“Khoảng tháng 10-1986, tôi có cơ duyên được làm việc với Đại tá Lê Đức Triêm, Trưởng phòng Lịch sử Quân khu 4, người đã dành trọn tâm huyết nghiên cứu lịch sử Quân khu. Sau lần làm việc đó, anh Triêm đã tặng tôi một cuốn sổ tay anh ghi lại nhiều sự kiện quan trọng. Điển hình là chuyện anh Triêm và Thiếu tướng Lê Nam Thắng, nguyên Bí thư Đảng ủy kiêm Tư lệnh Liên khu 4, đến nhà riêng của Thiếu tướng Lê Thiết Hùng, Tư lệnh đầu tiên của Chiến khu 4 ở số 66A, đường Trần Hưng Đạo, TP Hà Nội, để tìm hiểu về những ngày đầu thành lập Chiến khu 4...”-ông Thành kể.

Lật giở từng trang sổ cũ, Đại tá Nguyễn Công Thành đọc chậm rãi những dòng chữ viết tay rõ nét: “Năm 1943, khi gặp đồng chí Lê Thiết Hùng, Bác Hồ căn dặn: “Ta nhất định về Hà Nội, về Hà Nội còn phải đánh nữa...”. Sau ngày trở về Thủ đô, Người lại giao nhiệm vụ cho đồng chí Lê Thiết Hùng: “Chú vào tổ chức Khu 4, tổ chức xây dựng quân sự cho Khu 4”. Những lời dặn dò ngắn gọn ấy vừa thể hiện tình hình cấp bách lúc bấy giờ, vừa khẳng định vai trò trọng yếu của Chiến khu 4 trong thế trận cách mạng cả nước.

leftcenterrightdel
Cờ thưởng luân lưu Bác Hồ tặng quân và dân Quân khu 4. 

Nhận trọng trách lớn lao, đồng chí Lê Thiết Hùng lập tức lên đường vào Chiến khu 4 và bắt tay ngay vào công tác tổ chức và đào tạo đội ngũ cán bộ. Dù tình hình lúc đó vô cùng cam go, địch liên tục đánh phá các tuyến đường huyết mạch, nhưng ở khắp các địa phương trên địa bàn Chiến khu 4, công tác huấn luyện, bồi dưỡng cán bộ vẫn được triển khai khẩn trương, nghiêm túc... Với bản lĩnh kiên cường, trí tuệ sắc sảo và kinh nghiệm quân sự dày dạn, đồng chí Lê Thiết Hùng đã đặt những viên gạch nền móng vững chắc cho LLVT Quân khu 4...”.

Gần 30 năm gắn bó với Bảo tàng Quân khu 4, với Đại tá Nguyễn Công Thành, mỗi kỷ vật đều gắn liền với một câu chuyện, một dấu mốc không thể nào quên. Ông bảo, kỷ vật khiến ông xúc động nhất chính là lá cờ thưởng luân lưu mang dòng chữ: “Quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, do Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng quân và dân Quân khu 4 năm 1965. Lá cờ nền đỏ, thêu chữ vàng ấy không chỉ là sự ghi nhận công lao mà còn là biểu tượng danh dự, động lực thôi thúc quân và dân trên “tuyến lửa” thi đua bắn rơi máy bay Mỹ để được ghi danh lên cờ và rước cờ về địa phương.

leftcenterrightdel
 Đại tá Nguyễn Công Thành giới thiệu về cuốn tài liệu của Đại tá Lê Đức Triêm. Ảnh: HUY CƯỜNG

Đại tá Nguyễn Công Thành tự hào nói: “Từ ngày 6 đến 23-4-1965, Nghệ An vinh dự là địa phương được ghi danh nhiều nhất, bắn rơi 33 máy bay Mỹ; tiếp đến là Quảng Bình 22 chiếc; Vĩnh Linh 9 chiếc và Hà Tĩnh 7 chiếc. Từ đây đã xuất hiện nhiều tấm gương tập thể, cá nhân chiến đấu dũng cảm, kiên cường. Cán bộ ngành bảo tàng chúng tôi đã tìm đến tận các miền quê, gặp gỡ các gương chiến đấu, sưu tầm hiện vật bổ sung vào các khu trưng bày để giới thiệu cho thế hệ trẻ hôm nay...”.

Lắng nghe những câu chuyện từ Đại tá Nguyễn Công Thành, chúng tôi cảm nhận sâu sắc hơn chặng đường 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của LLVT Quân khu 4 với một niềm tin cháy bỏng. Ông bày tỏ: “Điều khiến tôi tin tưởng và vui mừng nhất chính là truyền thống kiên cường ấy đang được thế hệ hôm nay kế thừa, tiếp nối bằng tinh thần đổi mới, sáng tạo, huấn luyện giỏi, sẵn sàng chiến đấu cao. Tôi tin rằng LLVT Quân khu 4 sẽ tiếp tục phát huy phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, xây dựng chính quy, hiện đại, đủ sức bảo vệ Tổ quốc, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng và nhân dân”.

HƯƠNG TRÀ