1. Sau ngày giải phóng miền Nam, gia đình liệt sĩ Nguyễn Đức Luân nhận được giấy báo: Ngày 15- 5-1972, trong một trận chiến đấu ác liệt tại Mặt trận phía Nam, Quân khu 4, đồng chí Luân đã hy sinh.

Sinh năm 1945 tại thôn Vị Thượng, xã Trung Lương, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam, Nguyễn Đức Luân là con trai thứ sáu của cụ Nguyễn Sĩ Tắc và Đặng Thị Ổn. Ngay từ nhỏ, chàng trai Nguyễn Đức Luân đã kế thừa truyền thống tốt đẹp của gia đình và quê hương cách mạng. Tuổi trưởng thành, anh tích cực tham gia các phong trào ở địa phương. Với nhiệt huyết của tuổi trẻ, tháng 1-1965, nghe theo tiếng gọi của Tổ quốc, hàng triệu thanh niên cả nước nô nức tình nguyện lên đường nhập ngũ đi chiến đấu, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, trong đó có Nguyễn Đức Luân. Sau thời gian huấn luyện, anh được cử đi học lái xe. Cuối năm 1967, anh được bổ sung về Phòng Hậu cần Sư đoàn 325 với cấp bậc Trung sĩ, làm nhiệm vụ lái xe. Năm 1972, trước khi lên đường nhận nhiệm vụ mới, anh được đơn vị cho nghỉ phép về thăm gia đình và kết hôn cùng chị Đặng Thị Tiến. Sau thời gian ngắn ngủi, anh tạm biệt gia đình, người vợ hiền để trở lại đơn vị.

leftcenterrightdel

Lễ truy điệu, an táng liệt sĩ Nguyễn Đức Luân. Ảnh: QUÝ ĐỖ 

Ngày 15-5-1972, Trung sĩ Nguyễn Đức Luân đã anh dũng hy sinh khi vừa tròn 27 tuổi. Anh được đồng đội an táng gần mặt trận, sau đó các đơn vị quy tập đưa về nghĩa trang địa phương. Hơn 50 năm qua đi, không ngờ điều kỳ diệu đã tới với gia đình khi được đồng đội báo tìm thấy tên liệt sĩ trên bia mộ đang yên nghỉ tại Nghĩa trang Liệt sĩ xã Lương Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Sau khi hoàn thành các thủ tục xác minh theo quy định, sáng 12-7-2023, liệt sĩ Nguyễn Đức Luân đã trở về quê hương. Đảng bộ, chính quyền, nhân dân xã Trung Lương và gia đình đã long trọng tổ chức lễ đón nhận, truy điệu và an táng liệt sĩ tại nghĩa trang liệt sĩ quê nhà.

2. Sau 57 năm xa quê hương, ngày 22-7-2023, liệt sĩ Nguyễn Thành Mỹ mới được về với người thân ở xã An Nội, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam.

Đồng chí Nguyễn Thành Mỹ sinh năm 1942, tại xóm Gòi Thượng, thôn 3, xã An Nội. Ngày 20-2-1961, Nguyễn Thành Mỹ nhập ngũ, cùng đồng đội chiến đấu, đẩy lùi nhiều cuộc tấn công của quân địch. Theo thông tin trên giấy báo tử số 207B/NH ghi ngày 6-5-1966, đồng chí hy sinh tại Mặt trận phía Nam, nhưng chưa tìm thấy mộ. Bằng nỗ lực tìm kiếm của gia đình, các đơn vị chức năng, đặc biệt là sự hỗ trợ trong việc xác minh, đính chính thông tin của Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam, phần mộ của liệt sĩ Nguyễn Thành Mỹ đã được xác định an táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ xã Hoài Châu Bắc, thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định. Sau đó, được sự giúp đỡ tận tình của chính quyền, các ngành chức năng của tỉnh Bình Định, tỉnh Hà Nam, hài cốt liệt sĩ Nguyễn Thành Mỹ được đưa trở về quê nhà. 

leftcenterrightdel
Lễ truy điệu, an táng liệt sĩ Nguyễn Thành Mỹ. Ảnh: QUÝ ĐỖ 

3.  Ngày 21-7-2023, Đảng ủy, chính quyền và nhân dân xã Lý Nhân, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc long trọng tổ chức lễ đón nhận, truy điệu và an táng hài cốt liệt sĩ Nguyễn Văn Hiền tại Nghĩa trang Liệt sĩ xã Lý Nhân.

Đồng chí Nguyễn Văn Hiền sinh năm 1943, tại xã Lý Nhân, nhập ngũ năm 1966. Sau thời gian huấn luyện, đồng chí lên đường vào miền Nam chiến đấu và hy sinh ngày 7-3-1969. Biết điều kiện gia đình liệt sĩ gặp khó khăn, Chi hội nghĩa tình đồng đội Quân khu Trị Thiên và Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam đã chủ động tìm kiếm, kết nối thông tin, tham gia cất bốc và đưa hài cốt liệt sĩ Nguyễn Văn Hiền về bàn giao cho gia đình, địa phương. Là người trực tiếp cất bốc, lái xe đưa liệt sĩ trở về quê nhà, cựu chiến binh Đỗ Tuấn Đạt, Chi hội trưởng Chi hội nghĩa tình đồng đội Quân khu Trị Thiên tâm sự: “Nhờ anh linh liệt sĩ phù hộ, sau ba ngày ba đêm, chúng tôi đã đưa đồng đội về an toàn. Trên hành trình đó, chúng tôi luôn nhận được sự giúp đỡ vô điều kiện của nhân dân địa phương. Thật sự xúc động!”.

Trên đây chỉ là ba trường hợp liệt sĩ được xác minh nhân thân, hoàn thành việc di dời phần mộ về địa phương trong tháng 7 vừa qua. Sự trở về của các anh đã thỏa ước mong và làm vơi đi nỗi đau của người còn sống. Chiến tranh đã lùi xa, nhưng Đảng, Nhà nước, quê hương, gia đình và đồng đội chưa một ngày ngơi nghỉ khát vọng kiếm tìm...

HOÀNG HƯNG