Đại đội 6, Tiểu đoàn 5 (Trung đoàn 2, Sư đoàn 5, Quân khu 7) chúng tôi tiến vào chiếm Tân An (nay là thành phố Tân An, tỉnh Long An) với khí thế hừng hực trong lúc địch đã đến “giờ tận số”. Do không thông thuộc địa bàn nên chúng tôi khá bỡ ngỡ. Anh Tích, Đại đội trưởng, chỉ huy hai trung đội, tôi chỉ huy một trung đội và tiểu đội hỏa lực tiến vào trong nội đô, chưa phát hiện thấy địch đâu cả, chỉ thấy nhiều quần áo lính, quân dụng bỏ trên đường. Tôi báo cáo tiểu đoàn và phán đoán, khả năng địch chạy từ Tây Nguyên về đây đã thay quần áo dân sự tháo chạy hoặc ẩn náu trong nhà dân.

Chính trị viên tiểu đoàn Bùi Đức Chấn và Tiểu đoàn trưởng Đinh Bá Đài lệnh cho chúng tôi nhanh chóng phát triển về hướng Tây, đánh chiếm căn cứ Hoàng Hoa Thám. Tiếng đạn bắt đầu nổ ran, bộ đội ta theo đội hình hành tiến vừa bắn cảnh cáo, vừa lùng sục. Chợt một chiếc xe Jeep chạy ngược về hướng chúng tôi, anh Tích giơ tay hô to: “Dừng lại!”, nhưng chúng vẫn ngoan cố rẽ trái chạy về hướng Cần Thơ. Tôi vội hét: “Diệt xe!”.

Đồng chí Tám, xạ thủ B41 không kịp ngắm, giương súng siết cò, quả đạn bay qua đầu xe, nổ cách xe chừng 5-6m, khiến xe loạng quạng, lao vào sát vỉa hè. Ba tên lính vẫn nguyên quần áo rằn ri, không lon, không súng đạn, lồm cồm bò dậy giơ tay xin hàng. Tôi nhảy lên xe, đá mấy cái ba lô xuống đất, vì sợ bên trong có lựu đạn, chúng sẽ liều chết với mình. Bỗng trong túi cóc ba lô phụt ra luồng khói tím làm mấy đầu ngón chân tôi rát bỏng. Đây là loại hỏa mù có nhiều màu (đỏ, xanh, tím, vàng) dùng trong chiến đấu, không sát thương, nó được sử dụng làm tín hiệu phân tuyến cho máy bay bắn phá hoặc chỉ điểm. Chúng hoảng sợ, khai là lính địa phương quân. Anh em lục soát kỹ rồi bắt luôn chúng dẫn đường.

leftcenterrightdel

Đồng chí Mai Đăng Trình (bên phải) và đồng đội sau ngày đất nước thống nhất. Ảnh do nhân vật cung cấp 

Chúng tôi đang nhanh chóng vận động đến mục tiêu thì nhận được điện từ tiểu đoàn thông báo: Dương Văn Minh đã đầu hàng, Sài Gòn đã được giải phóng. Lúc này, quân ngụy và vợ con trong khu gia binh lũ lượt kéo ra đường. Nhiều tên trên cổ cõng một đứa con, một tay giữ đứa con khác, một tay giơ cao xin hàng. Trong cái nắng xế trưa phương Nam vang lên tiếng loa phóng thanh của Ban Quân quản thông báo tin chiến thắng, kêu gọi binh lính ngụy ra đầu thú. Tiểu đoàn nhắc nhở đơn vị tiếp tục truy quét tàn quân, chốt giữ mục tiêu, cảnh giác và chấp hành nghiêm công tác dân vận, công tác chính sách tù, hàng binh, chiến lợi phẩm... 

Lúc này người, xe tấp nập, đông vui. Tiếng loa phóng thanh của Ban Quân quản giải thích các chế độ, chính sách mới, xen lẫn những bài ca cách mạng, cờ đỏ sao vàng tung bay trên các con phố. Anh em phấn khởi ôm nhau, cười nói râm ran. Tâm trạng tôi lúc đó như trong mơ, người lâng lâng khó tả, không tin đó là sự thật! Chặng đường 7 năm tôi đi B cực kỳ gian khổ, nay đã tới đích. Tôi bồi hồi nhớ lại những năm tháng chiến tranh khốc liệt, đại đội một năm bổ sung hai, ba lần quân số nhưng vẫn thiếu; có trận đánh chút nữa thì bị địch bắt. Nhớ anh Sơn, Trung đội phó, quê ở Hà Nam Ninh mới hy sinh sáng trước đó. Và nhớ cả những người dân không hề quen biết đã hết lòng giúp đỡ chúng tôi trong những đêm tiếp cận địch... Cả đêm hôm đó, chúng tôi thao thức, anh em vui chuyện chiến đấu, chuyện quê hương và những dự định của ngày mai, khi đất nước đã hòa bình, thống nhất!

HOÀNG QUÝ (Ghi theo lời kể của Đại tá Mai Đăng Trình)