Truyền thống “Quyết tử để tổ quốc quyết sinh”

Chiến công bồi đắp truyền thống

Đến tham quan Phòng truyền thống Trung đoàn Bộ binh cơ giới (BBCG) 102-Trung đoàn Thủ Đô anh hùng, thuộc Sư đoàn 308, Quân đoàn 12, chúng tôi thành kính thắp nén hương thơm tưởng nhớ hơn 2.700 anh hùng liệt sĩ trong không gian nghiêm trang. Thượng tá Nguyễn Văn Thêm, Chính ủy Trung đoàn BBCG 102 giới thiệu: Ngày 6-1-1947 là Ngày truyền thống của Trung đoàn Thủ Đô anh hùng. Ngày 27-1-1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư động viên các chiến sĩ, trong đó có đoạn: “... Các em là đội cảm tử. Các em cảm tử để cho Tổ quốc quyết sinh...”. Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, đơn vị đã tham gia nhiều chiến dịch lớn và lập chiến công vẻ vang; tiêu diệt và bắt sống gần 10.000 tên địch, bắn rơi 66 máy bay, bắn cháy 175 xe tăng, thiết giáp và xe cơ giới, thu hàng nghìn súng, pháo các loại, hàng trăm tấn trang bị quân sự khác; bắn chìm và phá hủy nhiều tàu chiến và ca nô địch. Với thành tích đặc biệt xuất sắc, Trung đoàn BBCG 102 và 3 tập thể, 2 cá nhân đã được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Đoàn công tác Quân đội Hoàng gia Brunei tới thăm, làm việc tại Trung đoàn BBCG 102, Sư đoàn 308, Quân đoàn 12 (tháng 9-2025). Ảnh do đơn vị cung cấp

Để tìm hiểu rõ hơn về truyền thống đơn vị, chúng tôi tới nhà riêng của cựu chiến binh, Đại tá Hoàng Kim Hiên (sinh năm 1940), nguyên Chính ủy Trung đoàn 102, ở ngõ 24 đường Cù Chính Lan, TP Hà Nội. Đại tá Hoàng Kim Hiên giới thiệu với chúng tôi nhiều tư liệu, hình ảnh quý về Trung đoàn Thủ Đô. Từ tháng 3-1979 đến năm 1981, ông giữ chức Chính ủy Trung đoàn và từ năm 1981-1982 là Phó trung đoàn trưởng về Chính trị. “Năm 1980, Trung tá Nguyễn Minh Tước, Trung đoàn trưởng Trung đoàn 102 đi đào tạo tại Học viện Quân sự cao cấp. Trước khi đi học, anh trăn trở nói với tôi mong muốn xây dựng được phòng truyền thống của đơn vị, để chuẩn bị kỷ niệm 35 năm Ngày truyền thống Trung đoàn Thủ Đô (1947-1982). Tôi nói với anh Tước yên tâm, tôi sẽ tìm cách xin được vật tư để xây dựng phòng truyền thống, xứng đáng với Trung đoàn Thủ Đô anh hùng...”, Đại tá Hoàng Kim Hiên nhớ lại.

Thời điểm đó, nhà ở của bộ đội, nhà để xe máy đều là nhà tranh, vách đất lợp tạm. Việc làm phòng truyền thống đơn vị là rất khó khăn, song toàn Trung đoàn quyết tâm thực hiện. Đại tá Hoàng Kim Hiên kể: “Đầu năm 1981, tôi trực tiếp đem công văn đến gặp Trung tướng Nguyễn Hòa, nguyên Tư lệnh Quân đoàn 1, bấy giờ đang làm Tổng cục trưởng Tổng cục Dầu mỏ và Khí đốt Việt Nam (nay là Tập đoàn Công nghiệp-Năng lượng quốc gia Việt Nam). Nội dung công văn nêu rõ việc chuẩn bị kỷ niệm 35 năm Ngày truyền thống Trung đoàn Thủ Đô anh hùng, một trong những trung đoàn đầu tiên của Quân đội ta. Cán bộ, chiến sĩ đơn vị mong muốn đồng chí nguyên Tư lệnh Quân đoàn 1 giúp đỡ về kinh phí, vật tư để xây dựng phòng truyền thống. Xem xong công văn, ông hỏi: Thế các cậu có những gì rồi? Tôi nói: Thủ trưởng biết rồi đấy, bộ đội ăn hạt bo bo, ở nhà tranh, vách đất. Bây giờ em có 2.000 quân. Nghe tôi nói vậy, Trung tướng Nguyễn Hòa suy nghĩ một lát, rồi bảo: Được, mình có cách giúp Trung đoàn.

Đại tá Nguyễn Ngọc Khánh (thứ tư, từ trái sang), Sư đoàn trưởng Sư đoàn 308, Quân đoàn 12 kiểm tra công tác chuẩn bị huấn luyện năm 2025.

Vậy là được sự giúp đỡ của Tổng cục Dầu mỏ và Khí đốt Việt Nam về vật tư, vật liệu xây dựng, cùng với công sức bộ đội, Trung đoàn đã hoàn thành xây dựng phòng truyền thống rộng hơn 200m² (năm 2016, Trung đoàn xây dựng mới phòng truyền thống với diện tích hơn 400m²). Còn thừa vật liệu, chúng tôi tu sửa doanh trại, cổng chính của đơn vị để toàn Trung đoàn khang trang hơn. Đúng ngày kỷ niệm 35 năm truyền thống Trung đoàn Thủ Đô anh hùng, các đồng chí đại biểu Trung ương, thủ trưởng Bộ Quốc phòng, TP Hà Nội, các cơ quan, đơn vị đến dự mít tinh kỷ niệm, tham quan phòng truyền thống đều khen ngợi...”.

Lan tỏa Câu lạc bộ tiếng Anh

Chúng tôi ngồi cùng xe ô tô với Thượng tá Nguyễn Thế Mạnh, Phó chủ nhiệm Chính trị Sư đoàn 308 đến làm việc với Trung đoàn BBCG 102 và được anh cho biết, điểm nhấn của đơn vị là cán bộ, chiến sĩ, nhất là thế hệ trẻ rất hào hứng tham gia Câu lạc bộ tiếng Anh. “Một trong những nhiệm vụ chính trị của Trung đoàn là công tác đối ngoại quân sự nên đầu năm 2020, khi đó tôi là Phó chính ủy Trung đoàn BBCG 102 đã tham mưu với lãnh đạo, chỉ huy đơn vị thành lập Câu lạc bộ tiếng Anh, lực lượng đoàn thanh niên làm nòng cốt. Sau thời gian ngắn làm công tác chuẩn bị, xây dựng nội dung, chương trình, quy chế làm việc, ngày 26-3-2020, Câu lạc bộ chính thức hoạt động. Ngoài lực lượng sĩ quan trẻ đào tạo ở nước ngoài làm giáo viên, chúng tôi còn liên hệ, phối hợp với Trung tâm Anh ngữ Ocean Edu Xuân Mai và các thầy cô giáo dạy tiếng Anh của một số trường trung học cơ sở là đơn vị kết nghĩa để giao lưu, nói chuyện, bồi dưỡng tiếng Anh cho các thành viên Câu lạc bộ”, Thượng tá Nguyễn Thế Mạnh nhớ lại.

Cùng chung câu chuyện xoay quanh câu lạc bộ tiếng Anh, Thiếu tá Lê Minh Hải, Phó chủ nhiệm Chính trị, Bí thư Đoàn cơ sở Trung đoàn BBCG 102 chia sẻ: “Thường lệ, câu lạc bộ tổ chức hoạt động vào tối thứ ba hoặc tối thứ tư trong tuần (có thông báo trên nhóm zalo tiếng Anh), thời gian từ 19 giờ 15 phút đến 20 giờ 45 phút. Nội dung, chương trình thực hiện theo đúng kế hoạch, giảng dạy theo giáo trình New English File. Cùng với đó, câu lạc bộ còn khuyến khích mọi thành viên tự giác học trực tuyến, sử dụng phần mềm học online miễn phí. Hằng tuần, chúng tôi đều phát tin truyền thanh nội bộ bằng song ngữ. Hiện nay, Câu lạc bộ tiếng Anh có gần 50 thành viên tham gia. Toàn bộ hệ thống biển bảng, khẩu hiệu tuyên truyền, pa nô, áp phích, chú thích phù điêu, bảng ảnh, biển chức danh, phòng ở, phòng làm việc... đều in song ngữ (tiếng Việt phía trên và tiếng Anh phía dưới) đẹp, đúng, chính quy, thống nhất. Đây là cơ hội thuận lợi để mỗi thành viên câu lạc bộ nói riêng và cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị nói chung tự học tiếng Anh mọi lúc, mọi nơi xung quanh đơn vị...”.

Trước khi chúng tôi chia tay đơn vị, Thượng tá Nguyễn Văn Thêm khẳng định: “Chúng tôi rất vinh dự, tự hào được cấp trên tin tưởng, giao nhiệm vụ đối ngoại quân sự. 5 năm qua, đơn vị đã đón hàng chục đoàn khách quốc tế và nhiều đoàn khách trong nước đến thăm, làm việc, bảo đảm tuyệt đối an toàn. Thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục làm điểm cho Bộ Quốc phòng về đối ngoại quốc phòng; tổ chức đón các đoàn khách quốc tế, đúng phương châm “Chính quy, trọng thị, an toàn tuyệt đối” và để lại nhiều tình cảm, ấn tượng tốt đẹp về Trung đoàn Thủ Đô anh hùng...”.

THÁI GIANG