Đội ngũ cán bộ, phóng viên của Báo đã tỏa đi hầu khắp các mặt trận: Từ Trị-Thiên, Khu 5, Tây Nguyên, miền Đông Nam Bộ cho đến Tây Nam Bộ và các vùng biển, đảo phía Nam Tổ quốc... Không phải đợi đến khi mở màn cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 mà ngay từ cuối năm 1974, với nhãn quan chính trị nhạy cảm, bám sát và nắm chắc diễn biến chiến trường, Ban biên tập đã lựa chọn và tổ chức đưa các phóng viên dày dạn kinh nghiệm vào tác nghiệp ở các chiến trường.
Sinh thời, Trung tướng Nguyễn Đình Ước, nguyên Tổng biên tập Báo QĐND kể lại: “Từ cuối năm 1974, trước tình hình, diễn biến trên chiến trường rất mau lẹ, ta giành được nhiều thắng lợi ở chiến trường miền Đông Nam Bộ, bởi vậy việc lựa chọn và cử các phóng viên vào chiến trường được Ban biên tập chúng tôi đặt ra từ rất sớm và có sự cân nhắc rất kỹ. Bên cạnh những cái tên quen thuộc từng tham gia nhiều chiến dịch trước đó, tích lũy được nhiều kinh nghiệm tác nghiệp ở mặt trận như: Phạm Phú Bằng, Trần Ngọc, Nguyễn Trần Thiết, Đỗ Thân, Phan Huỳnh, Bùi Biên Thùy... chúng tôi thấy trong chiến dịch này cần phải bổ sung thêm một số phóng viên giàu sức trẻ, nhanh nhạy và đặc biệt là có sức viết nhanh để có thể theo kịp tốc độ phát triển của cuộc Tổng tiến công, kịp thời phản ánh cuộc chiến đấu của bộ đội ở các mặt trận. Các phóng viên đi đợt này có: Tô Phương, Cao Tiến Lê, Tô Vân, Trọng Lượng, Thiều Quang Biên, Đức Toại, Phan Hiền, Vũ Ba, Vũ Đạt, Trần Hữu Tòng, Anh Ngọc, Thanh Dục, Hà Đình Cẩn, Minh Điền, Đoàn Công Tính, Mạnh Hùng, Hải Nam... Vì điều kiện giao thông và thông tin liên lạc lúc bấy giờ cực kỳ khó khăn nên Ban biên tập đã cho một số phóng viên “cắm chốt” ở các địa bàn xa xôi như: Phạm Phú Bằng vào Cà Mau; Phan Huỳnh vào Đồng Tháp Mười, Trần Hữu Tòng vào Khu 6; Nguyễn Thắng, Khắc Xuể đi với Bộ đội Hải quân và ra tới quần đảo Trường Sa từ rất sớm...”.
Sau đợt xuất quân quy mô lớn này, nhiều phóng viên khác tiếp tục được phái vào chiến trường bám theo các cánh quân, tác nghiệp trên các hướng. Với một tinh thần hướng về miền Nam, những ngày Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, số phóng viên còn lại ở tòa soạn Báo QĐND chỉ còn lại phân nửa. Đại tá Lê Kim, nguyên phóng viên Báo QĐND kể lại: “Với chúng tôi, Xuân 1975 là một thời khắc lịch sử không thể nào quên trong cuộc đời làm báo của mình. Chúng tôi ai cũng háo hức được ra trận. Từ Ban biên tập cho đến anh em phóng viên, nhân viên đều ý thức được rằng bạn đọc đòi hỏi Báo QĐND phải có những bài tường thuật nóng hổi mang hơi thở của chiến trường. Đồng thời phải có những bài mang tính chính luận kịp thời “đập” lại những luận điệu xuyên tạc, tuyên truyền, lừa bịp tinh vi của kẻ địch”.
Nếu như các phóng viên ngoài mặt trận bám sát bước chân tiến công thần tốc của các cánh quân, tranh thủ ghi chép, chụp thật nhiều ảnh, viết thật nhiều tin, bài, tìm mọi cách gửi về nhanh nhất thì ở hậu phương, cả tòa soạn cũng hoạt động hết công suất để kịp mang đến cho độc giả những tin tức mới nhất mà phóng viên gửi về. Đại tá Lê Kim kể: “Ngày ấy, hơn nửa phóng viên ra trận, người ít, công việc lại nhiều. Cánh ngồi “gác gôn” ở nhà và chuyên viết bình luận như chúng tôi không ngại vất vả, mà ngại nhất là Tổng biên tập hết sức khắt khe, chặt chẽ về câu chữ. Có người hì hục viết xong được bài bình luận 1.500 chữ đưa duyệt. Tổng biên tập xem xong lắc đầu nói: Chẳng được chữ nào! Thế là vò đầu bứt tai phải viết lại. Thậm chí có tin, bài đã biên tập, đưa Ban biên tập duyệt xong rồi đưa xuống nhà in sắp chữ vẫn phải tiếp tục thay đổi, có khi chỉ thay một từ. Thế là lại phải chạy xuống nhà in để chỉnh sửa cho hoàn chỉnh. Lắm lúc bực mình và mệt đấy nhưng khi báo ra được cấp trên khen, được bạn đọc hoan nghênh, đón nhận lại cảm thấy vui”.
Thông qua những bài tường thuật nóng hổi, những ghi chép, những bức ảnh sinh động... đội ngũ phóng viên của Báo đã kịp thời mang hơi thở của chiến trường, mang hào khí oanh liệt của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 trên khắp các mặt trận đến với độc giả một cách kịp thời nhất. Khác với các chiến dịch trước đó, trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, với Báo QĐND không chỉ có phóng viên mà cán bộ Ban biên tập cũng ra chiến trường. Nhà báo Nguyễn Đình Ước nhớ lại: “Được sự đồng ý của cấp trên, đầu năm 1975, tôi cùng với Trần Ngọc, Khánh Vân, Nguyễn Thanh theo tuyến Đường Hồ Chí Minh vào chiến trường miền Nam. Được sự giúp đỡ tận tình của Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên và anh em Bộ đội Trường Sơn, chúng tôi vào Buôn Ma Thuột, qua Bù Gia Mập rồi xuống Tây Ninh, ghé cơ quan Trung ương Cục và Bộ tư lệnh Miền rồi ngược ra Nam Trung Bộ một cách thuận lợi và suôn sẻ. Từ chuyến đi này, thiên phóng sự “Từ núi Bà Đen đến Thành cổ Quảng Trị” nhanh chóng được gửi ra đăng nhiều kỳ trên Báo QĐND, gây ấn tượng mạnh, được đông đảo bạn đọc trong và ngoài Quân đội theo dõi, đánh giá cao”.
Với nhãn quan làm báo nhanh nhạy, Ban biên tập Báo QĐND đã lường trước được thời khắc sụp đổ của chính quyền và quân đội ngụy Sài Gòn, qua đó cử một số phóng viên dày dạn kinh nghiệm vào sâu trong nội đô để chứng kiến và kịp thời phản ánh sự kiện lịch sử quan trọng này đến độc giả cả nước. Những phóng viên này được giao bằng mọi cách phải có bài tường thuật về sự kiện quân ta tiến vào dinh Độc Lập bắt nội các chính quyền ngụy Sài Gòn đầu hàng vô điều kiện. Đồng chí Nguyễn Đình Ước kể: “Lúc bấy giờ giao nhiệm vụ cho anh em đấy, nhưng Ban biên tập chúng tôi vẫn rất lo vì phương tiện liên lạc rất khó khăn; mình lại chưa kịp và không thể hướng dẫn anh em cách thức gửi tin, bài về tòa soạn một cách nhanh nhất có thể. Tuy nhiên, chúng tôi tin vào sự sáng tạo và nhanh nhạy của anh em phóng viên Báo QĐND. Và quả là niềm tin đó đã được đền đáp. 21 giờ ngày 30-4-1975, tôi nhận được bài tường thuật toàn bộ sự kiện đầu hàng của chính quyền Tổng thống ngụy Dương Văn Minh. Chúng tôi vui mừng ôm chầm lấy nhau và cùng nhận thấy anh em phóng viên Báo QĐND mình vô cùng năng động, sáng tạo. Nguyễn Trần Thiết đã cùng với một phóng viên Báo Nhân Dân ra ngay cơ quan thông tấn của chính quyền ngụy Sài Gòn để điện ra thì mới có được bài tường thuật nóng hổi như vậy. Lúc đó đã là 22 giờ 30 phút và tôi cùng với Hồng Phương ở Phòng biên tập Quân sự tranh thủ đọc thật nhanh rồi biên tập, chỉnh sửa để còn kịp đưa in”.
Trong thời khắc lịch sử trọng đại ấy, duy nhất Báo QĐND có bài tường thuật chi tiết về sự kiện chính quyền ngụy Sài Gòn sụp đổ, Tổng thống ngụy Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng vô điều kiện Quân giải phóng miền Nam Việt Nam và Báo QĐND cũng là tờ báo đầu tiên “dám mạnh bạo” đăng bản đồ nước Việt Nam thống nhất phủ kín toàn bộ trang 4 của số báo ra ngay sau ngày đất nước vừa mới giải phóng...
TRẦN VĨNH THÀNH