Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, đọc lại những dòng nhật ký trên trang giấy đã phai màu mực, trong tôi sống dậy ký ức về những giây phút lịch sử tại Trại Davis vào tháng 4-1975.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, các đơn vị thuộc Trung đoàn Đặc công 198 (nay là Lữ đoàn Đặc công bộ 198, Binh chủng Đặc công) đã đánh hơn 200 trận vào các loại mục tiêu, tham gia hai chiến dịch lớn là Chiến dịch Tây Nguyên và Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, góp phần giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, tạo nên những chiến lệ đặc công độc đáo, được vận dụng trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của Bộ đội Đặc công ngày nay.

Liệt sĩ Nguyễn Minh Hải sinh năm 1958, trong một gia đình nông dân nghèo ở thôn Thổ Mật, xã Khánh Hồng, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình. Đồng chí là con út trong gia đình có 8 anh chị em.

Trải qua một năm tham gia sứ mệnh gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc (LHQ) ở Phái bộ An ninh Lâm thời LHQ tại khu vực Abyei (UNISFA), Đội Công binh gìn giữ hòa bình đầu tiên của Việt Nam-Đội Công binh số 1 đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, xứng đáng với truyền thống “Mở đường thắng lợi” của Bộ đội Công binh.

Nhà tôi ở làng An Lạc, xã Cam Giang (nay thuộc phường Đông Giang, TP Đông Hà, tỉnh Quảng Trị), cạnh bờ sông Hiếu, đoạn từ Cửa Việt đến Đông Hà, nên những ký ức về chiến công “trận Bạch Đằng” trên sông Hiếu, tôi không thể nào quên.

Dân công, thanh niên xung phong có vai trò to lớn trong công tác bảo đảm hậu cần, góp phần vào Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ ngày 7-5-1954. Trong đó, các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An có số lượng người tham gia dân công, thanh niên xung phong đông đảo nhất.

Đại thi hào Nguyễn Du-danh nhân văn hóa thế giới-đã viết tuyệt tác “Truyện Kiều” bất hủ. Là người từng công tác tại Khu lưu niệm Nguyễn Du, tôi xin kể về những câu chuyện xung quanh bài thơ “Kính gửi cụ Nguyễn Du” của nhà thơ Tố Hữu đang được trưng bày tại Nhà trưng bày Nguyễn Du.

Sau gần 20 năm, gia đình chúng tôi mới tìm được thân nhân thờ cúng liệt sĩ là đồng đội của chú tôi. Nhưng những thông tin trên bia mộ cần được hiệu đính chính xác.

“Trong cuộc đời binh nghiệp, tôi vinh dự được trực tiếp tham gia 4 sự kiện quan trọng: Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968; Chiến dịch Đường 9-Nam Lào (1971); Chiến dịch Trị Thiên (1972) và Chiến dịch Hồ Chí Minh (1975). Trong đó, Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã để lại trong tôi nhiều dấu ấn, kỷ niệm sâu sắc...”-Thượng tướng, Anh hùng LLVT nhân dân, Viện sĩ, Tiến sĩ Nguyễn Huy Hiệu, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, nguyên Tư lệnh Quân đoàn 1 cho biết.

Với những chiến công xuất sắc, các tập thể, cá nhân tham gia quá trình đấu tranh Chuyên án H194 đã được tặng thưởng 2 Huân chương Chiến công hạng Nhì, cùng nhiều Huân chương Chiến công hạng Ba và bằng khen, giấy khen.