Sau giờ đọc báo chiều 30-4-1975, trong khí thế ngày đại thắng đang hừng hực, chị Thủy, Trợ lý Chính trị và anh Thám, Trưởng bộ phận Văn thư-Quân lực bảo tôi cùng ở lại, có việc đột xuất. Thượng úy Bùi Sỹ Thát, Chính trị viên Tiểu đoàn trực tiếp giao nhiệm vụ cho chúng tôi: “Sáng 2-5 họp quân chính, nhưng Tiểu đoàn triệu tập cán bộ các đơn vị có mặt từ tối 1-5. Cuộc họp có cả cán bộ, đại biểu của địa phương. Tôi giao đồng chí Phạm Xưởng làm bản báo tường đặc biệt và đọc toàn bộ tờ Quân đội nhân dân (QĐND) ngày 1-5-1975 để tuyên truyền, cổ vũ về Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng, phục vụ đại biểu. Việc rất gấp, cần phát huy khí thế “thần tốc”. Các đồng chí cán bộ tạo điều kiện, giúp đồng chí Xưởng làm tròn nhiệm vụ”.

Vậy là cả đêm 30-4-1975, tôi thao thức, đọc tài liệu lịch sử, nắm lại diễn biến cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975 trên Báo QĐND. Ngày 1-5, tôi nóng lòng chờ đón tờ Báo QĐND, vì theo lệ thường, vào đầu giờ làm việc buổi chiều, báo sẽ về đến Tiểu đoàn bộ bấy giờ đóng quân ở Vụ Bản, Nam Định.

Từ đêm 30-4-1975, chúng tôi làm báo tường. Chị Thủy xuất kho 2 tờ giấy roki cỡ A0 và hộp màu nước 12 tuýp rất đẹp. “Cẩm nang” tư liệu là cuốn sổ lịch QĐND 1975-Ấn phẩm có rất nhiều tư liệu quý về kỷ niệm 45 năm thành lập Đảng, 85 năm Ngày sinh của Bác Hồ, 30 năm Quốc khánh nước ta. Anh Kền, Bí thư Chi đoàn Thanh niên phân công đoàn viên Triệu Quang Hạ và Nguyễn Khắc Thư luôn ở bên cạnh, hỗ trợ tôi.

leftcenterrightdel

Thực hiện chế độ đọc báo hằng ngày tại một đơn vị thuộc Lữ đoàn 971, Cục Xe máy-Vận tải,

Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật. Ảnh: PHẠM ĐỨC KHIÊM 

Sau khi kẻ xong 5 chữ “Toàn thắng đã về ta” đỏ rực, kèm theo họa tiết chủ đề để làm đầu báo, tôi dùng bút máy chép tư liệu từ cuốn sổ lịch vào tờ báo tường, gồm: Lời thơ chúc Tết năm 1969 của Bác Hồ: Vì độc lập, vì tự do/ Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào; các bản nhạc “Ca ngợi Đảng Lao động Việt Nam” của Đỗ Minh, “Giải phóng miền Nam” của Huỳnh Minh Siêng, những tài liệu về Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam... Kế đó, chúng tôi cắt phần nội dung của các bài và ảnh trên 4 trang Báo QĐND số ra ngày 1-5-1975, theo đúng thứ tự trên tờ báo, gồm: 1. Chiến dịch lịch sử mang tên Bác Hồ vĩ đại đã toàn thắng - 2. Đúng 11 giờ 30 phút ngày 30-4-1975, TP Hồ Chí Minh đã hoàn toàn giải phóng - 3. Mệnh lệnh của Bộ chỉ huy các LLVT nhân dân giải phóng miền Nam - 4. Xã luận: Đỉnh cao thắng lợi huy hoàng,... cho đến bài thứ 13: Sài Gòn, ngày 30-4 (tổng hợp tin tức qua các hãng tin phương Tây) và cuối cùng là Tin giờ chót. Xong, dán các bài và ảnh ấy theo đúng thứ tự lên tờ giấy báo tường. Đặc biệt, tất cả tít bài được trình bày lại, giữ nguyên kiểu và màu của các chữ trong Báo QĐND nhưng phóng to, nét đậm, người bình thường cách 7-8m vẫn đọc được. Phần giấy còn lại đăng những tác phẩm “cây nhà lá vườn” đã được chị Thủy và anh Thám lựa chọn...

19 giờ ngày 1-5, mọi người quây quanh khu vực treo báo để xem tờ báo tường được trưng dưới bóng đèn sáng choang ở cửa hội trường. Nhiều người hí hoáy ghi chép. Đúng 20 giờ, theo kế hoạch, đại biểu an tọa trong phòng họp. Đội chiếu phim của Cục Xăng dầu đang trong hành trình phục vụ đơn vị, giúp thiết kế micro và loa phóng thanh. Chị Thủy đặt 2 tờ Báo QĐND ngày 1-5-1975 lên mặt bàn trước cử tọa rồi cùng tôi ngồi, xen kẽ đọc các bài báo theo thứ tự từ trang 1 đến trang 4. Đại biểu theo dõi, xúc động dâng tràn ánh mắt. Nhiều lúc rộ lên cảm thán, khi vỗ tay, lúc trầm trồ, giây lát rồi lại tiếp tục tập trung nghe...

Lúc tôi vừa đọc xong bài nói về Nhà máy Quân giới 33 (Tổng cục Kỹ thuật) thi đua đột kích “Vì miền Nam ruột thịt” thì một bác ở thôn Nha Môn đường đột lên đề nghị chị Thủy cho phát biểu. Bác ấy nói: “Thưa các đồng chí! Chú Nguyễn Văn Vinh, em tôi ở Nhà máy Quân giới 33 đấy ạ! Tuần trước chú tạm hoãn cưới vợ để đi sửa chữa pháo lưu động. Hòa bình rồi chắc sẽ về cưới ngay... Càng vui!”. Đại biểu vỗ tay rầm rầm.

Khoảng 21 giờ 30 phút, chúng tôi đọc hết tờ báo. Cán bộ địa phương như muốn nán lại, nhưng nghe kẻng báo giờ đi ngủ, đành hồ hởi tạm biệt. Các đồng chí chỉ huy kho (K), trạm (T) xăng dầu thuộc Tiểu đoàn thì vẫn tiếp tục thảo luận. Các anh: Nguyễn Văn Xã, Chính trị viên K2, Nguyễn Xuân Hình, Trưởng T4; Đồng Minh Chút, Trưởng T7, giữ tôi ở lại, giở lương khô 702 cùng ăn, rồi nhờ tôi đọc cho nghe lại các bài trong số báo. Nhiều cán bộ khác cũng chưa muốn ngủ, kéo cả đến cùng bàn luận từng vấn đề sau khi nghe đọc lại. Mãi quá nửa đêm, mọi người mới đi ngủ để lấy sức cho cuộc họp ngày mai. Đến trưa 2-5, khi cuộc họp quân chính kết thúc, anh Chút ngỏ ý mượn bản báo tường để anh em trong T7 thưởng thức. Song, chị Thủy cho biết, tối hôm qua, đồng chí Bí thư Chi đoàn Thanh niên địa phương đã hỏi mượn rồi. Ta ưu tiên bà con sở tại!