Hoàn: “Cậu cứ yên tâm, giữ chặt phao, địch bắn chưa chắc đã trúng...”. Bơi đến giữa dòng, trời bỗng nổi gió to, nước lại chảy xiết, chiếc phao cứ theo dòng nước trôi đi. Tôi bám chặt phao, một tay bơi, hai chân đạp, quyết thắng dòng nước. Bỗng có một khúc gỗ to từ xa lao tới, tôi bảo Hoàn cứ bình tĩnh bám theo để tôi tìm cách lách tránh nó. Rất may, khúc gỗ lao đến trước mặt tôi chỉ cách khoảng 2m. Ngoái nhìn lại phía sau, thấy có một khúc gỗ khác đang lao về phía Hoàn, tôi dùng hết sức bình sinh cầm dây dù kéo mạnh phao Hoàn về phía tôi. Mấy giây sau, khúc gỗ lao về cách Hoàn gần 2m. Một phen hú vía đã qua. Bơi sang được hơn nửa sông, trước mặt cách khoảng 30m lại xuất hiện một vùng nước xoáy như cái rốn khổng lồ. Nếu bơi vào vùng xoáy này thì sẽ bị nước nhấn chìm. Lúc này, chúng tôi không bơi nữa mà để dòng nước cuốn cả người và phao trôi xuôi một đoạn khoảng 50m, vượt qua bên ngoài vùng xoáy rồi mới lựa chiều bơi sang ngang.

Hơn 30 phút sau, hai anh em mới bơi được vào bờ. Nhìn lại nơi xuất phát bên kia sông mới biết, dòng lũ đã đẩy chúng tôi trôi xuôi gần 1km so với nơi xuất phát ban đầu. Chúng tôi nhanh chóng trở về đơn vị.

DUY THIỆN