Bên tách trà nóng, ông Trương Xuân Lan, con trai út của Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Huệ, chậm rãi kể về cuộc đời đầy hy sinh của mẹ. Ánh mắt ông chợt trầm xuống như đang lật giở những trang ký ức nhuốm màu khói lửa, đẫm nước mắt nhưng cũng đầy tự hào.
Mẹ Nguyễn Thị Huệ sinh năm 1930, tại Nghi Lộc, Nghệ An. Năm 1942, mẹ nên duyên với ông Trương Xuân Vinh, một cán bộ giao thông vận tải tận tụy với cách mạng. Mẹ là người vợ hiền, người mẹ đảm đang, một mình nuôi dạy 7 người con (4 gái, 3 trai) khôn lớn. Đồng thời, mẹ còn là một cán bộ phụ nữ tiêu biểu của xã, đi đầu trong mọi phong trào và tham gia lực lượng dân quân. Mẹ từng làm “hoa tiêu” dẫn đường cho bộ đội vượt sông vào Nam chiến đấu. Ngôi nhà nhỏ của mẹ trở thành nơi che chở, nuôi giấu nhiều chiến sĩ cách mạng.
    |
 |
| Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Huệ và các con. Ảnh chụp lại |
Nhưng rồi, chiến tranh tàn khốc đã cướp đi những người thân yêu trong gia đình của mẹ. Tháng 8-1972, trong một chuyến công tác vận chuyển hàng hóa chi viện cho chiến trường miền Nam trên vùng biển tỉnh Quảng Trị, ông Trương Xuân Vinh đã anh dũng hy sinh. Nỗi đau mất chồng chưa nguôi ngoai, mẹ lại phải gánh chịu thêm một mất mát to lớn khác khi người con trai cả Trương Xuân Thành vĩnh viễn nằm lại nơi chiến trường Quảng Trị. Chỉ trong vòng 4 tháng, mẹ Nguyễn Thị Huệ nhận về hai giấy báo tử.
Giọng ông Lan nghẹn lại khi nhắc đến khoảnh khắc mẹ cầm trên tay hai tờ giấy báo tử. “Sau ngày bố và anh trai tôi hy sinh, cuộc sống gia đình vốn đã khó khăn lại càng thêm chật vật. Chị gái đầu của tôi đành phải dang dở việc học để ở nhà phụ giúp mẹ. Mọi gánh nặng mưu sinh dồn lên đôi vai của mẹ và chị. Thế nhưng, không một tiếng khóc than, không một lời oán trách, mẹ tôi lặng lẽ ôm trọn nỗi đau vào sâu thẳm trái tim. Trong lòng mẹ, tình yêu nước và tình thương yêu chồng con đã hòa quyện thành một sức mạnh phi thường, giúp mẹ đứng vững, tiếp tục nuôi dạy các con trưởng thành. Mẹ luôn tâm niệm rằng, vì độc lập, tự do của dân tộc, mẹ sẵn sàng hiến dâng những gì tốt đẹp nhất của mình”, ông Lan chia sẻ.
Nén chặt nỗi đau, mẹ gồng mình nuôi các con khôn lớn. Đến nay, các con của mẹ đều đã thành đạt và lập gia đình ở quê. Ghi nhận những hy sinh cao cả đó, năm 2014, mẹ Nguyễn Thị Huệ được phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng.
Tháng 2-2022, mẹ đã trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 93. Cho đến những giây phút cuối đời, mẹ vẫn canh cánh một nỗi niềm day dứt khôn nguôi, đó là ước nguyện tìm được phần mộ của người con trai cả, liệt sĩ Trương Xuân Thành. Suốt những năm tháng sau ngày đất nước thống nhất, mẹ đã gửi thư đến các đơn vị, nhờ đồng đội cũ của con, liên hệ với các cơ quan chức năng, hy vọng tìm được dù chỉ một chút thông tin về nơi con yên nghỉ. Gia đình đã nhiều lần vào Quảng Trị tìm kiếm, nhưng giấy tờ tùy thân của liệt sĩ Trương Xuân Thành bị thất lạc, khiến việc tìm kiếm càng trở nên khó khăn. Khi nhắm mắt xuôi tay, mẹ Nguyễn Thị Huệ vẫn chưa thể thực hiện được tâm nguyện cuối cùng, chưa thể biết được nơi con trai mình nằm xuống. Ông Lan nghẹn ngào: “Dù mẹ tôi không còn nữa nhưng chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục hành trình tìm mộ anh Thành, thực hiện tâm nguyện còn dang dở của mẹ. Đó là trách nhiệm và cũng là niềm an ủi lớn nhất đối với vong linh mẹ”.
TRÀ MY